• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

روزی و قدر کفاف

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: روزی، ایثار، کفاف، دستی بخشنده، اسراف.

پرسش: منظور از «روزی به اندازه کفاف» چیست؟

پاسخ:



بنا بر آنچه برخی لغویان گفته‌اند: «و قُوتُهُ (کَفَافٌ) بِالْفَتحِ أَیْ مِقدَارُ حَاجَتِهِ مِن غَیرِ زِیَادَةٍ وَ لَا نَقصٍ سُمِّیَ بِذلِکَ لِأَنَّهُ یَکُفُّ عَن سُؤَالِ النَّاسِ و یُغنِی عَنهُم»؛‌ قوت کَفاف ـ به فتح کاف ـ به آن مقدار از روزی اطلاق می‌شود که زیاد و کم نیست و به اندازه است و به این علت به آن کفاف گفته‌اند که انسان را از اظهار نیاز به مردم باز داشته و او را بی‌نیاز می‌سازد. بنابراین کفاف، ثروتی است که انسان را از اسراف باز داشته و نیازهای ضروری او را برطرف نماید. البته کفاف نسبت به افراد مختلف براساس شأنیت و موقعیت فردی و اجتماعی آنان متفاوت است.


در روایات درباره روزی به قدر کفاف می‌خوانیم:

۲.۱ - روایتی از سماعه

سَماعه گوید: از امام صادق علیه‌السلام درباره مردی پرسیدم که جز توشه یک روز خود چیزی ندارد، گفتم: آیا کسی که روزی یک روز خود را دارد باید به آن‌که چیزی ندارد احسان کند، و آن‌کس که روزی یک ماه خود را دارد باید به آن‌کس که چنین نیست احسان کند، و برای سال نیز به همین صورت، یا این‌که این مقدار همان اندازه «کفاف» است که نگاه‌داشتن و بذل نکردن آن موجب سرزنشی نیست؟ حضرت صادق ـ عليه‌السلام ـ فرمود: «بهترین شما در این‌باره کسی است که به ایثار مایل‌تر و به برگزیدن دیگران بر خود حریص‌تر باشد. خدای متعال می‌فرماید: «وَ یُؤْثِرُونَ عَلی‌ أَنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ»؛ "دیگران را بر خویشتن مقدم می‌دارند با این‌که خود نیاز دارند". درباره نگاه‌داری قدر کفاف ملامتی نخواهد بود. و همواره دست بالا (بخشنده) نیکوتر از زیرین است؛ (یعنی: بکوشید تا همیشه دستی بخشنده داشته باشید، اگر چه به چیزی اندک) و در بخشش از آن‌کس شروع کن که نانخور تو است».
[۴] حکیمی، محمدرضا، حکیمی، محمد، حکیمی، علی، الحیاة، ترجمه آرام، احمد، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.


۲.۲ - حدیثی از امام علی

امیر مؤمنان [علی [|علی ـ عليه‌السلام ـ]] فرمود: «مدیریت مناسب با مال کفاف بهتر است از ثروت بسیار همراه با اسراف».


۱. فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر، ج ۱۲، ص ۵۳۶، قم، منشورات دار الرضی، چاپ اول، بی‌تا.    
۲. حشر (۵۹)، آیه ۹.    
۳. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ۴، ص ۱۸، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    
۴. حکیمی، محمدرضا، حکیمی، محمد، حکیمی، علی، الحیاة، ترجمه آرام، احمد، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.
۵. ابن شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول عن آل الرسول(ص)، ص ۷۹، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.    



پایگاه اسلام کوئست.    



جعبه ابزار