• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تعداد شهدای کربلا

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: شهدای کربلا، امام حسین علیه‌السلام.
پرسش: آیا شهدای کربلا با امام حسین ـ علیه‌السلام ـ ۷۲ نفر بودند یا با حُر که آخرین نفر بود که به امام ـ علیه‌السلام ـ پیوست، ۷۲ نفر شدند؟
پاسخ: در تعداد شهدای کربلا اختلاف وجود دارد اما قول مشهور این است که به غیر از امام حسین ـ علیه‌السلام ـ هفتاد و دو نفر از یاران و اصحاب حضرت سیدالشهدا ـ علیه‌السلام ـ به شهادت رسیدند.






در تعداد شهدای کربلا اختلاف وجود دارد؛ به‌طوری که تاریخ نویسان کربلا چندین قول را نقل کرده‌اند و در اینجا به چند مورد از آنها که احتمال بیشتری دارد اشاره می‌شود:

۲.۱ - ۱. دیدگاه بلاذری

«هفتادودونفر» این تعداد را بلاذری نقل کرده است و می‌گوید: تمام کسانی که با امام حسین ـ علیه‌السلام ـ کشته شدند از اصحاب و یاران او هفتاد و دو مرد بوده است.
[۱] بلاذری، انساب الاشراف، (دارالتعارف بیروت)، ج ۳، ص ۲۰۵.


۲.۱.۱ - روایتی از شیخ مفید

مرحوم شیخ مفید نیز همین تعداد را ذکر کرده است و می‌گوید: امام حسین ـ علیه‌السلام ـ با اصحابش صبح روز عاشورا آماده قتال شدند و با امام حسین ـ علیه‌السلام ـ سی‌ و دو نفر سواره و چهل نفر پیاده بودند.

۲.۱.۲ - دیدگاه ابن اثیر

ابن اثیر صاحب الکامل نیز همین تعداد را نقل می‌کند.

۲.۱.۳ - دیدگاه طبری

محمد بن جریر طبری شیعی نیز در «دلائل الامة» همین قول را اختیار کرده است،که قول مشهور نیز همین است.

۲.۲ - ۲. دیدگاه مسعودی

«هشتاد و هفت نفر» این تعداد را مسعودی نقل کرده است و می‌گوید: جمیع کسانی که با حسین در روز عاشورا در کربلا کشته شدند، هشتاد و هفت نفر بوده‌اند.
[۵] مسعودی، مروج الذهب، داراندلس، بیروت، ج ۳، ص ۶۱.
[۶] احمد بن سهل بلخی، والتاریخ، مکتبة الاسدی، تهران، ج ۶، ص ۱۱.


۲.۳ - ۳. دیدگاه دیگری از مسعودی

«شصت و یک نفر» بعضی روایت کرده‌اند که آن روز تعداد شهیدان شصت و یک نفر بوده است.
[۷] مسعودی، اثبات الوصیة، منشورات الرضی، قم، ص ۱۲۶.
ولی ممکن است این تعداد اصحاب و یاران امام ـ علیه‌السلام ـ غیر از شهدای اهل‌بیت و بنی‌هاشم بوده‌اند که با شهدای بنی‌هاشم مجموعاً قول بعدی خواهد شد.

۲.۴ - ۴. دیدگاه سید بن طاووس


«هفتاد و هشت‌ نفر» این تعداد را سید بن طاووس نقل کرده است و می‌گوید: روایت شده است که اصحاب امام حسین ـ علیه‌السلام ـ هفتاد و هشت نفر بوده‌اند.و با امام ـ علیه‌السلام ـ هفتاد و نه نفر می‌شوند و با آن تعدادی که از «اثبات الوصیه» نقل شده است و شهدای بنی‌هاشم تطبیق می‌کند.

۲.۵ - ۵. دیدگاه علامه مجلسی

«هشتاد و دو نفر» این تعداد را مرحوم مجلسی از محمد بن ابی‌طالب نقل کرده است.

۲.۶ - ۶. روایتی از امام باقر

«یکصد و چهل‌ و‌ پنج نفر» از امام باقر ـ علیه‌السلام ـ نقل کرده‌اند که شهدای کربلا چهل و پنج سواره و یکصد نفر پیاده بوده‌اند.
[۱۰] حاج شیخ عباس قمی، نفس المهموم، انتشارات بصیرتی، قم، ص ۲۳۶.



نتيجه اينكه از اين اقوال فهميده می‌شود كه آنها بدون حضرت سیدالشهدا و بنابراين بر قول مشهور تعداد شهدای كربلا هفتاد و دو نفر بوده است.


۱. بلاذری، انساب الاشراف، (دارالتعارف بیروت)، ج ۳، ص ۲۰۵.
۲. شیخ مفید، ارشاد، مؤسسه آل‌البیت، لاحیاء التراث، قم، ج ۲، ص ۹۵.    
۳. ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، دار صادر، بیروت، ج ۴، ص ۱۰.    
۴. محمد بن جریر من رستم الطبری، دلائل الامامیة، منشورات الرضی، قم، ص ۷۱.    
۵. مسعودی، مروج الذهب، داراندلس، بیروت، ج ۳، ص ۶۱.
۶. احمد بن سهل بلخی، والتاریخ، مکتبة الاسدی، تهران، ج ۶، ص ۱۱.
۷. مسعودی، اثبات الوصیة، منشورات الرضی، قم، ص ۱۲۶.
۸. سید بن طاووس، الملهوف، انتشارات داوری، قم، ص ۶۰.    
۹. علامه مجلسی، بحارالانوار، مؤسسة الوفاء، بیروت، ج ۴۵، ص ۴.    
۱۰. حاج شیخ عباس قمی، نفس المهموم، انتشارات بصیرتی، قم، ص ۲۳۶.



سایت اندیشه قم    






جعبه ابزار