نام جد پیامبر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: سگ،
قبیله کلاب،
کلب،
جد پیامبر،
کلاب بن مره.
پرسش: نام جد پنجم
پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) «کلاب» است، آیا کلاب جمع کلب (سگ) می‌باشد؟
پاسخ: الف: «کلاب»، معنای جمعی نداشته، بلکه نامی برای یک فرد یا مرد است. ب: «کلاب» نام قبیله‌ای معروف است. ج: در مدل نام گذاری در اعراب ممکن است فردی که با سگ‌ها به شکار می‌رود، سگ‌های شکاری و نگهبان تربیت می‌کند، به مداوای بیماری‌های چنین سگ‌هایی می‌پردازد (که هیچ کدامشان نیز نامشروع نیست)، از سوی عموم مردم با لقبی چون (کلاب) مورد خطاب قرار گیرد که این نقصی برای او نخواهد بود و بعد از این که چنین نامی شکل گرفت، دیگران نیز برای فرزندان خود از آن نام استفاده کنند.
اگر چه یکی از معانی «کلب» در لغت به معنای «حیوان پارس کننده» (سگ) است،
اما جمع آن؛ یعنی «کلاب» (به کسر کاف) به معنای سگ نیست، بلکه دارای معانی دیگری نیز است که در ذیل به برخی از آنها اشاره می‌شود.
«کلاب»، معنای جمعی نداشته، بلکه نامی برای یک فرد یا مرد است. «قال
سیبویه: کلاب اسم للواحد»
«کلاب: اسم رجل، سمی بذلک، ثم غلب علی الحی و القبیلة»
«کلاب» نام قبیله‌ای معروف است. «کلب: و کلیب، و کلاب: قبائل معروفة»
شهاب الدین نویری (متوفای ۷۳۳ق) در علت نام گذاری یکی از اجداد پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به کلاب می‌گوید: « و اما کلاب بن مرة، فکنیته ابو زهرة، و اسمه حکیم؛
کلاب بن مره :
کنیه او
ابوزهره و اسمش حکیم است. و کلاب، لقبی است که برای این شخص غلبه پیدا کرد و سبب آن این است که ابن مره
صید و
شکار را دوست داشت و یکی از حیواناتی که زیاد شکار می‌کرد، سگ بود». و کلاب لقب غلب علیه، و سبب ذلک انه کان محبا للصید مولعا به، و کان اکثر صیده بالکلاب»
با استفاده از مدل نام گذاری در اعراب ممکن است فردی که با سگ‌ها به شکار می‌رود، سگ‌های شکاری و نگهبان تربیت می‌کند، به مداوای بیماری‌های چنین سگ‌هایی می‌پردازد (که هیچ کدامشان نیز نامشروع نیست)، از سوی عموم مردم با لقبی چون (کلاب) مورد خطاب قرار گیرد که این نقصی برای او نخواهد بود و بعد از این که چنین نامی شکل گرفت، دیگران نیز برای فرزندان خود از آن نام استفاده کنند.
بر این اساس، که یک لغت به جهت مورد استعمال، معانی متفاوتی پیدا می‌کند؛ لازم است به مورد به کارگیری آن لغت نگاه کرد، نه این که در همه موارد تنها به معنای ریشه‌ای آن بسنده نمود؛ چرا که معنای یک لغت به مرور زمان در جوامع انسانی تغییر پیدا می‌کند؛ از این رو باید گفت: هر چند نام یکی از اجداد پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) «کلاب بن مرة» است، ولی کلاب در این جا نام فرد و یا
قبیله بوده «هذه النسبة الی عدة من قبائل العرب، منها الی کلاب بن مرة»
و ارتباط مستقیمی با سگ ندارد.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «کلاب جد پیامبر»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱/۲۲.
