ماهیت مرگ
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
پرسش: دیدگاه
ملاصدرا درباره مرگ چیست؟
پاسخ:
ملاصدرا
فیلسوف نامی ایرای برای مرگ تعریف تازهای آورد و پس از رد
عقیده زیست شناسان و پزشکان - که مرگ را
معلول تباهی
بدن می دانند - با اشاره به دو نوع
مرگ طبیعی و اخترامی، مرگ را رهایی
روح از قید بدن به سبب
کمال خود و بی نیازی به بدن دانسته و در توضیح فلسفی این مطلب می گوید:
نفس انسان در آغاز از ماده یعنی
جسم و بدن سربرآورده ولی با تکیه بر مسیر
رشد و تکامل مادی بدن، راه جداگانه ای برای
تکامل خود را در پیش می گیرد. تکاملی که با آغاز پیری و رشد منفی بدن، از توقف باز نمی ایستد و همچنان به رشد تکاملی خود ادامه می دهد، یعنی برخلاف بدن پیری و «
آنتروپی» ندارد و نابود شدنی نیست.
این نوع تکامل بر اصل
قانون فلسفی دیگری به نام «
حرکت جوهری»اشیا بنا شده است که یکی از اصول ابتکاری ملاصدراست و ثابت می کند که همه اشیا در
جهان مادی و محسوس آرام ندارند و گام به گام در حرکت یک طرفه و پیش رونده ای هستند و از نقص رو به کمال طبیعی خود می روند. برخلاف جهان ایستای ارسطویی، جهان ملاصدرا پویا و پرجوشش و جنبش است و با این پویش، همه اشیا در جهان ما راه تکامل را می پویند و نفس
انسان نیز از این
قاعده مستثنی نیست.
براساس اصل جهانی «
حرکت در وجود و جوهر» اشیا است که نفس انسان همراه بدن روز به روز راه تکامل خود را می پوید و سرانجام پس از طی دوره تکامل و رسیدن به کمال خود در هنگامی که شمارش معکوس پرواز و رهایی آن از بدن فرا برسد بدن را ر ها کرده و زندگی غیر مادی خود را که برای آن ساخته شده آغاز می کند که
عرفا به آن مرگ می گویند.
به نظر ملاصدرا روح یا نفس انسان گرچه با مرگ خود از بدن جدا می شود و آن را مانند جامه ای کهنه و خالی به جا می گذارد اما در آن جهان دیگر نیز دارای بدنی است که از ماده ساخته نشده ولی همانند بدن دنیوی اوست و همان صورت و مشخصات را داراست به گونه ای که در آن جهان همه یکدیگر را خواهند شناخت و تمام خصلت ها و محتوای
ذهن در
خیال خود را نیز به همراه دارند.
شهرسوال.