• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حقیقت چشم زخم

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلید واژه: چشم زخم ، چشم زدن
پرسش:آیا چشم زدن و چشم زخم حقیقت دارد؟ آیا روایتی وارد شده است؟
پاسخ:در روایت متعددی تصریح شده که چشم زدن حق است، با تعبیر « العین حق » اما قبول چشم زخم و چشم زدن به این معنا نیست که به کارهای خرافی و اعمال عوامانه در این گونه موارد پناه برده شود که هم برخلاف دستور شرع است و هم سبب شک و تردید افراد ناآگاه در اصل موضوع است و تأثیر نامطلوبی در اذهان مردم می‌گذارد.



بسیاری از مردم معتقدند در بعضی از چشم‌ها اثر مخصوصی است که وقتی از روی اعجاب به چیزی بنگرند، ممکن است آن را از بین ببرد یا در هم بشکند و اگر انسان است، بیمار یا دیوانه کند. مردم این گونه افراد را شور چشم می‌نامند و از آنها اجتناب می‌کنند.


این مسئله از نظر عقلی امر ممکنی است، چه این که بسیاری از دانشمندان امروز معتقدند در بعضی از چشم‌ها نیروی مغناطیسی خاصی نهفته شده که کارایی زیادی دارد، حتی با بهترین و ممارست می‌توان آن را پرورش داد. خواب مغناطیسی از طریق نیروی مغناطیسی چشم‌ها است. در دنیایی که اشعه لیزر (که شعاعی است نامریی) می‌تواند کاری کند که از هیچ سلاح مخربی ساخته نیست، پذیرش وجود نیرویی در بعضی از چشم‌ها که از طریق امواج مخصوص در طرف مقابل اثر بگذارد، چیز عجیبی نخواهد بود.


در آیات و روایات اسلامی نیز تعبیرات مختلفی دیده می‌شود که وجود چنین امری را اجمالاً تأیید می‌کند.

۳.۱ - چشم زخم در قرآن

از همه مهم‌تر این که در قرآن کریم آمده است:«وَإِن يَكَادُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَيُزْلِقُونَكَ بِأَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّكْرَ وَيَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ ».
معنای آیه شریفه این است:«محققاً آنها که کافر شدند، وقتی قرآن را شنیدند، نزدیک شد با چشم‌های خود تو را به زمین بیندازند، یعنی با چشم زخم خود تو را بکشد». مراد از آیه به طوری که همه مفسران گفته‌اند:چشم زدن است، که نوعی از تأثیرات نفسانی است و دلیلی عقلی بر نفی آن نداریم، بلکه حوادث خود چشم زدن را تأیید می‌کند.

۳.۲ - چشم زخم در روایات

احادیث بسیاری درخصوص چشم زدن و چشم زخم در کتب روایی ذکر شده که به ذکر برخی از آنها بسنده می‌کنیم:

۳.۲.۱ - در کلام حضرت رسول(ص)

پیامبر اکرم‌صلی الله وعلیه وآله :«چشم، مرد را به قبر و شتر را به دیگ درآورد».

۳.۲.۲ - در سنت حضرت رسول(ص)

پیامبرصلی الله وعلیه وآله برای امام حسن‌علیه‌السلام «رقیه» گرفت. « رقیه » دعاهایی است که می‌نویسند و افراد برای جلوگیری از چشم زخم با خود نگه می‌دارند و آن را تعویذ نیز می‌گویند، و این دعا را خواند:«أعیذکما بکلمات التامة و أسماء الله الحسنی کلّهما عامة، من شر السامة و الهامة و من شر کل عین لامة، و من شر حاسد اذا حسد؛ شما را به تمام کلمات و اسمای حسنای خداوند، از شر مرگ و حیوانات موذی و چشم بد و حسود (آن گاه که حسد ورزد) می‌سپارم»، سپس پیامبرصلی الله وعلیه وآله فرمود:«چنین حضرت ابراهیم برای اسماعیل و اسحاق تعویز نمود ».

۳.۲.۳ - در نهج البلاغه

در نهج البلاغه آمده است:«العین حق و الرقی حق؛ چشم زخم حق است و توسل به دعا برای دفع آن نیز حق است».


به هر حال در روایت متعددی تصریح شده که چشم زدن حق است، با تعبیر « العین حق » اما قبول چشم زخم و چشم زدن به این معنا نیست که به کارهای خرافی و اعمال عوامانه در این گونه موارد پناه برده شود که هم برخلاف دستور شرع است و هم سبب شک و تردید افراد ناآگاه در اصل موضوع است و تأثیر نامطلوبی در اذهان مردم می‌گذارد.


۱. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ج ۲۴، ص ۴۲۷    
۲. سوره قلم (۶۸) آیه ۵۱    
۳. تفسیر المیزان، سید محمد حسین طباطبایی، ج ۱۹، ص ۶۴۸    
۴. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج ۶۰، ص ۱۸، ح ۷    
۵. نهج البلاغه، شریف رضی، کلمات قصار جمله ۴۰۰    



سایت مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی    


رده‌های این صفحه : چشم زخم | کلام




جعبه ابزار