• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

استناد اهل‌بیت به طهارت خویش

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: اهل‌بیت، امام علی، اسلام.

پرسش: آیا اهل‌بیت (علیه‌السّلام) برای اثبات حقانیت خود، به طهارت خویش استناد کرده‌اند؟



باید دانست که طهارت، ویژه اهل‌بیت و در عرصه‌های عقیده، اخلاق و عمل است و زیرساز ویژگی‌هایی است که موجب شایستگی آنان برای هدایت و راهبری امّت اسلام می‌گردد. از همین‌رو، در صدر همه ویژگی‌های آنهاست و در مقام اثباتِ حقّانیت آنان در برابر کسانی که حقوق ایشان را نادیده می‌انگاشتند، بارها بدان استدلال شده است.

۱.۱ - در جریان سقیفه

امام علی (علیه‌السّلام) در جریان سقیفه
[۱] ر. ک: شرح نهج‌البلاغة، ج۲، ص۲۱.
و خودداری از بیعت با ابو‌بکر، ضمن بر شمردن فضایل خود، خطاب به او فرمود:
تو را به خدا سوگند می‌دهم: آیا در روز کسا، من و خانواده‌ام و فرزندانم مشمول دعای پیامبر خدا شدیم، یا تو، آن‌جا که فرمود: اینان، خاندان من هستند. به سوی تو روان‌اند، نه آتش؟
و البتّه ابو‌بکر در پاسخ گفت: تو و خانواده و فرزندانت.

۱.۲ - در اثبات حقانیت فاطمه

نیز در جریان فَدَک، برای اثبات حقّانیت فاطمه (علیهاالسلام)، خطاب به ابو‌بکر، به آیه تطهیر استدلال می‌کند و می‌فرماید:
درباره این آیه شریف: «خداوند، فقط می‌خواهد آلودگی را از شما خاندان [پیامبر] بزُداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند»، به من بگو در حقّ چه کسی نازل شده است؛ در حقّ ما، یا دیگران؟
که در این جا هم ابو‌بکر گفت: در حقّ شما.

۱.۳ - در ماجرای شورا

همچنین، در ماجرای شورایی که به فرمان عمر برای تعیین خلیفه بعد از او تشکیل شد، علی (علیه‌السّلام) برای اثبات شایستگی خود، به آیه تطهیر استدلال می‌فرماید و خطاب به شورا می‌گوید:
شما را به خدا، آیا کسی در میان شما هست که آیه تطهیر در حقّ او نازل شده باشد؟
و البتّه جواب حاضران در شورا، منفی بود.
[۷] ابن‌مغازلی، علی بن محمد، المناقب، ص۱۱۸.


۱.۴ - در جمع مهاجران و انصار

نیز در زمان خلافت عثمان، در جمع مهاجران و انصار، هنگامی که آنها در مسجد پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فضایل خود را می‌گفتند و از علی (علیه‌السّلام) می‌خواستند او هم چیزی بگوید، ضمن تأیید خدمات آنان به اسلام، در بیان فضیلت خود، به واقعه کسا و آیه‌تطهیر اشاره کرد.
[۱۰] طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، ج۱، ص۳۴۵.
[۱۱] هلالی عامری کوفی، سلیم بن قیس، کتاب سلیم بن قیس، ج۲، ص۶۴۶.


۱.۵ - در جریان فتنه ناکثین

ایشان همچنین، در جریان فتنه ناکثین و جنگ افروزان جمل، هنگامی که آنان را به بیعت مجدّد دعوت فرمود، برای اثبات حقّانیت خود، ضمن بر شمردن فضایل خویش، به ویژگی طهارت، اشاره کرد و فرمود:
هان! ما اهل‌بیتی هستیم که خداوند، هر گونه پلیدی را از آنها دور کرده و کاملاً پاکشان گردانیده است.
[۱۲] طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، ج۱، ص۳۷۱.
[۱۳] مجلسی، محمد باقر، بحار‌الانوار، ج۳۰، ص۱۳۶.
امام علی (علیه‌السّلام) هم‌چنین در نامه‌ای به معاویة بن ابی‌سفیان، بر همین ویژگی تأکید می‌فرماید و می‌نویسد:
ما خاندانی هستیم که خداوند، هر گونه پلیدی را از آنها دور کرده و کاملاً پاکشان گردانیده است.

۱.۶ - در واقعه صفین

در واقعه صفّین نیز، هنگامی که دو لشکر در برابر هم صف آرایی کردند، امام (علیه‌السّلام) ضمن خطابه ای، به رویداد کسا اشاره می‌فرماید.
[۱۶] هلالی عامری کوفی، سلیم بن قیس، کتاب سلیم بن قیس، ج۲، ص۷۶۱.



همچنین، فرزندان آن بزرگوار، چه آنها که در واقعه کسا حضور داشتند (مانند امام حسن و امام حسین علیهماالسلام) و چه آنها که حضور نداشتند (مانند امام زین العابدین، امام باقر و امام رضا علیهم‌السلام)، در مقام اثبات حقّانیت اهل‌بیت، به رویداد کسا و آیه تطهیر استناد کرده‌اند.


نیز یکی از همسران بزرگوار پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و جمعی از یاران پیامبر خدا (مانند: ابن‌عبّاس، سعد بن ابی وقّاص و واثلة بن اسقع) در موارد گوناگون، به طهارت اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) استدلال نموده‌اند.
[۱۷] ر. ک: محمدی ری‌شهری، محمد، اهل‌بیت در قرآن و حدیث، بخش سوم/ فصل یکم: مهم‌ترین ویژگی‌های اهل بیت/ کاوشی درباره حدیث ثقلین



۱. ر. ک: شرح نهج‌البلاغة، ج۲، ص۲۱.
۲. صدوق، محمد بن علی، الخصال، ص۵۵۰.    
۳. طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، ج۱، ص۱۱۹.    
۴. طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، ج۱، ص۹۲.    
۵. صدوق، محمّد بن علی، علل الشرائع، ص۱۹۱.    
۶. قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، ج۲، ص۱۵۶.    
۷. ابن‌مغازلی، علی بن محمد، المناقب، ص۱۱۸.
۸. ر. ک:ابن‌حیون، نعمان بن محمد، شرح الاخبار فی فضائل الائمه الاطهار، ص۱۸۹-۱۹۰، ح ۵۲۹.    
۹. طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، ج۱، ص۱۱۹.    
۱۰. طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، ج۱، ص۳۴۵.
۱۱. هلالی عامری کوفی، سلیم بن قیس، کتاب سلیم بن قیس، ج۲، ص۶۴۶.
۱۲. طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، ج۱، ص۳۷۱.
۱۳. مجلسی، محمد باقر، بحار‌الانوار، ج۳۰، ص۱۳۶.
۱۴. ثقفی کوفی، ابراهیم بن محمد، الغارات، ج۱، ص۱۹۹.    
۱۵. ر. ک:مجلسی، محمد باقر، بحار‌الانوار، ج۳۳، ص۱۳۳.    
۱۶. هلالی عامری کوفی، سلیم بن قیس، کتاب سلیم بن قیس، ج۲، ص۷۶۱.
۱۷. ر. ک: محمدی ری‌شهری، محمد، اهل‌بیت در قرآن و حدیث، بخش سوم/ فصل یکم: مهم‌ترین ویژگی‌های اهل بیت/ کاوشی درباره حدیث ثقلین



حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «استناد اهل‌بیت به طهارت خویش» تاریخ بازیابی۱۳۹۷/۳/۵.    


رده‌های این صفحه : مقالات حدیث‌نت




جعبه ابزار