بدهی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: خمس ، محاسبه، قیمت، بدهی، مبلغ،
سال خمسی ، بدهکار.
پرسش: چرا در بدهی خمس، باید
قیمت روز محاسبه شود؟ ولی در بدهی اشخاص به یکدیگر، باید همان مبلغ گذشته پرداخت شود؟
پاسخ:
در هر دو فرض مذکور، معیار یکسان است و آن، پرداخت مالی است که بر ذمه بدهکار می‌آید. حال اگر عین
مال را بپردازد، در مقدار آن تغییری رخ نمی‌دهد؛ اما اگر بخواهد معادل ارزش آن مال بپردازد، باید قیمت روز را لحاظ نماید.
توضیح این‌که فقها دربارۀ محاسبه خمس فرموده‌اند: در پایان سال خمسی، هر مقدار از مال (چه پول و وجه نقد باشد و چه غیر آن)، که از مصرف سال اضافه بیاید، خمس به همان مال تعلق می‌گیرد. مثلاً اگر فردی، یک فرش به قیمت صد هزار تومان خریده و تا یک سال استفاده ننماید، خمس به خود این فرش تعلق می‌گیرد؛ ولی چون پرداخت یک‌پنجم خود فرش مقدور نیست، یک پنجم از قیمت آن
محاسبه می‌شود؛ لذا در صورتی که شخص بخواهد پس از گذشت چند سال (که قیمت فرش دو برابر شده است)، خمس این فرش را پرداخت کند، اولاً: تأخیر در پرداخت خمس جایز نیست؛ ثانیاً: چون معیار پرداخت، خود آن فرش بود، باید ارزش و قیمت روز آن فرش محاسبه گردد.
بنابراین در این‌جا مقدار خمس تغییر نمی‌کند؛ بلکه قیمت آن تغییر کرده است.
دربارۀ
بدهی به کارگر مذکور نیز باید گفت: چون این بدهی و
دین ، به خود پول تعلق گرفته است، مقدار آن در پرداخت تغییر نمی‌کند؛ لذا اگر دستمزد این
کارگر ، مثلاً یک کیسه برنج می‌بود، با تأخیر در دادن دستمزد، مقدار آن تغییر نمی‌کرد؛ هرچند ممکن بود قیمت آن کیسه
برنج تغییر نماید و در صورت تأخیر در تحویل آن کیسه برنج باید قیمت روز آن لحاظ می‌شد.
پایگاه اسلام کوئست.
