تفسیر آیه ۴۸ سوره ابراهیم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلید واژه:
تفسیر ،
قیامت ، تبدیل زمین و آسمان
پرسش: لطفاً تفسیر آیه: «یوم تبدل الارض غیر الارض» را بیان فرمایید.
پاسخ: در معنای مبدل شدن زمین و آسمان‌ها: «یَوْمَ تُبَدَّلُ الْأَرْضُ غَیْرَ الْأَرْضِ وَ السَّماواتُ...»،
مفسران دیدگاه‌های مختلفی دارند که در این جا به صورت خلاصه برخی از آن‌ها بیان می‌شود:
۱. آن روز(قیامت) زمین، نقره و آسمان
طلا می‌شود.
و
چه بسا تعبیر کرده‌اند که زمین مانند نقره پاک و آسمان مانند طلا درخشان می‌شود.
۲. در روز
رستاخیز ، زمین،
جهنم و آسمان،
بهشت می‌شود.
۳. زمین یکپارچه نان خوش طعمی می‌شود که مردم در طول روز قیامت از آن می‌خورند.
۴. زمین برای هر کسی به مقتضای حال او مبدل می‌شود. برای
مؤمنان به صورت نانی در می‌آید که در طول روز
محشر از آن می‌خورند و برای بعضی دیگر نقره و برای
کفار ، آتش می‌شود.
۵. مقصود از تبدیل زمین، کم و زیاد شدن آن است. به این معنا که کوه‌ها و تپه‌ها و گودی‌ها و درختان همه از بین رفته، زمین مانند سفره گسترده تخت می‌شود و دگرگونی آسمان‌ها به این است که آفتاب و ماه و ستارگان از بین می‌روند و خلاصه آن‌چه در زمین و آسمان است وضعش عوض می‌شود.
۱) منشأ این اختلاف در تفسیر تبدیل، اختلاف روایاتی است که در تفسیر این آیه آمده است و اختلاف روایات در صورتی که معتبر باشند، خود بهترین شاهد بر این است که ظاهر آیه شریفه، مقصود نیست و این روایات به عنوان مصداق آمده‌اند.
۲) شاید منشأ اختلاف روایات، بزرگی مطلب و عدم فهم راویان باشد که
ائمه معصومین علیهم‌السلام پاسخ سؤال هر یک از راویان را به قدر فهم آن‌ها می‌دادند که قانع گردند؛ زیرا برای عموم بشر مادامی که در لباس
دنیوی طبیعی هستند ممکن نیست کیفیت و کمیت اوضاع جهان
آخرت را به درستی بفهمند، مگر بعضی از
نفوس پاک که در شاهد، غایب را می‌بینند، آن هم به طور اجمال.
دقت کافی در آیاتی که پیرامون تبدیل آسمان‌ها و زمین بحث می‌کند، بیانگر این است که این مسئله در عظمت، مانندی ندارد که در تصور بگنجد و هرچه در آن باره فکر کنیم- مثلا تصور کنیم زمین نقره و آسمان طلا می‌شود و یا بلندی‌ها و پستی‌های زمین یکسان گردد و یا کره زمین یکپارچه نان پخته گردد- باز آن‌چه را که هست تصور نکرده‌ایم.
این گونه تعبیرها تنها در روایات نیست، بلکه در آیات کریمه قرآن نیز آمده است؛ مانند آیات:
۱) "وَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّها؛
"و (در آن روز) زمین به نور
خداوند خود روشن شود... ."
۲) "وَ سُیِّرَتِ الْجِبالُ فَکانَتْ سَراباً؛
و کوه‌ها به گردش آید، پس سرابی شود- یعنی حقیقت خود را از دست بدهد و ریگی روان گردد-." و... که مانند روایات از نظامی خبر می‌دهد که ربط و شباهتی به نظام معهود دنیوی ندارد؛ چون
بدیهی است که روشن شدن زمین به نور پروردگارش غیر از روشن شدن به نور آفتاب و ستارگان است.
پایگاه اسلام کوئست
