ابراز محبت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: ابراز محبت، خداوند متعال، پیامبر (صلی‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم)، اهل بیت (علیهم‌السلام).
پرسش: چگونه به کسی ابراز محبت کنیم؟
پاسخ:
معنی
محبت، درجات محبت، اسباب محبت، راه‌های حصول آن، کسانی که باید مورد محبت ما قرار بگیرند، محبت حلال و حرام، شیوه ابراز محبت و... مباحث مهمی در این موضوع است که شما از شیوه ابراز محبت سؤال فرمودید.
محبت به خدا و اولیای خدا، محبت به
پدر و مادر، فرزند، همسر، دوست، خویشاوندان، استاد و... به طرق مختلف متناسب با خود ابراز می‌شود و از آن‌جا که شما مورد محبت را ذکر نفرمودید، ما کلیاتی را در این زمینه خدمت شما تقدیم می‌کنیم.
در این باره به موارد ذیل اشاره می‌کنیم:
در باطن و ظاهر مطیع خدا باشیم:
قرآن کریم می‌فرماید: «بگو: این پیغمبر! اگر
خداوند متعال را دوست دارید، از من پیروی کنید».
مطیع پیامبر بودن یعنی مطیع خدا بودن. پس اگر خداوند متعال را دوست داریم، باید از او
اطاعت کنیم و مطیع محض او باشیم که این، محبت ما را به خدا اثبات می‌کند.
همه اوقات مشغول
ذکر خدا باشیم:
پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) می‌فرمایند: «کسی که چیزی را دوست بدارد، از آن زیاد یاد می‌کند».
هر چیزی را در برابر
محبت خدا حقیر شماریم:
حضرت علی (علیه‌السلام) در
خطبه متقین درباره آنان که از محبان حقیقی حضرتش می‌باشند می‌فرمایند: «
خدا در جانشان بزرگ است و ما دون او در چشمانشان کوچک».
کلام محبوب (
قرآن) را، دوست بداریم: هر که شخصی را دوست دارد، هر آن‌چه را که متعلق به محبوب است نیز، دوست می‌دارد.
با مال و جان در راه او مجاهده کنیم:
خداوند متعال در
آیه ۵۴
سوره مائده یکی از خصوصیات محبان خود را
جهاد با مال، جان، قلم و قدم مطرح نموده است. به‌راستی کسی که به شخصی
عشق بورزد، حاضر است در راه او از همه چیز خود بگذرد و آن را فدای محبوب خویش گرداند.
بر خلوت و
مناجات با محبوب حریص باشیم:
خداوند متعال به
موسی بن عمران وحی کرد: «
دروغ می‌گوید کسی که گمان می‌کند مرا دوست دارد و حال آن‌که وقتی
شب شود، پهلو بر بستر
غفلت نهد. آیا چنین نیست که
عاشق، خلوت با معشوق خود را دوست دارد»؟
عبادت برای او لذت‌بخش و آسان باشد:
امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند: بهترین عبادت، عبادتی است که از روی محبت باشد.
درباره
محبت به پیامبر و اهل بیت (علیهم‌السّلام) به موارد ذیل اشاره می‌کنیم:
ما زمانی می‌توانیم ادعا کنیم که دوست‌دار شخصی هستیم که از خواسته‌های او
اطاعت، و از آن‌چه باعث دلتنگی و
خشم اوست، اجتناب کنیم و سعی کنیم رفتار، منش، گفتار و کردار خود را در همه جوانب همسو با بزرگان گردانیم. همان‌هایی که نشانه‌های
حق و زنده‌کننده
یاد و
ذکر خدا در
زمین هستند.
پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم) می‌فرمایند: «زیارت کردن و ملاقات نمودن (که نمونه بارزی از ارتباط و ابراز محبت است)،
مودت و
دوستی را می‌رویاند».
در این باره به موارد ذیل اشاره می‌کنیم:
هنگام برخورد با محبوب، به گرمی
سلام کردن، دست دادن و در آغوش کشیدن او علاوه بر این‌که
علاقه و
محبت را به او می‌رساند، سبب تحکیم محبت و از بین رفتن کینه‌ها و کدورت‌های احتمالی نیز می‌شود.
امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرمایند: «با یکدیگر
مصافحه کنید که این کار کینه‌ها را از میان می‌برد».
امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند: «وقتی شخصی را دوست داری، به او خبر بده، همانا این کار موجب ثبات بیش‌تر محبت بین شما خواهد بود».
وقتی شما به دیدن کسی می‌روید و یا به او تلفن می‌زنید و به او می‌گویید «دلتنگ شما بودم» و الفاظی از این قبیل، اوج
علاقه و محبت خود را به او ابراز نموده و بذر محبت خود را در دل او می‌نشانید.
هدیه، سمبل محبت است.
پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم) فرمودند: «هدیه، محبت به یادگار می‌گذارد».
هنگامی که دستتان را به سوی
آسمان بلند می‌کنید و برای دوست خود
دعا می‌کنید، بدون
تردید محبت خود را به دوست خویش ثابت می‌کنید، و همان‌گونه که در حضورش او را عزیز داشته‌اید در غیبتش نیز
عزت او را طلبیده‌اید.
عیب‌جویی، گل‌بوته دوستی و محبت را پژمرده می‌کند و عیب‌بینی، خارزار چشم و دشمنی را در دل می‌پرورد. سازگاری و مدارا کردن با دوست، این فرصت را به ما می‌دهد که با شناسایی معایب، به او کمک کنیم و از این طریق محبت خود را به او ابراز و تحکیم کنیم.
کمال دوستی به این است که
انسان در هر زمان و هر کجا و در حضور و غیاب از
حق دوست خود
دفاع کند و دوستی خود را به اثبات برساند.
یکی از بهترین شیوه‌های ابراز محبت این است که روزهایی که نسبتی با محبوب ما دارد؛ مانند روز تولد، روز
ازدواج، روزی که به
شغل محبوب ما نام‌گذاری شده است؛ مانند
روز معلم، روز کارگر، روز دانش‌جو و... را به خاطر داشته باشیم و به او تبریک بگوییم و در صورت امکان هدیه‌ای به این مناسبت به او بدهیم.
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) می‌فرمایند: «بهترین برادران تو کسی است که خوبی و
احسان تو را به خود، به زبان آورد».
البته ستایش و تمجید باید در حدی باشد که به چاپلوسی منجر نشود.
اگر چند
روز محبوب خود را ندیدید و جویای احوال او شدید، این
کمال، دوستی و
وفاداری شما را ثابت می‌کند.
شما هنگامی می‌توانید محبت خود را به دیگری ابراز و اثبات کنید که در مشکلات و
غم و اندوه او شریک بوده و با او همکاری و همدردی داشته باشید.
دوست خوب با لطافت و ظرافت به طور غیر مستقیم عیب‌های او را
تذکر می‌دهد تا آن‌ها را برطرف سازد و به صفات و کمالات او افزوده شود.
در پایان ذکر این نکته مهم و ضروری است که حبّ و بغض ما باید براساس
رضایت خداوند متعال باشد. کسی که می‌خواهیم محبت او را در دل خود جای دهیم، نباید محبت او با
محبت خدا تعارضی داشته باشد، ظرف دل ما فقط جای محبت خداست و محبت دیگران به واسطه محبت خداوند متعال در دل ما جای می‌گیرد. اگر پدر و مادرمان را دوست داریم؛ چون
خداوند دستور داده است، اگر برادر و دوست دینی
مؤمن خود را دوست داریم؛ چون در شرع
مقدس اسلام به آن تأکید شده است، اگر همسر و فرزند و ... را دوست داریم و به آن‌ها ابراز محبت می‌کنیم؛ چون سفارش مؤکد
اسلام است.
۱. هنر عشق ورزیدن، اریک فروم، ترجمه پوری سلطانی، سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
۲. آیین مهرورزی، محمدرضا کاشفی، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «ابراز محبت»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۱۲/۲۶.
