تعارض وحدانیت خدا در نهج البلاغه و صحیفه سجادیه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: وحدانیت خدا، نهج البلاغه، صحیفه سجادیه.
پرسش: در
نهج البلاغه امام علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: «واحد لا بعدد»، اما در دعای ۲۷
صحیفه سجادیه آمده است: «لک -یا الهی- وحدانیة العدد»، این تفاوت به چه دلیل است؟
پاسخ: در مورد واحد عددی بودن خداوند ،بین دو عبارت هیچ تعارضی وجود ندارد.
جمله‌ای که از امام علی (علیه‌السلام) نقل شده است که آن‌حضرت فرمود خداوند
واحد عددی نیست (واحد لا بعدد)،
مطلبی است که حکیمان و
اهل معرفت نیز بدان معترف‌اند، و می‌گویند خداوند حقیقت واحد غیر متناهى است که محال است به واسطه عدد شمارش گردد؛ زیرا شمارش شدن چیزی، بیان‌گر محدودیت، کثرت و منفصل بودن از دیگران است. به بیان دیگر، شى‌ء تا محدود نباشد قابل شمارش نیست. بنابر این در باره خداوند متعال نمی‌توان گفت واحد عددی است. اما این جمله
امام سجاد (علیه‌السلام) که در دعای صحیفه سجادیه فرموده است: خدایا فقط برای تو واحد عددی است (لک یا الاهی وحدانیة العدد)
، منافات با آن سخن امام علی(علیه‌السلام) ندارد، بلکه منظور امام سجاد (علیه‌السلام) نیز همان سخن امام علی(علیه‌السلام) است؛ زیرا در این جمله وحدانیت عددی را منحصر در خداوند دانسته یعنی تو اله یکتایی.
به عبارت دیگر، معنای این جمله این است که خدایا فقط برای تو عددی یگانه است؛ در این صورت معنای این جمله همان
وحدت حقه است که چیزی در مقابل آن نیست. البته در تعبیرات برخی از حکیمان گاهی واحد عددی به
خداوند نسبت داده شده است که منظور از آن
تعیّن وجودی است، نه واحد عددی که مستلزم محدودیت وجود تقابلی با موجودات دیگر باشد.
البته توضیحات دیگری نیز از سوی اندیشمندان اسلامی در مورد این جمله امام سجاد (علیه‌السلام) بیان شده است.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «تعارض وحدانیت خدا در نهج البلاغه و صحیفه سجادیه»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۵/۲۳.
