• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اسحاق

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: حضرت ابراهیم علیه‌السلام، ذبیح، اسحاق، اسماعیل.
پرسش: این‌که در برخی از نوشته‌ها ادعا شده است، ذبیح حضرت ابراهیم ـ علیه‌السلام ـ اسحاق بوده نه اسماعیل، آیا این ادعا صحت دارد؟
پاسخ:



اگرچه «غلام علیم» و «غلام حلیم» در بسیاری از آیات ناظر به اسحاق ـ علیه‌السلام ـ است، اما با توجه به ترتیب موجود در سوره صافات که در آیه ۱۱۲، بعد از آن که توضیحاتی در مورد داستان ذبح می‌دهد، بشارت به فرزندی به نام اسحاق را مطرح می‌کند. این آیات برای ما مشخص می‌نماید که اساساً موضوع ذبح قبل از تولد اسحاق بوده است. بنابراین اگرچه قرآن کریم در مسئلۀ ذبح به اسم هیچ‌یک از اسماعیل و یا اسحاق اشاره‌ای نکرده است؛ اما «وَ بَشَّرْناهُ بِإِسْحاقَ نَبِیًّا مِنَ الصَّالِحین»؛ «ما او را به اسحاق ـ پیامبر‌ی از شایستگان ـ بشارت دادیم»! متضمن بشارت به ولادت اسحاق ـ علیه‌السلام ـ است؛ به دلیل این‌که:




۲.۱ - ۱. دلیل اول

این بشارت، بعد از بشارت قبلی است که از تولد اسماعیل خبر می‌دهد، و می‌فرماید: «فَبَشَّرْناهُ بِغُلامٍ حَلِیمٍ» و دنبالش فرمود:«فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْیَ»، صریح در این است که ذبیح غیر از اسحاق بوده، بلکه اسماعیل است.

۲.۲ - ۲. دلیل دوم

از این گذشته، بشارت نبوت نشان می‌دهد که اسحاق باید زنده بماند و وظایف نبوت را انجام دهد و این با مسئلۀ ذبح سازگار نیست.

۲.۳ - ۳. دلیل سوم

همچنین تصریح به نام اسحاق شاهد آن است که در آیه جلوتر (فَبَشَّرْناهُ بِغُلامٍ حَلِیمٍ) مراد اسماعیل ذبیح است. شواهد و دلایل دیگری که می‌تواند مؤید این باشد که مراد از «غلام حلیم» اسماعیل است، این است که ذبح به‌طور حتم در منا و در انجام مناسک حج بوده است. نیز اسماعیل در سرزمین بطحا و مکه سکونت داشت، نه اسحاق؛ زیرا او در شام ساکن بوده است.
[۴] حسینی همدانی، سید محمدحسین، انوار درخشان، ج ‌۱۴، ص ۵۸، کتاب‌فروشی لطفی، تهران، ۱۴۰۴ق.


۲.۴ - ۴. دلیل چهارم

شاهد دیگر می‌تواند این باشد که اسحاق از مادری به نام ساره، در‌حالی‌که نازا بود و در سن پیری متولد شد و قضیه ذبح جلوتر از این اتفاق افتاد.


۱. صافات (۳۷)، آیه ۱۱۲.    
۲. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ‌۱۷، ص ۱۵۳، سوره انعام ذیل داستان ابراهیم (ع)، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ پنجم، ۱۴۱۷ق.    
۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ‌۱۹، ص ۱۲۹، دارالکتب الاسلامیة، تهران، ۱۳۷۴ش.    
۴. حسینی همدانی، سید محمدحسین، انوار درخشان، ج ‌۱۴، ص ۵۸، کتاب‌فروشی لطفی، تهران، ۱۴۰۴ق.



پایگاه اسلام کوئست.    






جعبه ابزار