• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ویژگی آخر الزمان از دیدگاه قرآن و عترت

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: آخر الزمان، قرآن، عترت، ظهور.

پرسش: ‌ویژگی آخر الزمان از دیدگاه قرآن و عترت چیست؟

پاسخ اجمالی: اصطلاح «آخر الزمان» در معارف اسلامی دارای دو کاربرد می‌باشد: ۱. مدت زمانی که با ولادت پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) آغاز می‌شود و با شروع رستاخیز بزرگ پایان می‌یابد. ۲. مدت زمانی که با ولادت حضرت مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) آغاز می‌شود و با شروع قیامت پایان پیدا می‌کند؛ که این معنی نیز دو مرحله دارد: قبلا از ظهور حضرت مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) و بعد از ظهور حضرت. طبق روایات و آیات قرآن کریم، در مورد دوران قبل از ظهور، اوضاع دین، اخلاق، امنیت و اقتصاد، به مراحل پایانی انحطاط اخلاقی رسیده، ظلم و ستم همه جوامع بشری را فرا می‌گیرد؛ اما بعد از ظهور حضرت مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف)، وعده الهی تحقق پیدا می‌کند و حکومتی جهانی تشکیل می‌دهد و به کفرستیزی و ظلم‌ستیزی می‌پردازد و هستی را از عدالت پر می‌کند.



اصطلاح «آخر الزمان» در معارف اسلامی دارای دو کاربرد می‌باشد:

۱. مدت زمانی که با ولادت پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) آغاز می‌شود و با شروع رستاخیز بزرگ پایان می‌یابد و از اینرو آن پیامبر رحمت را، پیامبر آخر الزمان نیز نامیده‌اند.
۲. مدت زمانی که با ولادت حضرت مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) آغاز می‌شود و همه اتفاقات عصر غیبت و عصر ظهور را در دل خود دارد و سپس با شروع قیامت پایان پیدا می‌کند.



قسم دوم که با ولادت حضرت مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) آغاز می‌شود و با شروع قیامت پایان پیدا می‌کند نیز، دارای دو مرحله می‌باشد که در ذیل به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

۲.۱ - مرحله قبل از ظهور حضرت مهدی

دوران نخست که انسان به مراحل پایانی انحطاط اخلاقی رسیده، فساد اخلاقی و ستم همه جوامع بشری را فرا می‌گیرد و به تعبیر روایات جهان پر از ظلم و جور می‌شود.
بعضی از ویژگی‌های این دوره طبق روایات چنین است:
وضع حکومت‌ها: افراد، فاسد و ظالمند و حکومت‌ها، ضعیف، استبدادی، زودگذر و متزلزل هستند.

۲.۱.۱ - وضع دین

از اسلام و قرآن، فقط اسمی می‌ماند و مساجد، زیبا؛ امّا بدون جمعیّت است و مردم از دین خارج می‌شوند.

۲.۱.۲ - وضع اخلاق

عواطف انسانی ضعیف می‌شود و ترحم به یکدیگر وجود ندارد. انواع فسادهای اخلاقی، علنی و بدون نهی و جلوگیری در جامعه انجام می‌شود.

۲.۱.۳ - وضع امنیت

ترس و اضطراب، فراگیر و راه‌ها ناامن است. جنایت‌های هولناک صورت می‌گیرد و مردم، آرزوی مرگ می‌کنند. مرگ‌های ناگهانی، زلزله، جنگ، فتنه، بیماری و مرگ زیاد می‌شود.

۲.۱.۴ - وضع اقتصاد

باران و محصولات کشاورزی کم می‌گردد و رودها و چشمه‌ها خشک می‌شوند. گرانی، فقر، گرسنگی و عدم رونق تجارت و بازار، غوغا می‌کند.
البته ناگفته نماند که در همین دوران هم مشاهده می‌کنیم که افراد شایسته‌ای وجود دارند که از ایمان راسخی بهره مند هستند چنانکه در روایتی آمده که: «یَا عَلِیُّ اَعْجَبُ النَّاسِ اِیمَاناً وَ اَعْظَمُهُمْ یَقِیناً قَوْمٌ یَکُونُونَ فِی آخِرِ الزَّمَانِ لَمْ یَلْحَقُوا النَّبِیَّ وَ حُجِبَ عَنْهُمُ الْحُجَّةُ فَآمَنُوا بِسَوَادٍ عَلَی بَیَاض‌؛ ای علی! عجیب‌ترین مردم در ایمان و بزرگ‌ترین آنان در یقین، گروهی هستند که در آخر الزمان هستند پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را ندیده‌اند، امام آنان نیز در غیبت است و آنان بوسیله سیاه‌های بر روی سفید (نوشته‌ای که بر روی کاغذ است) ایمان می‌آورند.»


۲.۲ - مرحله بعد از ظهور حضرت مهدی

دوران دوم وعده الهی تحقق پیدا می‌کند و حضرت مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) ظهور می‌کند و حکومتی جهانی تشکیل می‌دهد و به کفرستیزی و ظلم‌ستیزی می‌پردازد و هستی را از عدالت پر می‌کند.
قرآن کریم نیز در آیات متعددی به این مرحله از زندگی بشر اشاره نموده چنانکه فرموده: «وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ اَنَّ الْاَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ؛ در «زبور» بعد از ذکر (تورات) نوشتیم بندگان شایسته‌ام وارث (حکومت) زمین خواهند شد!»
و در جای دیگر فرموده: «وَعَدَ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْاَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دینَهُمُ الَّذِی ارْتَضی‌ لَهُمْ وَ لَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ اَمْناً یَعْبُدُونَنی‌ لا یُشْرِکُونَ بی‌ شَیْئاً وَ مَنْ کَفَرَ بَعْدَ ذلِکَ فَاُولئِکَ هُمُ الْفاسِقُونَ؛ خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده‌اند وعده می‌ دهد که قطعاً آنان را حکم‌ران روی زمین خواهد کرد، همان گونه که به پیشینیان آنها خلافت روی زمین را بخشید و دین و آیینی را که برای آنان پسندیده، پابرجا و ریشه‌ دار خواهد ساخت و ترسشان را به امنیّت و آرامش مبدّل می‌ کند، آن چنان که تنها مرا می‌پرستند و چیزی را شریک من نخواهند ساخت و کسانی که پس از آن کافر شوند، آنها فاسقانند


۱. ر. ک:مجلسی، بحار الانوار، ج‌۱۸، ص۱۴۶، بیروت، مؤسسه الوفاء، سال ۱۴۰۴ ه. ق.    
۲. مجلسی، بحارالانوار، ج‌۲۲، ص۴۵۳، بیروت، مؤسسه الوفاء، سال ۱۴۰۴ ه. ق.    
۳. ر. ک:علامه مجلسی، بحار الانوار، ج‌۱۸، ص۱۴۶، بیروت، مؤسسه الوفاء، سال ۱۴۰۴ ه. ق.    
۴. صدوق‌، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، ج‌۴، ص۳۶۶، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۰۴ق.    
۵. انبیاء/سوره۲۱، آیه۱۰۵.    
۶. نور/سوره۲۴، آیه۵۵.    



سایت مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی، برگرفته از مقاله "ویژگی آخر زمان از دیدگاه قرآن و عترت چیست؟"، تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۱۲/۱۵.    






جعبه ابزار