حاکم اسلامی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
پرسش: وظيفه حاكم اسلامي براي برقراري وحدت میان مذاهب اسلامي چيست؟ پاسخ:نمایه ها: وحدت،حاکم اسلامی
براي پاسخ به اين پرسش نخست واژه وحدت را از نظر لغوي و اصطلاحي بررسي می کنیم.
وحدت در لغت به معناي يگانه و يكي بودن است ولي در معناي اصطلاحي به مفهوم
اتحاد و يكي شدن دو چيز يا بيشتر به كار ميرود.
ع
لامه شیخ محمد بخار در توضيح بيشتر اين اصطلاح ميگويد: «سخن ما از
وحدت اسلامی است؛ همان وحدتي كه اگر ازمیان نميرفت,
مسلمانان معنویت خود را از دست نميدادند و
جهان اسلام اين چنين تجزيه نميشد و
ظلم،
فساد و تباهي جانشين فضيلت،
راستی،
معنویت و ارزشهاي واقعي اسلام نميگرديد و
استعمار نميتوانست افكار خود را به مسلمين تحميل كرده و اسلام راستين را از پيشرفت باز دارد.»
با تبيين واژه و اصطلاح وحدت به خوبي روشن ميشود كه وحدت اسلامي اصلی اساسي است كه در سايه آن ميتوان تمدن بزرگ اسلامي را احيا نمود. اما پرسش اينجاست كه حاكم اسلامي براي تحقق وحدت میان
مذاهب اسلامی و
مسلمانان چه وظايفي را بر عهده دارد؟
بي شك هيچ وحدت و اعتمادي بدون تمسك به مشتركات میان گروه ها و مذاهب اسلامي به وجود نخواهد آمد. تكيه بر اصول مورد قبول مذاهب اساسيترين راهكاري است كه ميتواند به وحدت میان مذاهب می انجامد.
حاكم اسلامي با عنايت به اين كه ابزار قدرت و سازوكار حكومت را در دست دارد, ميتواند نقش اساسي تر و كارسازتر از ديگران در اين باره ايفا كند. ايجاد زمينههاي كه بتوان در آن به مشتركات دست يازيد, همواره براي حاكم اسلامي امكان پذيرتر است و در اين باره راهكارهاي متعددي را ميتوان در نظر گرفت. ايجاد زمينه ارتباط علماي مذاهب با يكديگر و امكان گفتگوي آنان با يكديگر، جلوگيري از تبليغات سوء هر مذهب عليه ديگري و اهانت به مذاهب ديگر، پاسخگويي پيروان هر مذهب به شبهاتي كه ممكن است در اذهان پيروان ساير مذاهب وجود داشته باشد و از همه مهمتر تبيين و ترميم مشتركاتمیان مذاهب و محورهاي مورد اتفاق پيروان مذاهب و بسياري ديگر از راهكارها ميتواند زمينه ساز وحدت باشد كه دست يافتن به آنها براي حاكمان مسلمان ممكنتر و آسانتر است.
در ميان راهكارهاي كه براي دستیابی مسلمانان به وحدت پيشنهاد گرديده، تكيه بر مشتركات مذاهب از ساير راهكارها راهگشاتر است كه براي تبيين بيشتر موضوع به برخي از آنان اشاره ميشود:
۱ -
یکتا پرستی و
ایمان به خداي يگانه، غيب،
فرشتگان،
کتابهای آسمانی،
پیامبران الهي وروز بازپسين.
قرآن کریم راه اتحادمیان مسلمانان را همانا چنگ زدن به ريسمان الهي ميداند:
«و اعتصموا بحبل اللَّه جميعاً ولا تفرّقوا»
همگي به ريسمان خداوند چنگ زنيد و پراكنده نشويد. و يا با تكيه بر راه واحد و آيين يگانه همگي را به پرستش خداي متعال فرا ميخواند كه يكي شدن راه، دست يافتن به محوري مشترك براي وحدت ميباشد: «إنَّ هذا اُمتكم اُمتة واحدةً و انا ربكم فاعبدون»
شما امت يگانهايد و من پروردگار شمايم؛ پس مرا بپرستيد.
۲ - پيروي و اطاعت از پيامبر(ص).
آیین اسلام ميراث گرانبهاي پيامبراسلام(ص) است. دستورات آن حضرت(ص) پس بعد از
قرآن اساسيترين منبع راهيابي به اسلام ناب و پيروي از سنت رسول اللَّه(ص) مورد توافق پيروان تمامي مذاهب بوده و ميتواند به عنوان محور وحدت مورد توجه قرار گيرد.
۳ - ترويج اخوت ديني.
قرآن براصل اخوّت و برادري در بين مسلمانان تأكيد کرده و به آن سفارش نموده است: « انّما المؤمنون اخوة فاصلحوا بين اخويكم»( همانا)،...
مسلمانان با هم برادرند پس بين برادرانتان صلح و آشتي برقرار كنيد.
با تكيه بر اين اصل و ايجاد زمينههاي برادري و عطوفت ميان برادران ديني ميتوان وحدت اسلامي را تسهيل نمود.
۴ - ترويج همياري بر مبناي تقوا در بين مردم.
قرآن كريم با هدف استحكام بخشيدن به وحدت و هم بستگي بر همياري بين مسلمانان تأكيد ميكند:« و تعاونوا علي البر و التقوي ولا تعاونوا علي الاثم والعدوان»
( )،... بايد شما يكديگر را در
نیکوکاری و
تقوا كمك كنيد نه بر
گناه ستمكاري.
۵ - زنده نگه داشتن شعاير اسلامي.
احيا و برپاداشتن شعاير اسلامي ميتواند روح وحدت و همبستگي را در ميان مردم تقويت كند. حج، اعياد اسلامي، زادروز پيامبر(ص) وائمه(علیهم السلام) و يا رحلت آن بزرگواران، فرصتهایي است كه با بزرگداشت آنها ميتوان روحيه وحدت را در بين
مسلمانان زنده نگه داشت و تقويت نمود.
۶ - اصلاح اختلافات بين پيروان مذاهب.
حاكم اسلامي بايد براي حفظ وحدت گروه هاي مختلف اسلامي، هرگاه در بين آنان اختلافي پديد آمد آن را اصلاح كند
سامانه پاسخگویی به سوالات و شبهات دینی