انفاق اموال
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: انفاق مال،
انفاق به فقیران،
حضرت علی علیه‌السلام.
پرسش: آیا آیه «
الَّذینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِیَةً ...»، در مورد
امام علی علیه‌السلام نازل شده است؟
پاسخ:
یکی از آیات در موضوع انفاق آیه ۲۷۴
سوره بقره است: «
الَّذینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِیَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ»؛ «کسانی که
اموال خود را در شب و
روز نهان و آشکارا انفاق کنند، آنان را نزد پروردگارشان پاداش نیکو خواهد بود و هرگز از حادثه آینده بیمناک و از امور گذشته اندوهگین نخواهند شد».
در
شأن نزول این آیه از
ابن عباس نقل شده: این آیه درباره
علی علیه‌السلام نازل شده است؛ زیرا آن حضرت چهار درهم داشت، یک درهم در روز و یک درهم در شب، یک درهم پنهانی و یک درهم را نیز آشکارا انفاق کرد.
این شأن نزول در منابع
اهل سنت نیز ذکر شده است،
اگرچه شأن نزول‌های دیگری نیز در تفاسیر اهل سنت وجود دارد.
البته این شأن نزول، منافاتی با تفسیر کلی آیه ندارد. به همین جهت می‌توان تعبیر «
أَمْوالَهُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِیَةً» را در توصیه به انفاق در حالات و زمان‌های مختلف
تفسیر کرد که مسلمان به جهت حرص بر
انفاق، بر آنها مبادرت می‌ورزد.
هم‌چنین بیان این اوقات و حالات می‌تواند بیانگر این نکته باشد که
مؤمن باید براساس شرایط و زمان‌های مختلف انفاق انجام دهد؛ گاه به‌صورت آشکار، گاه نهان و... .
هم‌چنین بعید نیست که مقدم داشتن شب بر روز، و پنهان بر
آشکار (در
آیه مورد بحث) اشاره به این باشد که مخفی بودن انفاق بهتر است، مگر موجبی برای اظهار باشد؛ هرچند باید در همه حال و به هر شکل، انفاق فراموش نشود.
«
وَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ»، یعنی خوف‌ها و وحشت‌های قیامت بر آنها نیست و آنان در
قیامت محزون و غمناک نخواهند بود.
البته مفسران پیرامون این عبارت، تفسیر دیگری را نیز بیان کرده‌اند: «
انسان برای ادامه و اداره
زندگی بی‌نیاز از مال و ثروت نیست و معمولاً هنگامی که آن را از دست می‌دهد، اندوهناک می‌گردد؛ زیرا نمی‌داند در آینده وضع او چه‌گونه خواهد بود.
خداوند در این عبارت می‌فهماند که چنین افرادی از انفاق در راه خدا، خوف و وحشتی از آینده ندارند و به خاطر از دست دادن قسمتی از
ثروت خود اندوهگین نمی‌شوند؛ زیرا می‌دانند در مقابل چیزی که از دست داده‌اند، از فضل پروردگار و از
برکات فردی و اجتماعی و اخلاقی آن در این
جهان و آن جهان بهره‌مند خواهند شد».
پایگاه اسلام کوئست.
