ایمان آوردن امام علی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: اسلام، تسلیم، ایمان، امور شرعی، امور عقلی، بلوغ، تکلیف، عصمت.
پرسش: چگونه وقتی امام علی ـ علیه‌السلام ـ هنوز بالغ نشده بودند ما او را اولین مرد مسلمان می‌دانیم؟
اسلام در لغت به‌معنای
تسلیم شدن و گردن نهادن است و قرآن کریم دینی را که به‌سوی آن
دعوت می‌کند، ازاین‌روی اسلام نامیده که برنامه کلی آن تسلیم شدن انسان در مقابل خدای جهان است. علی ـ علیه‌السلام ـ در روز ایمان آوردن به پیامبر از لحاظ قدرت
جسمی و
رشد فکری به‌حدی رسیده بود که برای همه این کارها شایستگی داشت و از لحظه‌ای که دست
پیمان خدمت و فداکاری به‌سوی رسول خدا دراز کرد، در تصمیم خود راسخ بود و پیوسته
گفتار خود را با کردار، توأم می‌ساخت و در تمام مراحل زندگی مونس پیغمبر بود. علی ـ علیه‌السلام ـ در قول و فعل خود از
خطا و
معصیت مصون است و داناترین مردم به معارف و
شرایع است. علاوه بر این،
حضرت یحیی ـ علیه‌السلام ـ هم در کودکی پیامبر شده و همچنین
حضرت عیسی ـ علیه‌السلام ـ و چند نفر از امامان ـ علیهم‌السلام ـ در کودکی به امامت رسیده‌اند.
در پاسخ از سؤال، در ابتدا دلایلی که بر اعتبار اسلام کودک اقامه شده با قطع نظر از عصمت بررسی می‌شود و در قسمت دوم به عصمت و ممتاز بودن ائمه و انبیا از دیگران می‌پردازیم.
اینکه معروف است علی ـ علیه‌السلام ـ در سن هفت سالگی ایمان آورده، از نظر تاریخی اختلافی است و
مسلم نیست.
از ابن مسعود نقل شده که در سن پانزده سالگی یا شانزده سالگی ایمان آورده است.
و باز شداد بن اوس نقل می‌کند که در پانزده سالگی.
راوی دیگر نقل کرده در چهارده سالگی و دیگری گفته در یازده سالگی و راوی دیگر نوشته در پانزده سالگی ایمان آورده است.
اگر قبول کنیم که در هفت سالگی ایمان آورده، می‌گوییم سن بلوغ در
احکام شرعیه معتبر است نه در امور
عقلیه، ایمان به خدا و یگانگی او و
تصدیق رسالت از امور
عقلی است نه از تکالیف شرعی.
فزونی قوه ممیزه و عقل آدمی در سنین بالا
کلیت ندارد و چه‌بسا کسی در سال‌های اولیه عمر، عقل و منطقش قوی‌تر از کسی باشد که در سنین چهل و یا پنجاه سالگی بسر می‌برد.
ایمان علی ـ علیه‌السلام ـ مانند ایمان دیگران نبوده است؛ زیرا ایمان او از
فطرت سرچشمه می‌گرفت، در صورتی که ایمان دیگران از کفر به ایمان بوده است و آن حضرت پیش از بعثت نبوی فطرتاً،
موحد بود؛ چنان‌که خود آن جناب در نهج‌البلاغه می‌فرماید: (فانی ولدت علی الفطرة و سبقت الی الایمان و الهجرة)؛
(من بر فطرت توحید ولادت یافتم و به ایمان و هجرت با رسول خدا بر دیگران سبقت گرفتم).
قول و فعل پیغمبر
حجت می‌باشد؛ زیراکه خداوند درباره آن حضرت می‌فرماید: پیغمبر ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌اله ـ از روی
هواو‌هوس سخن نمی‌گوید؛ بلکه هرچه می‌گوید، از جانب
وحی است.
بنابراین اگر ایمان از روی
تقلید و کودکانه بود، نبی اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌اله ـ به او می‌فرمود: یا علی! تو هنوز کودکی و به‌حد بلوغ و
تکلیف نرسیده‌ای؛ در صورتی که نه‌تنها چنین حرفی را نزد، بلکه ایمانش را پذیرفت و وارث بودن و
خلافت او را نیز صریحاً به عموم حاضرین گوشزد نمود.
همچنین علی ـ علیه‌السلام ـ در آن روز از لحاظ
قدرت جسمی و رشد فکری به‌حدی رسیده بود که برای هر کاری شایستگی داشت؛ لذا این کودک هیچ‌گاه با کودکان دیگر انس نگرفت و در جرگه آنان وارد نشد و به بازی با آنها نپرداخت؛ بلکه از همان اول دست
پیمان خدمت و فداکاری به‌سوی رسول خدا دراز کرد و در تمام مراحل زندگی، مونس پیغمبر ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌اله ـ بود.
جواب دیگر اینکه در امور شرعی بعضی‌ها بلوغ را معتبر نمی‌دانند.
در عروة الوثقی سیدیزدی می‌فرماید: «عبادات بچه صحیح است و بعید نیست بگوییم که می‌تواند اجیر شود برای اتیان نماز دیگری».
و ده‌ها روایت که می‌فرمایند: بچه‌ها را از سنین کم و بچگی به انجام تکالیف شرعی وادار نمایید.
«لما یقاس بال محمد من هذه الامة احد»؛
هیچ فردی از افراد این امت با خاندان پیغمبر مقایسه نمی‌شود.
ائمه از اول
تولد تا پایان
زندگی معصوم هستند. روایات زیادی داریم که پیغمبر فرموده علی در قول و
فعل معصوم و از خطا و معصیت
مصون است و از طرف دیگر می‌دانیم علی ـ علیه‌السلام ـ دومین شخصیت
عالم هستی است؛ وقتی حضرت یحیی ـ علیه‌السلام ـ که یکی از پیامبران بزرگ الهی است در کودکی به مقام نبوت رسیده، خداوند آن‌چنان عقل روشن و درایتی به او داد که شایسته پذیرش این منصب شد. یا در رابطه با حضرت عیسی ـ علیه‌السلام ـ در سوره مریم آیه ۱۲ آمده: ما فرمان نبوت و عقل و هوش و درایت را در کودکی به او دادیم که در ابتدای تولد گفت من بنده خدایم او کتاب آسمانی به من مرحمت کرد و مرا پیامبر قرار داد. یا امام جواد ـ علیه‌السلام ـ در سن ۷ سالگی به
امامت رسید و
رهبری و
زعامت امت اسلامی را به دست گرفت.
سایت اندیشه قم
