• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وام گرفتن یا قناعت

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه:قناعت، وام، لوازم قسطی، مادرشوهر، احترام.

پرسش: اول: چهار سال است ازدواج کرده‌ام و حاصل ازدواجمان پسر ۴ ماهه‌ای است، از شوهرم راضی هستم، تمام شئونات دین را رعایت می‌کند و سخت مقید به دین است. مشکل ما این است که می‌خواهیم مستقل شویم؛ ولی چون هزینه پدر، مادر، خواهر و برادر او را پرداخت می‌کنیم، توان مالی نداریم و وقتی پیشنهاد وام به ایشان می‌کنم، در جواب می‌گوید که وام از لحاظ شرعی اشکال دارد و لوازم قسطی هم همین‌طور.به نظر شما در این روزگار بدون وام انسان می‌تواند به جایی رسد؟
دوم: زن و شوهر چه کار کنند تا از یکدیگر خسته نشوند و وقتی هم‌دیگر را می‌بینند، حرفی برای گفتن داشته باشند ...؟
سوم: اگر با مادر شوهر زندگی کنیم، چه رفتاری داشته باشیم که نه حق خود انسان از بین برود و نه مادرشوهر از دست انسان ناراحت شود؟

پاسخ:




ابتدا به شما تبریک می‌گویم که شوهری با این خصوصیات اخلاقی و روحیة مذهبی دارید. خداوند فرزند شما را که یگانه سرمایه عمر شماست، برایتان نگه دارد و این توفیق را به شما عنایت کند که او را درست تربیت کنید.
رضایت از زندگی و از شوهر بسیار مهم است، این‌ها همه ویژگی‌های مثبت و امور ارزشمندی هستند که در زندگی شما وجود دارد. باید خداوند را سپاس‌گزار باشید. خیلی از زن و شوهر‌ها هستند که مشکلات خانوادگی دارند، از یکدیگر راضی نیستند، مشکل اقتصادی دارند، از نداشتن بچه رنج می‌برند، شوهر معتاد است و... شما که این مشکلات را الحمدلله ندارید، باید سعی کنید در مسائل جزئی هم با یکدیگر تفاهم داشته باشید.


آیا وام از لحاظ شرعی اشکال دارد و لوازم قسطی هم همین‌طور. به نظر شما در این روزگار بدون وام انسان می‌تواند به جایی رسد؟

۲.۱ - مراد از قناعت

در مورد وام باید عرض کنم که گرفتن وام از نظر شرعی اشکال ندارد، لوازم قسطی هم همین‌طور؛ اما در کتاب‌های اخلاق و روایات به قناعت توصیه شده است. مراد از قناعت این است که انسان با آن‌چه دارد، بسازد و دست خود را به سوی دیگران دراز نکند.

۲.۱.۱ - حدیثی از امام صادق

امام صادق (علیه‌السلام) فرمود: «مَنْ قَنَعَ بِما رَزَقَهُ اللهُ فَهُوَ مِنْ اَغْنَی النَّاسِ؛ کسی که به آن‌چه خدا روزی‌اش کرده قانع باشد، از بی‌نیازترین مردم است».

البته توجه داشته باشید که قناعت به معنای این نیست که انسان دست از تلاش و کار و کوشش بردارد و زندگی سخت و طاقت‌فرسا را تحمل کند؛ بلکه مراد این است که در عین تلاش و کوشش تا می‌تواند به حداقل امکانات موجود و مورد نیاز اکتفا کند.

۲.۱.۲ - یک توصیه

حال با توجه به این نکته اخلاقی، توصیه ما به شما خواهر گرامی این است که اگر می‌توانید با سرمایه خود زندگی معمولی و آبرومندانه‌ای داشته باشید، به همان مقدار قناعت کنید، چه ضرورتی دارد که حتماً وام بگیرید و خود را مدیون بسازید؛ اما اگر واقعاً مشکل اقتصادی دارید و با گرفتن وام می‌خواهید سرمایه‌ای برای خود درست کنید یا یکی از نیازهای اولیه و ضروری خود را برآورده سازید، گرفتن وام هیچ اشکالی ندارد. در این صورت بهتر است این موضوع را به‌گونه‌ای با شوهرتان مطرح کنید که ایشان بپذیرد. رعایت احترام و ادب، برخورد شایسته و استدلال منطقی از جمله عوامل و راهکارهایی هستند که می‌تواند در پذیرش یک پیشنهاد مؤثر واقع شود. امید است با توجه به این نکات بتوانید در این زمینه با هم به توافق برسید.


دوم: زن و شوهر چه کار کنند تا از یکدیگر خسته نشوند و وقتی هم‌دیگر را می‌بینند، حرفی برای گفتن داشته باشند ...؟
این سؤال را از دو زاویه می‌توان مورد بررسی قرار داد:

۳.۱ - اجتماعی نبودن افراد

برخی افراد کم‌تر اجتماعی هستند و در برخوردها و روابط اجتماعی با دیگران سعی می‌کنند کم‌تر چیزی بگویند و اظهارنظر کنند. این خصلت جزء شخصیت آن‌ها می‌شود و وقتی ازدواج کنند هم کم‌تر به صحبت و راز دل می‌پردازند. این مسئله ممکن است در برخی موارد مشکل آفرین باشد.

۳.۲ - توافق نداشتن با همسر

ب. برخی افراد ممکن است از زندگی خود راضی نباشند و نظرات و دیدگاه‌های زن و شوهر با یکدیگر سازگاری نداشته باشد، در این صورت هم، چون توافقی با هم ندارند، کم‌تر علاقه به محبت و حرف از خود نشان می‌دهند.

۳.۲.۱ - توضیح

من نمی‌دانم در مورد شما کدام‌یک از این دو صورت صدق می‌کند. اگر مشکل شما ناشی از عادت گوشه‌گیری و کم‌رویی است و نه‌تنها با شوهرتان، بلکه با دیگران هم همین‌گونه هستید، باید با تجربه و تمرین و استفاده از اصول روان‌شناسی مشکل کم‌رویی خود را درمان کنید. آن وقت احساس می‌کنید که حرف برای گفتن بسیار است و خیلی چیزهاست که هنوز نگفته‌اید.
چگونه ممکن است انسان سال‌ها با کسی زندگی کند، هدف مشترک و درد مشترک داشته باشد؛ اما حرفی برای گفتن نداشته باشد؛ اما اگر فکر می‌کنید که با همسرتان توافق ندارید و از این جهت کم‌تر حرف برای گفتن دارید، ‌سعی کنید دیدگاه‌ها و نظرات خود را با یکدیگر نزدیک کنید.


این‌که پرسیده‌اید «چه کار کنیم که دوست داشتنمان مانند روزهای اول باشد؟

۴.۱ - رعایت اخلاق اسلامی

یگانه راه این مسئله این است که اخلاق اسلامی را رعایت کنید.

۴.۲ - ابراز محبت

ابراز محبت نسبت به یکدیگر در زندگی زناشویی بسیار اهمیت دارد.

۴.۲.۱ - قدردانی و تشکر

احساس قدردانی و قدرشناسی و تشکر از زحمات همسر، نشانی از جلوه‌های رفتار محبت‌آمیز است.

۴.۲.۲ - همدلی و همراهی

از دیگر رفتارهای محبت‌آمیز همسران که می‌تواند زندگی را با نشاط و رضایت‌بخش سازد، همدلی و همراهی است. همدلی همسران یعنی هم‌پیمان شدن در پیمودن مسیر زندگی مشترک.


سؤال سوم: اگر با مادرشوهر زندگی کنیم چه رفتاری داشته باشیم که نه حق خود انسان از بین برود و نه مادرشوهر از دست انسان ناراحت بشود؟

۵.۱ - راهکارهای مؤثر در برخورد با مادرشوهر

در این زمینه هم باید اخلاق اسلامی را رعایت کنید. برای این‌که خوب این مسئله برایتان جا بیفتد، باید به این چند نکته توجه داشته باشید:

۵.۲ - احترام به مادرشوهر

مادرشوهر حکم مادر شما را دارد؛ همان‌طور که احترام مادر خودتان را حفظ می‌کنید، سعی کنید احترام ایشان را هم حفظ کنید.

۵.۳ - درک شرایط پیری

همة ما دوران پیری را پیش رو داریم، ‌در این دوره مشکلات بسیاری برای انسان ممکن است پیش بیاید. افراد در این سن کم‌حوصله می‌شوند، بهانه‌گیری می‌کنند، در کارهای دیگران دخالت می‌کنند و... این‌ها همه از عوارض و پی‌آمدهای پیری است، اگر می‌بینید مادرشوهرتان این‌گونه با شما برخورد می‌کند، باید شما شرایط سنی او را در نظر داشته باشید.

۵.۴ - برخورد مناسب

بعد از چند سالی خود شما هم در این دوره سنی قرار می‌گیرید، انسان همان‌گونه که با پدر و مادر و فامیل خودش برخورد می‌کند، ممکن است فردا فرزندان انسان همان‌گونه با خود وی برخورد نماید. اگر برخورد شما خوب و شایسته باشد، ‌خداوند پاداش عمل شایسته شما را در دنیا نشان خواهد داد. از سوی دیگر، رفتار شما الگویی خواهد شد برای فرزندتان و همان‌گونه برخورد خواهد نمود. بنابراین سعی کنید با ایشان کاملاً برخورد شایسته و مناسب داشته باشید و ایشان را تحمل کنید.


۱. سید علی‌رضا فاخری، اخلاق خانواده، مرکز تحقیقات سپاه، چاپ اول، ۱۳۷۸ ش.


۱. کلینی، محمد بن یعقوب، الاصول من الکافی، ج۲، ص۱۳۹، بیروت، ۱۴۰۱ ه.    




سایت ‌اندیشه قم، برگرفته از مقاله «وام گرفتن یا قناعت»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۸/۰۴.    



جعبه ابزار