• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عبدالله‌ اشتر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلید واژه:عبدالله اشتر، اشتر علوی، نفس زکیه
پرسش: آیا جناب عبدالله اشتر فرزند جناب محمد نفس الزکیه نواده امام مجتبی در پاکستان رحلت فرموده اند؟
پاسخ:



اشْتَرِ عَلَوی‌ ، عبدالله‌ محمد( نفس زکیه ) بن عبدالله الحسن بن الحسن بن علي بن ابی طالب (مق ۱۵۱ق‌/۷۶۸م‌)، از رجال‌ مشهور علوی‌ . مادرش‌ سلمه‌ دختر محمد بن‌ حسن‌ بن‌ حسن‌ (ع‌) بود. وي‌ در مدینه‌ زاده‌ شد و همانجا پرورش‌ يافت‌. او را به‌ سبب‌ برگشتگى‌ پلك‌ چشمش‌ اشتر مى‌گفتند.


نخستين‌ باري‌ كه‌ در منابع‌ ، از اشتر ياد مى‌شود، مربوط به‌ سال‌ ۱۴۰ق‌ است‌ كه‌ منصور خلیفة عباسی‌ براي‌ حج‌ به‌ مکه‌ آمده‌ بود؛ محمد نفس‌ زکیه‌ و برادرش‌ ابراهیم‌ نيز كه‌ پنهان‌ مى‌زيستند، به‌ همراه‌ چند علوی‌ ديگر به‌ مكه‌ آمدند. برخى‌ از ايشان‌ قصد كردند خلیفه‌ را بكشند و عبدالله‌ اشتر بدين‌ كار كمر بست‌، اما نفس‌ زكيه‌ با اين‌ كار مخالفت‌ كرد.

۲.۱ - به روایت طبری

به‌ روايت‌ طبري، پس‌ از قیام‌ نفس‌ زكيه‌ در مدينه‌ (۱۴۵ق‌) عبدالله‌ اشتر از سوي‌ پدرش‌ با گروهى‌ از زيديان‌ نزد عمر بن‌ حفص‌ صُفری‌ كه‌ از جانب‌ منصور والى‌ سند بود و به‌ طالبيان‌ گرايش‌ داشت‌، رفتند. عمر دعوت‌ ايشان‌ را پذيرفت‌ و با عبدالله‌ براي‌ نفس‌ زكيه‌ بیعت‌ كرد و از خاندان‌ و سران‌ و بزرگان‌ ولايتش‌ نيز بيعت‌ گرفت‌، اما پس‌ از مدتى‌ كه‌ خبر شكست‌ و سپس‌ كشته‌ شدن‌ نفس‌ زكيه‌ به‌ وي‌ رسيد، عبدالله‌ اشتر را نزد يكى‌ از ملوك‌ سند يا راجگان‌ فرستاد تا در امان‌ ماند. اندكى‌ بعد، گروه‌ ديگري‌ از زيديان‌ به‌ عبدالله‌ پيوستند و گفته‌اند از اين‌ هنگام‌ بود كه‌ تشيع‌ در سند گسترش‌ يافت‌. چون‌ خبر عبدالله‌ به‌ منصور رسيد، در نامه‌اي‌ از عمر بن‌ حفص‌ در اين‌ باب‌ توضيح‌ خواست‌، اما عمر پاسخ‌ درستى‌ نداد. اندكى‌ بعد، منصور هشام‌ بن‌ عمرو تغلبی‌ را به‌ جاي‌ او گمارد. هشام‌ نيز گرچه‌ پس‌ از ورود به‌ سند از دستگيري‌ عبدالله‌ طفره‌ مى‌رفت‌، اما سرانجام‌ روزي‌ برادر هشام‌ با عبدالله‌ و ۱۰ تن‌ از يارانش‌ جنگيد و همه‌ را به‌ قتل‌ رساند و هشام‌ بن‌ عمرو نيز خبر آن‌ را به‌ آگاهى‌ منصور رسانيد و خليفه‌ نيز اقدام‌ او را ستود.


عیسی‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ مسعد ه‌ - كه‌ پدرش‌ آموزگار فرزندان‌ عبدالله‌ بن‌ حسن‌ بن‌ حسن‌ (ع‌) (نياي‌ اشتر ) بوده‌ - گويد كه‌ پس‌ از كشته‌ شدن‌ نفس‌ زكيه‌، اشتر از كوفه‌ و بصره‌ به‌ سند رفت‌ و منصور، هشام‌ بن‌ عمرو را مأمور سركوب‌ او كرد و سرانجام‌ اشتر در همانجا كشته‌ شد و سرش‌ را هشام‌ نزد منصور فرستاد (ص‌ ۳۱۱-۳۱۲). بنا به‌ روايت‌ مسعودي‌ (۳/۳۰۷) نيز، اشتر پس‌ از كشته‌ شدن‌ نفس‌ زكيه‌ به‌ خراسان‌ و سپس‌ سند گريخت‌ و همانجا كشته‌ شد.
[۱] محمد كاظم بجنوردي، دايره المعارف بزرگ اسلامي، مقاله اشتر علوي‌، ج ۹، مقاله شماره۳۵۲۳



آنچه از اين گزارشات به دست مي آيد آن است كه وي از علويان مشهور بوده كه نسلشان هم از طريق پدر وهم از طريق مادر به اهل بیت مي رسد. همچنين ايشان در شبه قاره هند و پاکستان زيسته و به شهادت رسيده است.
و نذر كردن براي او شكال ندارد.


۱. محمد كاظم بجنوردي، دايره المعارف بزرگ اسلامي، مقاله اشتر علوي‌، ج ۹، مقاله شماره۳۵۲۳



سایت:مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی    


رده‌های این صفحه : امامزادگان | نسب شناسی




جعبه ابزار