منزل وسیع
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: اسلام،
تجمل‌گرایی، وسعت منزل.
پرسش: نظر شما در باره این احادیث چیست؟ از
امام رضا (علیه‌السّلام) درباره خوشی دنیا سؤال شد، فرمود: وسعت منزل و زیادی دوستان. یا
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در یکی از دعاهای خویش، از خداوند متعال، خانه وسیع طلب می‌کند: «اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِی ذَنْبِی وَوَسِّعْ لِی فِی دَارِی وَبَارِکْ لِی فِی رِزْقِی؛ خدایا گناه مرا ببخش و خانه مرا وسعت بخش و روزی مرا مبارک گردان». همچنین از
امام کاظم (علیه‌السّلام) درباره یکی از خوشی‌ها در دنیا سؤال شد، فرمود: «سَعَةٌ فِی الْمَنْزِلِ وَفَضْلٌ فِی الْخَادِمِ؛ در وسعت منزل است و خوبی خدمتکار». در حالی‌که یکی از بزرگان دین سفارش می‌کردند که این‌قدر از تجمل در زندگی مثل این خانه‌های به این بزرگی دوری کنیم.
پاسخ: آنچه در روایات آمده به معنای داشتن خانه‌های تجملی نیست، بلکه به معنای درخواست منزل شخصی و در حد نیاز است.
آنچه در روایات در مورد وسعت منزل و درخواست منزل وسیع از خداوند مطرح شده است، به معنای داشتن خانه‌های تجملی نیست، بلکه به معنای درخواست منزل شخصی و در حد نیاز است.
به عنوان نمونه امروزه زندگی در آپارتمان کوچک ۵۰ متری برای خانواده‌ای ۵ یا ۶ نفره دشوار است، و اگر کسی از خداوند طلب منزل ویلایی ۱۲۰ یا ۲۰۰ متری کند، این معنایش تمایل به تجمل‌گرایی نیست.
روایاتی که در پرسش مطرح شد، همچنین روایات مشابه، دقیقاً بیانگر درخواست مقدار عرفی مورد نیاز از پروردگار است، نه خانه‌ای بیش از حد نیاز؛ چرا که تعالیم دینی به شدت با تجمل و تجمل‌گرایی مخالف است و این به وضوح در روایات و سیره معصومان قابل مشاهده است. رسول گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در این باره می‌فرماید:
«وَ مَنْ بَنَی بَیْتاً رِیَاءً وَ سُمْعَةً حُمِّلَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ اِلَی سَبْعِ اَرَضِینَ ثُمَّ یُطَوَّقُهُ نَاراً یوقد (تُوقَدُ) فِی عُنُقِهِ ثُمَّ یُرْمَی بِهِ فِی النَّارِ فَقُلْنَا یَا رَسُولَ اللَّهِ کَیْفَ یَبْنِی رِیَاءً وَ سُمْعَةً قَالَ یَبْنِی فَضْلًا عَلَی مَا یَکْفِیهِ اَوْ یَبْنِی مُبَاهَاة؛
هر کس برای خودنمایی یا شهرت‌طلبی خانه‌ای برای خود بسازد،
روز قیامت آن خانه را تا هفتمین طبقه زمین به دوش می‌کشد، سپس به صورت حلقه‌ای آتشین طوق گردنش می‌شود، آن‌گاه او را با آن حال به
آتش دوزخ می‌افکنند. راوی گفت: پرسیدیم: ای پیامبر خدا، چگونه برای خودنمایی یا شهرت‌طلبی خانه می‌سازد؟ فرمود: خانه‌ای بسازد که بیش از اندازه حاجتش باشد، یا آن را برای
فخرفروشی بنا کند.
آنچه در این مسئله قابل توجه است؛ این است که تعالیم دین اسلام را نباید تنها از یک زاویه و با یک
آیه و روایت به قضاوت نشست، بلکه باید با توجه به آیات و روایات دیگر و بررسی مسائل پیرامونی به
قضاوت پرداخت.
اگر آموزه‌های دینی می‌گوید زندگی دنیا تنها بازی و سرگرمی و تجمّل پرستی و فخرفروشی در میان شما و افزون طلبی در اموال و فرزندان است،
همین تعالیم می‌گوید نعمت‌های دنیا برای مؤمنان آفریده شد است.«قُلْ مَنْ حَرَّمَ زینَةَ اللَّهِ الَّتی اَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّیِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِیَ لِلَّذینَ آمَنُوا فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا خالِصَةً یَوْمَ الْقِیامَةِ کَذلِکَ نُفَصِّلُ الْآیاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُون».
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «منزل وسیع»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۵/۶.
