خطبه حضرت عباس
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: خطبه،
حضرت عباس علیه‌السلام، امام حسین علیه‌السلام.
پرسش: گفته می‌شود حضرت عباس‌بن علی ـ علیهماالسلام ـ بر بام کعبه خطبه‌ای در دفاع از
امام حسین ـ علیه‌السلام ـ قبل از حرکت به سمت
کربلا ایراد فرمود؛ آیا چنین نقلی معتبر است؟ در کدام کتاب‌ها چنین گزارشی آمده است؟
پاسخ:
در فضای مجازی، خطبه‌ای منسوب به
حضرت اباالفضل ـ علیه‌السلام ـ وجود داشته و ادعا شده که آن حضرت آن را بر بام
کعبه در هشتم ذی‌الحجه سال ۶۰ ه.ق و در دفاع از
امام حسین ـ علیه‌السلام ـ بیان فرمود.
این خطبه در هیچ‌یک از منابع و کتاب‌های قدیم و قوی نقل نشده است. بلکه تنها یک کتاب معاصر به نام «
خطیب کعبه» (شرح خطبه نورانی قمر منیر بنی‌هاشم ـ علیه‌السلام ـ بر فراز کعبه) آن را نقل کرده و می‌گوید آن را از کتاب «
مناقب سادة الکرام»، تألیف سید عین العارفین هندی نقل کرده است و آن کتاب منبع هم در کتاب‌خانه علامه میر حامد حسین موسوی نیشابوری کشمیری وجود دارد که امروزه هیچ‌گونه چاپ و خبری از این
کتاب در دسترس نیست.
به‌هرحال، متن این خطبه به‌حسب آنچه در فضای مجازی از کتاب «
خطیب کعبه» نقل شده، این‌گونه است:
«اَلحَمدُ لِلّهِ الَّذی شَرَّفَ هذا (اشاره به بیت الله‌الحَرام) بِقُدُومِ اَبیهِ، مَن کانَ بِالاَمسِ بیتاً اَصبَح قِبلَةً. أَیهَا الکَفَرةُ الفَجَرة اَتَصُدُّونَ طَریقَ البَیتِ لِاِمامِ البَرَرَة؟ مَن هُوَ اَحَقُّ بِه مِن سائِرِ البَریه؟ وَ مَن هُوَ اَدنی بِه؟ وَ لَولا حِکمَ اللهِ الجَلیه وَ اَسرارُهُ العِلّیه وَاختِبارُهُ البَریه لِطارِ البَیتِ اِلیه قَبلَ اَن یمشی لَدَیه قَدِ استَلَمَ النّاسُ الحَجَر وَ الحَجَرُ یستَلِمُ یدَیه وَ لَو لَم تَکُن مَشیةُ مَولای مَجبُولَةً مِن مَشیهِ الرَّحمن، لَوَقَعتُ عَلَیکُم کَالسَّقرِ الغَضبانِ عَلی عَصافِیرِ الطَّیران. اَتُخَوِنَّ قَوماً یلعَبُ بِالمَوتِ فِی الطُّفُولیة فَکَیفَ کانَ فِی الرُّجُولیهِ؟ وَلَفَدَیتُ بِالحامّاتِ لِسَید البَریاتِ دونَ الحَیوانات.
هَیهات فَانظُرُوا ثُمَّ انظُرُوا مِمَّن شارِبُ الخَمر وَ مِمَّن صاحِبُ الحَوضِ وَ الکَوثَر وَ مِمَّن فی بَیتِهِ الوَحی وَ القُرآن وَ مِمَّن فی بَیتِه اللَّهَواتِ وَ الدَّنَساتُ وَ مِمَّن فی بَیتِهِ التَّطهیرُ وَ الآیات وَ أَنتُم وَقَعتُم فِی الغَلطَةِ الَّتی قَد وَقَعَت فیهَا القُرَیشُ لِأنَّهُمُ اردُوا قَتلَ رَسولِ الله ـ صلَّی‌اللهُ‌عَلَیهِ‌وَ‌آلِه ـ وَ أنتُم تُریدُونَ قَتلَ ابنِ بِنتِ نَبیکُم وَ لا یمکِن لَهُم مادامَ اَمیرُالمُؤمِنینَ ـ علیه‌السلام ـ حَیاً وَ کَیفَ یمکِنُ لَکُم قَتلَ اَبی‌عَبدِاللِه الحُسَین ـ علیه‌السلام ـ مادُمتُ حَیاً سَلیلاً؟ تَعالوا اُخبِرُکُم بِسَبیلِه بادِروُا قَتلی وَاضرِبُوا عُنُقی لِیحصُلَ مُرادُکُم لا بَلَغَ الله مِدارَکُم وَ بَدَّدَا عمارَکُم وَ اَولادَکُم وَ لَعَنَ الله عَلَیکُم وَ عَلی اَجدادکُم».
«ستایش خداوندی که این خانه (کعبه) را به قدوم پدر او شرافت داد٬ جایی که دیروز برای او خانه بود امروز
قبله گردیده است. ای کافران فاجر... آیا راه بیت (کعبه) را بر امام نیکوکاران می‌بندید؟ چه کسی سزاوارتر از او به این
خانه است؟ چه کسی از او به این خانه نزدیک‌تر است؟ اگر
حکمت خدا و اسرار بلندمرتبه‌اش آشکار نمی‌شد و برای
امتحان مردم نبود، هر آینه قبل از آنکه او (حسین) به طواف بیاید خانه کعبه بسویش
پرواز می‌کرد، به‌تحقیق مردم حجرالاسود را استلام می‌کنند و حجرالاسود دست او (حسین) را استلام می‌کند و اگر مشیت
اراده مولایم (حسین) از مشیت خدای رحمان سرچشمه نمی‌گرفت٬ هر آینه مانند باز شکاری غضبناک که بر پرندگان درحال پرواز هجوم می‌آورد بر شما هجوم می‌بردم ... .
آیا قومی را می‌ترسانید که در کودکی
مرگ را به بازی می‌گیرند٬ پس در بزرگی چگونه است؟ و به‌جای
حیوانات جان خویش و عزیزترین کسانم را دربرابر آقایم فدا می‌کردم. هیهات... به دقت بنگرید و ببینید چه کسی شراب‌خوار است و چه کسی صاحب حوض و کوثر است؟ و چه کسی در خانه‌اش آوازخوان‌های مست دارد و چه کسی در خانه‌اش
وحی و
قرآن است؟ و چه کسی در خانه‌اش هوسرانی و آلات لهو و لعب دارد و چه کسی در خانه‌اش پاکی و نشانه‌های الهی است؟ و شما در گمراهی غلطی واقع شدید که قریش در آن قرار داشتند، آنها مراد‌شان کشتن رسول خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ بود و ما اراده کشتن
فرزند دختر پیامبرتان را دارید. و تا زمانی که
امیرالمؤمنین ـ علیه‌السلام ـ زنده بود (کشتن
پیامبر) برایشان ممکن نبود٬ پس چگونه برای شما کشتن ابی‌عبدالله حسین ـ علیه‌السلام ـ ممکن شود؛ درحالی‌که من زنده هستم؟ بیایید تا شما را به راهش آگاه کنم٬ به کشتن من اقدام کنید٬ گردن مرا بزنید، تا مرادتان حاصل شود. خدا شما را به مقصودتان نرساند و عمرتان و اولادتان را کوتاه کند٬ و لعنت خدا بر شما (
بنی‌امیه) و اجدادتان باد».
محتوای این عبارت، محتوایی پذیرفتنی و قابل قبول است، اما اگر کسی با روایات و نوع خطابه‌های عربی در آن زمان آشنا باشد، درخواهد یافت که متن عربی این خطبه نه‌تنها هیچ‌گونه فصاحتی ندارد، بلکه اساساً از گفتاری که یک
عرب زبان آن را بیان می‌کند به دور است؛ بلکه حتی اشتباهات فاحشی نیز در متن عربی آن وجود دارد که بر کسی که به ادبیات عرب آشنا باشد پوشیده نیست.
پایگاه اسلام کوئست.
