• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کامل‌ترین دعا

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: دعا، حضرت علی (علیه‌السلام)، الكتاب العتيق الغروی، علامه مجلسی.

پرسش: «الْحَمْدُ لله عَلَی کُلِّ نِعْمَةٍ وَ أَسْأَلُ اللهَ مِنْ کُلِّ خَیْرٍ وَ أَعُوذُ باللهِ مِنْ کُلِّ شَرٍّ وَ أَسْتَغْفِرُ اللهَ مِنْ کُلِّ ذَنْبٍ»؛ این حدیث از امام علی (علیه‌السلام)، که آن‌ را کامل‌ترین دعا دانسته، در چه کتاب قدیمی و کهن آمده است؟

پاسخ:





۱.۱ - روایتی از علامه مجلسی

محمدباقر مجلسی (م ۱۱۱۰ق) در «بحار الانوار» این روایت را از کتابی با توصیف «الکتاب العتیق الغرویّ» و یا (کتاب کهن موجود در نجف) این‌گونه نقل می‌کند:

روایت شده است، امیرمؤمنان علی (علیه‌السلام)، مردی را دید که از روی نوشته، دعایی طولانی می‌خواند. به او فرمود: «ای مرد! آن‌که زیاد را می‌شنود، اندک را هم پاسخ می‌دهد». مرد گفت: سَرورم! پس چه کنم؟ فرمود:

«بگو: الْحَمْدُ للهِ عَلَی کُلِّ نِعْمَةٍ وَ أَسْأَلُ اللهَ مِنْ کُلِّ خَیْرٍ وَ أَعُوذُ باللهِ مِنْ کُلِّ شَرٍّ وَ أَسْتَغْفِرُ اللهَ مِنْ کُلِّ ذَنْبٍ»؛ ستایش، خدای را بر هر نعمتی، و هر خوبی را از خدا می‌خواهم و از هر بدی، به خدا پناه می‌برم و از هر گناهی، از خدا آمرزش می‌طلبم.


مجلسی (ره) در موارد زیادی در «بحارالانوار» از این کتاب کهن روایت نقل می‌کند که از این روش چنین به‌ دست می‌آید که ایشان نویسنده آن کتاب را از محدثان قدیمی و معتبر شیعه می‌داند.

۲.۱ - سخنی از آقابزرگ تهرانی

آقابزرگ تهرانی می‌نویسد: این کتاب کهن، همان «مجمع الدعوات» و یا «‌مجموع الدعوات» است که نویسنده آن «أبوالحسین یا أبوجعفر محمد بن هارون بن موسی تَلَّعُکْبَری» می‌باشد.

۲.۲ - سخنی از مجلسی

چنان‌که علامه مجلسی می‌گوید: از ظاهر کلام کفعمی نیز همین برمی‌آید.


در معرفی نویسنده این کتاب کهن به‌طور خلاصه باید گفت:
محمد بن هارون بن موسی بن احمد تلعکبری (م ۳۸۷ق)، از محدثان نام‌دار امامیه در قرن چهارم هجری قمری است. نجاشی (م ۴۵۰ق) از او و پدرش روایت نقل می‌کند.
ابوالحسین محمد بن هارون تلعکبری، صحیفه کامله سجادیه را از استاد خود محمد بن عبدالله شیبانی نقل کرده است.
سید بن طاووس، آن‌گاه دعای چهل و ششم صحیفه را به روایت ابوالحسین محمد بن هارون نقل می‌کند.


به هر حال در پذیرش روایت مورد سؤال مانعی وجود ندارد؛ چون نویسنده این کتاب مورد قبول علمای رجال و حدیث است.


درباره محتوای این روایت نیز باید گفت: مطمئناً این روایت، ناظر به افراد و یا شرایط خاصی بوده؛ و گرنه دعاهای طولانی بسیاری از خود امام علی (علیه‌السلام) و دیگر امامان معصوم نقل شده است.



۱. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج‌۹۱، ص۲۴۲، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.    
۲. آقا بزرگ تهرانی‌، محمدمحسن، الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج۲۰، ص۲۸، قم، اسماعیلیان‌، ۱۴۰۸ق.    
۳. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج‌۱، ص۳۳، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.    
۴. آقا بزرگ تهرانی‌، محمدمحسن، الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج۸، ص۲۴۲، قم، اسماعیلیان‌، ۱۴۰۸ق.    
۵. امین عاملی‌، سید محسن، أعیان الشیعة، ج‌۱۰، ص۸۲، بیروت، دار التعارف للمطبوعات‌، ۱۴۰۶ق.    
۶. سید بن طاووس، رضی‌الدین علی، جمال الأسبوع بکمال العمل المشروع، ص۴۲۳، قم، دارالرضی، چاپ اول، ۱۳۳۰ق.    
۷. سید بن طاووس، رضی‌الدین علی، جمال الأسبوع بکمال العمل المشروع، ص۴۲۳، قم، دارالرضی، چاپ اول، ۱۳۳۰ق.    



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «کامل‌ترین دعا»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱/۱۶.    



جعبه ابزار