کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: عاشورا، شهید، کربلا.
پرسش: أ. آیا «کل یوم عاشورا و...»
حدیث است؟ و قائل آن کیست؟ ب. «آیا میشود گفت هر روزی که یک شهید در جنگ تحمیلی به درجه رفیع شهادت نائل میشد آن روز عاشورای آن
شهید است و آن مکان کربلای او»؟!
پاسخ: عبارت «کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا» حدیث نیست و پژوهشگران در هیچ یک از منابع اصلی روایی آن را نیافتهاند و حدیث نبودن آن تقریباً قطعی و مسجل شده است.
عاشورا به معنای تمام آن، همان یک
روز خاص و جاودان میباشد و همچنانکه در
روایات داریم: هیچ روزی مانند عاشورا نمیباشد.
همچنین روشن است که
کربلا بر مکان معین دلالت دارد. تنها میتوان گفت ما هر روز در
جنگ تحمیلی الهام از
عاشورا گرفتهایم و چون هدف ما هم مانند
امام حسین (علیهالسلام) و یارانش
قیام برای
حق بود.
از آنجا که این کلام «
کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا» دارای معنایی والا و عالی میباشد، برخی پنداشتهاند این عبارت
حدیث میباشد؛ ولی تتبع دقیق اهل حدیث این مطلب را روشن ساخته که این کلام حدیث نیست. همچنین بارها و بارها، پژوهشگرانی با ابزار پیشرفته کامپیوتری و نرمافزاری جستوجو کرده و در هیچ یک از منابع اصلی روایی آن را نیافتهاند و حدیث نبودن آن تقریباً قطعی و مسجل شده است.
اما اینکه گوینده آن کیست، ظاهراً این
کلام با اندکی تفاوت اولین بار در شعر یکی از شاعران ارادتمند به اباعبدالله الحسین (علیهالسلام) به نام «عبدالحسین اعصم» که «
سیدجواد شبّر» در کتاب «
ادب الطف» (شعراء الحسین) نام ایشان را ذکر کرده؛ میباشد. البته در این
کتاب این قصیده از ایشان آورده نشده؛ اما مرحوم
سید محسن امین در کتاب «
الدر النفید» در قصیده رائیه، این
شعر را در ضمن قصیدهای طولانی بدین صورت آورده است:
«کان کل مکان کربلا لدنی عینی زمان یوم عاشورا»
این کلام درخشان، برای
شیعه پیامی بزرگ دارد که باید در هر جا و هر مکان و زمان از کربلا و
عاشورا الگو بگیرد، همه جا و همیشه الگوی او کربلا و عاشورا باشد.
«
امام خمینی قدس سره» نیز این مطلب را چنین بیان میفرمایند: «این کلمه کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا، یک کلمه بزرگی است که اشتباهی از او میفهمند. آنها خیال میکنند که یعنی هر
روز باید
گریه کرد؛ لکن این محتوایش غیر از این است. کربلا چه کرد و ارض کربلا در روز عاشورا چه نقشی را بازی کرد. عدهای معدود آمدند کربلا و ایستادند و در مقابل
ظلم یزید و در مقابل دولت جبار در مقابل امپراطور زمان ایستادند و فداکاری کردند و کشته شدند ولکن ظلم را قبول نکردند و شکست دادند یزید را، همه جا باید اینطور باشد و همه روز هم باید اینطور باشد. همه روز باید ملت ما این معنا را دانسته باشد که امروز عاشوراست و ما باید مقابل ظلم بایستیم و همین جا هم کربلاست و باید نقش
کربلا را ما پیاده کنیم. انحصار به یک
زمین ندارد، منحصر به یک افراد خاص نمیشود، قضیه کربلا منحصر به یک
جمعیت هفتاد و چند نفری و یک زمین کربلا نبود. همه زمینها باید این نقش را ایفا کنند و همه روزها».
و اما راجع به قسمت پایانی سوال شما باید گفت: عاشورا به معنای تمام آن، همان یک روز خاص و جاودان میباشد و همچنان که در
روایات داریم: «لایوم کیوم الحسین» یا «لا یوم کیومک یا اباعبدالله» هیچ روزی مانند عاشورا نمیباشد.
همچنین روشن است که کربلا بر مکان معین دلالت دارد. تنها میتوان گفت ما هر روز در
جنگ تحمیلی الهام از عاشورا گرفتهایم و چون هدف ما هم مانند
امام حسین (علیهالسلام) و یارانش
قیام برای
[۲] بود. امیدواریم که شهدای ما نیز با
شهدای کربلا محشور گردند. اَلله عالم.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۲/۱۷.