شیوه استفاده مومنان از قرآن در زمان حضور معصوم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: قرآن،
معصوم،
پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) پرسش: شیوه استفاده مومنان از قرآن در زمان حضور معصوم (علیهالسّلام) چگونه بود؟ مؤمنان برای پاسخ به سؤالات دینی، باید به قرآن مراجعه میکردند، یا به معصوم (علیهالسّلام)؟
پاسخ اجمالی: قرآن کلام
خدا و کتابی است برای خواندن و فهمیدن و عمل کردن، تا انسان در سایۀ عمل به دستورات آن به زندگی سعادتمندانه نایل گردد. امّا تمام آیات قرآن از نظر معنا و فهم آن یکسان نیستند، بلکه فهم بعضی از آیات، آسان و فهم بعضی دیگر مشکل و فهم قسم سوم بسیار مشکل است که تنها خواص از زبدگان که همانا پیامبر و معصومین (علیهمالسّلام) هستند از عهدۀ آن برمیآیند.
انسانهایی که در عصر معصوم (علیهالسّلام) زندگی میکنند، اگر اهل زبان بودند، هر کدام بهاندازۀ دانش خود میتوانستند با مراجعه به قرآن از معانی بعضی از آیات آن بهرهمند شوند، ولی برای فهم دقیق و کامل تمام آیات و تاویل آنها و بطون آیات قرآن، لازم است که از پیامبر و ائمه (علیهالسّلام) کمک بگیرند.
قرآن، کلام نازل پروردگار متعال و کتاب زندگی است و دستور صحیح زیستن در آیات آن بیان شده است. در حقیقت، وقتی انسان قرآن تلاوت میکند، خدا با انسان صحبت میکند و انسان باید سعی کند معنای کلام خداوند را درک نماید، همانطوری که خود نیز مردم را به تفکر و تدبر در آیات دعوت کرده است.
اما باید دانست که تمام آیات قرآن از نظر معنا یکسان نیستند، بلکه بعضی از آیات، برای همۀ مردم در هر زمان و مکان قابل فهم است، و بعضی دارای معانی عمیق هستند که فهم آنها برای خواص از مردم امکانپذیر است. قسم سوم آیاتی است که دارای معانی کاملاً عمیق است که تنها زبدگان از خواص میتوانند این معانی را درک نمایند.
قرآن مجید میفرماید: «در قرآن دو دسته آیات وجود دارد؛
آیات محکم و
آیات متشابه،...آیات متشابه دارای تاویل است و تاویل آن را جز خدا و کسانی که از «راسخان فی العلم» باشند، نمیدانند.»
امام باقر (علیهالسّلام) فرمود: «پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) بزرگترین
راسخان در علم بود و تمام آنچه را که خداوند بر او نازل کرده بود، از
تاویل و
تنزیل قرآن میدانست. خداوند هرگز چیزی را بر او نازل نکرد که تاویل آن را بر او تعلیم نکند و او و اوصیای او همۀ اینها را میدانستند.»
بنابراین، کسانی که در عصر معصوم (علیهالسّلام) زندگی میکردند، اگر اهل زبان قرآن (عربی) بوده و معانی قرآن را درک میکردند، هر کدام بهاندازۀ دانش خود میتوانستند مستقیماً به قرآن مراجعه کرده و از معانی قرآن بهرهمند شوند، اما چون درجۀ فهم آنان در حد فهم پیامبراکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و ائمه (علیهالسّلام) نبود، برای فهم دقیق مطالب عمیق قرآن لازم بود که به پیامبر و ائمۀ طاهرین (علیهالسّلام) مراجعه نمایند و معانی عمیق آیات و تاویل آنها و حقایق بطون قرآن را از آنان بخواهند.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «شیوه استفاده مومنان از قرآن در زمان حضور معصوم» تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۱۰/۱۳.