• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

به غنیمت گرفتن اموال کافر حربی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: قرآن، جنگ، مسلمانان، کافر حربی، غنیمت، یتیم.

پرسش: در اسلام توصیه شده که مال یتیم را به نفع خود مصادره نکنید. پس چرا پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و مسلمانان در نبردهای خود بعد از کشتن دشمنان، اموال آنان را به غنیمت گرفته و به فرزندان یتیمشان بازنمی‌گرداندند؟!

پاسخ اجمالی: قرآن تمام اموال کافر حربی را در صورتی که با مسلمانان به نبرد برخیزند، از آنِ مسلمانان می‌داند، لذا قیاس آن با مال یتیم که می‌فرماید مال یتیم را نخورید اشتباه است.



با این‌که قرآن می‌فرماید مال یتیم را نخورید ولی قیاس آن با اموال کافر حربی از جهت منطقی اشتباه است؛ چون خود قرآن در جای دیگری تمام اموال کافر حربی را در صورتی که با مسلمانان به نبرد برخیزند، از آنِ مسلمانان می‌داند: «و زمین‌ها و خانه‌ها و اموالشان را در اختیار شما گذاشت، و [همچنین] زمینی را که هرگز در آن گام ننهاده بودید و خداوند بر هر چیز تواناست».
لذا فقها گفته‌اند اگر مسلمانان به امر [پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) یا] امام معصوم با کافر حربی جنگ کنند، چیزهایی که در جنگ بدست می‌آورند به آنها غنیمت گفته می‌شود و کفار حربی کسانی هستند که خون و مالشان و نیز اسیر کردن زنان و کودکانشان حلال باشد...
ناگفته نماند؛ کافر حربی که در سرزمین کفر، مسلمان شده، در صورت چیره شدن مسلمانان بر آن سرزمین، جان و اموال منقول وی مانند اثاث منزل، وسیله نقلیه، جواهر آلات و... محفوظ و محترم است و تعرّض به آنها جایز نیست، لیکن اموال غیر منقولش مانند زمین و خانه، غنیمت مسلمانان است.
انگیزه و هدف جهاد، از بین بردن توطئه‌ها و موانعی است که دشمنان در مسیر پیشرفت اسلام ایجاد می‌کردند. از طرف دیگر می‌بینیم غیر مسلمانانی که شرایط اسلام را رعایت می‌کردند با همان عقیده خود آزادانه در پناه قدرت اسلام در کنار مسلمانان زندگی می‌کردند و در مواقع زیادی با پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و امامان (علیه‌السّلام) به سؤال و جواب و بحث و مناظره درباره مسائل دینی خود می‌پرداختند و بر دین خود باقی بودند. در همین راستا اموال این دسته از کفار نیز به فرزندان یتیمشان منتقل می‌شد.


در پایان بیان این نکته ضروری است که قاعده عرفی پذیرفته شده در جنگ‌ها این است که جنگجویان، جان و مال خود را با ورود به نبرد در معرض خطر می‌انداختند بدین‌ترتیب که با کشته شدن فرد جنگجو و یا فرار او از صحنه نبرد، اموالش به دست دشمن می‌رسد و اساساً ارثی باقی نمی‌ماند تا در آن دخل و تصرفی انجام شود. به عبارت دیگر، شخص با ورود به جنگ همان‌طور که جان خود را به خطر‌انداخته بود، پذیرفته است که مالش در صورت شکست به دست دشمن بیفتد و بر همین اساس، خود جنگجو مال خود را نابود کرده و آنچه در نبرد از دست داده، عرفاً از اموالی به شمار نمی‌آمده که به یتیمانش منتقل شود و به همین دلیل در اینگونه موارد، تصرف در مال یتیم معنایی نخواهد داشت.


۱. نساء/سوره۴، آیه۲.    
۲. نساء/سوره۴، آیه۶.    
۳. نساء/سوره۴، آیه۱۰.    
۴. نک:طباطبائی، سید محمد‌حسین‌، المیزان فی تفسیر القرآن، ج‌۱۶، ص۴۳۶، قم، دفتر انتشارات اسلامی‌، چاپ پنجم‌، ۱۴۱۷ق.    
۵. بیضاوی، عبدالله بن عمر، انوار التنزیل و اسرار التاویل، ج‌۴، ص۲۳۰، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ اول، ۱۴۱۸ق.    
۶. احزاب/سوره۳۳، آیه۲۷.    
۷. موسوی خمینی، روح‌الله، نجاة العباد، ص۱۹۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.    
۸. نک:نجفی، محمد‌حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ‌ج۳۹، ص۲۶۵، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ هفتم، ۱۴۰۴ق.    
۹. طباطبایی یزدی، سید محمد‌کاظم، العروة الوثقی، ج۴، ص۲۳۰-۲۳۱، (المحشّٰی)، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۹ق.    
۱۰. نک:نجفی، محمد‌حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج‌۲۱، ص۱۴۳.    
۱۱. ر.ک:سایت اسلام کوئست، مقاله «سازگاری جهاد با آزادی عقیده انسان‌ها».    
۱۲. ر.ک:سایت اسلام کوئست، مقاله «آزادی در دین و پرداخت جزیه».    



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «به غنیمت گرفتن اموال کافر حربی»، تاریخ بازیابی۱۴۰۰/۳/۱۸.    






جعبه ابزار