• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عدم منافات تقدیر با اراده انسان

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: امام حسین، تقدیر، خداوند، پیش‌گویی.

پرسش: امام حسین (علیه‌السّلام)، تقدیر حتمی خداوند است و بارها پیش‌گویی شده، قاتلان، چه تقصیری دارند؟



از برخی از احادیث، استفاده می‌شود که شهادت امام (علیه‌السّلام)، از مقدّرات حتمی خداوند بوده است، به گونه‌ای که وقتی پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) با جبرئیل (علیه‌السّلام) مشورت می‌کند و از او در باره درخواست از خداوند برای تغییر این تقدیر می‌پرسد، جبرئیل، پاسخ منفی می‌دهد و می‌گوید:
«لِاَنَّهُ امرٌ قَد کَتَبَهُ اللّهُ؛ ، [چنین مکن] زیرا این، فرمانی است که خداوند، آن را نوشته [و حتمی ساخته] است.
در این جا، این پرسش، قابل طرح است که: اگر شهادت امام حسین (علیه‌السّلام)، تقدیر حتمی خداوند است و بارها پیش‌گویی شده، قاتلان، چه تقصیری دارند؟


پاسخ، این است که:
اوّلاً، این حدیث، از نظر سند، اعتبار ندارد.
ثانیاً، با فرض درست بودن سند هم، بر اساس آموزه‌های اسلامی، آنچه در جهان پدید می‌آید، بر اساس تقدیر الهی است؛ امّا تقدیر حق تعالی، با اراده انسان، منافاتی ندارد؛ بلکه اراده و آزادی انسان نیز به تقدیر خداوند منّان است.
بنا‌بر‌این، مقصود از این که شهادت امام (علیه‌السّلام)، مکتوب و مقدّر و قطعی است، این است که خداوند متعال می‌داند که این حادثه، به سبب سوء استفاده جمعی نابه کار از اختیارشان، حتما اتّفاق خواهد افتاد و بر اساس سنّت تغییرناپذیر آفرینش، گریزی از آن نیست.


۱. ابن‌عساکر، علی‌ بن حسن، تاریخ دمشق، ج۱۴، ص۱۹۷    
۲. ر.ک:محمدی ری‌شهری، محمد، دانش‌نامه عقاید اسلامی، ج۸، ص۱۳۱، (بخش دوم:عدالت و قضا و قدر).    



حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «عدم منافات تقدیر با اراده انسان» تاریخ بازیابی۱۳۹۷/۵/۱۳.    


رده‌های این صفحه : مقالات حدیث‌نت




جعبه ابزار