• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

گریه بر حسین

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: گریه بر امام حسین عليه‌السلام، وجوب بهشت، معرفت، محبت، عشق.

پرسش: چرا هرکس بر امام حسین ـ عليه‌السلام ـ بگرید، بهشت بر او واجب می‌شود؟

پاسخ: با در نظر گرفتن مجموعه روایات در این موضوع به این نتیجه می‌رسیم، گریه‌ای برای ورود به بهشت مؤثر است که از روی معرفت و محبت باشد، نه از روی احساسات صرف.

گریه‌ای ارزش دارد که از صمیم قلب، محبت و عشق باشد، عشق و محبت واقعی آن است که عاشق خود را به رنگ معشوق دربیاورد و از او پی‌روی کند، نمی‌شود کسی به شخصی علاقه‌مند باشد، اما به دستورات او بی‌اعتنا باشد. گریۀ همراه با معرفت و محبت همواره عمل را نیز به همراه دارد.




یک آیه و یا یک روایت را به‌تنهایی نمی‌شود انتخاب و آن را معیار عمل قرار داد؛ بلکه همان‌طور که در علم فقه، لازم است یک فقیه جامع الشرایط برای استنباط احکام، تمام آیات و روایات یک باب را ببیند و مطلق و مقید، عام و خاص، ناسخ و منسوخ و... را ملاحظه نماید و در صورت تعارض، مرجحات را لحاظ کند تا به یک حکم شرعی برسد، در سایر علوم نیز یک دانشمند و محقق برای رسیدن به یک رأی صحیح، لازم است تمام این امور را مد نظر قرار دهد؛ لذا در موضوع مورد پرسش نیز یک محقق بدون در نظر گرفتن موارد مذکور نمی‌تواند دیدگاهش را بیان کند، بلکه باید این حدیث را در کنار سایر احادیث بگذارد تا به یک جمع‌بندی درستی برسد، بر این اساس به برخی احادیثی که ما را برای رسیدن به یک دیدگاه صحیح کمک می‌کنند، اشاره می‌کنیم.

۱.۱ - حدیثی از امام صادق

[[|امام صادق ـ عليه‌السلام ـ]] فرمود:

«لَیْسَ مِنْ شِیعَتِنَا مَنْ قَالَ بِلِسَانِهِ وَ خَالَفَنَا فِی أَعْمَالِنَا وَ آثَارِنَا وَ لَمْ یَعْمَلْ بِأَعْمَالِنَا وَ لَکِنْ شِیعَتُنَا مَنْ وَافَقَنَا بِلِسَانِهِ وَ قَلْبِهِ وَ اتَّبَعَ آثَارَنَا وَ عَمِلَ بِأَعْمَالِنَا أُولَئِکَ شِیعَتُنَا؛ از شیعیان ما نیست آن که با زبانش بگوید ما را دوست می‌دارد و از ما پی‌روی می‌کند، ولی در رفتارها و نشانه‌ها با ما مخالفت می‌کند، شیعیان ما کسانی هستند که با زبان و دل با ما موافق باشند و از آثار ما پی‌روی کنند، و مانند ما رفتار کنند».
[۱] ابن ادریس، محمد بن احمد، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (و المستطرفات)، محقق و مصحح: الموسوی، حسن بن احمد و ابن مسیح، ابو الحسن‌، ج‌ ۳، ص ۶۳۹، دفتر انتشارات اسلامی، قم‌، چاپ دوم‌، ۱۴۱۰ ق‌.


۱.۲ - حدیثی از پیامبر

رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمود:

«لَا تَنَالُ شَفَاعَتِی مَنِ اسْتَخَفَّ بِصَلَاتِهِ وَ لَا یَرِدُ عَلَیَّ الْحَوْضَ لَا وَ اللَّهِ؛ شفاعت من به کسی که نماز خود را سبک بشمارد نمی‌رسد، به خدا سوگند، چنین شخصی کنار حوض کوثر بر من وارد نمی‌شود».


برای تأثیرگذاری گریه دست‌کم دو شرط اساسی وجود دارد.

۲.۱ - أ. معرفت و محبت

گریه باید از روی معرفت و محبت باشد؛ لذا می‌بینیم مردم کوفه و شام ـ همان کسانی که به نحوی در شهادت امام حسین ـ عليه‌السلام ـ دست داشتند ـ نیز زمانی از روی احساسات گریه می‌کنند.

۲.۱.۱ - روایت اول

از حذیم بن شریک اسدیّ روایت شده است: زمانی که امام سجاد علیه‌السلام را همراه با زنان از کربلا وارد کوفه کردند، زنان کوفه زاری‌کنان، گریبان چاک‌ زده و مردان هم با آنان می‌گریستند، زین العابدین ـ عليه‌السلام ـ بیمار بود، پس به آوازی ضعیف و آهسته گفت: اینان بر ما گریه می‌کنند، پس ما را که کشت؟

۲.۱.۲ - روایت دوم

زمانی که امام سجاد ـ عليه‌السلام ـ را همراه با کاروان اسرا از فرزندان امام حسین ـ عليه‌السلام ـ و خانواده‌اش بر یزید ملعون وارد کردند... حضرت به منبر رفته و پس از حمد و ثنای الهی و صلوات بر رسول خدا ـ صلي‌الله‌عليه‌وآله ـ فرمود: ای مردم! هرکه مرا شناخت شناخت، و هرکه نشناخت من خودم را به او معرفی می‌کنم: منم فرزند مکه و منی، فرزند مروه و صفا، فرزند محمد مصطفی، فرزند کسی که بر هیچ‌کس پوشیده نیست، فرزند کسی که به ملکوت اعلی شتافته و از سدرة المنتهی نیز گذشت، و منزلت قرب او همچون دو قاب قوس کمان، یا نزدیک‌تر شد. با شنیدن این کلام چنان جوش و خروشی از گریه و فغان در میان اهل شام بپا خاست که یزید بر جان خود ترسید، پس دستور داد مؤذن اذان گوید.

۲.۲ - ب. پی‌روی از اهل بیت

گریه باید مخلصانه و همراه با پی‌روی در گفتار و رفتار از اهل بیت علیهم‌السلام باشد.

گریه‌ای ارزش دارد که از صمیم قلب، محبت و عشق باشد، عشق و محبت واقعی، آن است که عاشق خود را به رنگ معشوق در بیاورد و از او پی‌روی کند، نمی‌شود کسی به شخصی علاقه‌مند باشد، اما به دستورات او بی‌اعتنا باشد.

۲.۳ - حدیثی از امام صادق

امام صادق ـ عليه‌السلام ـ فرمود:

وَ قَالَ ـ عليه‌السلام ـ مَا عَرَفَ اللَّهَ مَنْ عَصَاهُ وَ أَنْشَدَ: «تَعْصِی الْإِلَهَ وَ أَنْتَ تُظْهِرُ حُبَّهُ • هَذَا لَعَمْرُکَ فِی الْفِعَالِ بَدِیعٌ‌ • لَوْ کَانَ حُبُّکَ صَادِقاً لَأَطَعْتَهُ • إِنَّ الْمُحِبَّ لِمَنْ أَحَبَّ مُطِیع‌؛ خدا را معصیت کنی و اظهار محبت او نمایی؟! بجانت قسم که این در میان کارها بسی عجیب است! اگر دوستیت صادقانه می‌بود اطاعتش می‌کردی! که بی‌شک فرد محب مطیع و فرمان‌بردار محبوب است».

فردی که مخلصانه برای امام حسین ـ عليه‌السلام ـ اشک بریزد، مطمئناً اعمال دیگر او نیز تا اندازه‌ی در صراط مستقیم است که حداقل‌های ورود به بهشت را برای او فراهم سازد.



۱. ابن ادریس، محمد بن احمد، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (و المستطرفات)، محقق و مصحح: الموسوی، حسن بن احمد و ابن مسیح، ابو الحسن‌، ج‌ ۳، ص ۶۳۹، دفتر انتشارات اسلامی، قم‌، چاپ دوم‌، ۱۴۱۰ ق‌.
۲. فتال نیشابوری، محمد بن احمد، روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، ج ‌۱، ص ۳۱۹، انتشارات رضی، چاپ اول، ایران، قم‌، ۱۳۷۵ ش‌.    
۳. طبرسی، احمد بن علی، الإحتجاج علی أهل اللجاج، ج ‌۲، ص ۲۹، مرتضی‌، چاپ اول، مشهد، ۱۴۰۳ ق‌.‌    
۴. طبرسی، احمد بن علی، الإحتجاج علی أهل اللجاج، ج ‌۲، ص ۳۹، مرتضی‌، چاپ اول، مشهد، ۱۴۰۳ ق‌.‌    
۵. ابن شعبه حرانی، تحف العقول عن آل الرسول (ص)، ص ۲۹۴، جامعه مدرسین‌، چاپ دوم، قم‌، ۱۴۰۴ ق‌    



پایگاه اسلام کوئست.    



جعبه ابزار