• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مسجد سهله

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: بقیة‌اللَّه (علیه‌السّلام)، مسجد، مسجد کوفه، نماز تحیت، حضرت ادریس.

پرسش: مسجد سهله را معرفی کرده و ارتباط آن با امام مهدی (علیه‌السّلام) را توضیح دهید.

پاسخ: مسجد سهله، کهن‌ترین مکان منسوب به بقیة‌اللَّه (علیه‌السّلام) است. این مسجد، در اطراف کوفه و در دو کیلومتری شمال غربی مسجد کوفه واقع شده است.



مسجد سهله، کهن‌ترین مکان منسوب به بقیة‌اللَّه (علیه‌السّلام) است. این مسجد، در اطراف کوفه و در دو کیلومتری شمال غربی مسجد کوفه واقع شده است.
برای مسجد سهله، ویژگی‌ها و امتیازات فراوانی در روایات شیعی نقل شده است، از جمله: اقامتگاه پیامبران و صالحان، اقامتگاه ابراهیم، خضر، و ادریس، محل نزول فرشتگان، آرامگاه صالحان و پیامبران، حشر و نشر همگان به سوی مسجد سهله، آفرینش پیامبران از تربت مسجد سهله و....


همچنین در احادیث فراوانی، مسجد سهله، به عنوان اقامتگاه شخصیِ امام مهدی (علیه‌السّلام) و نیز جانشینان ایشان معرفی شده است که در ذیل به چند حدیث اشاره می‌گردد:

۲.۱ - اقامت‌گاه مهدی

از امام صادق (علیه‌السّلام) راجع به مسجد سهله آمده است:
اما انَّهُ مَنزِلُ صاحِبِنا اذا قَدِمَ بِاَهلِهِ.
[۱۶] ر.ک: محمدی ری‌شهری، محمد، دانش‌نامه امام مهدی (عجّل‌الله‌فرجه)، بر پایه قرآن و حدیث و تاریخ، ج۳، ص۴۸ پانوشت ۱.

آن‌جا اقامتگاه مهدی است هنگامی که همراه خانواده‌اش در آن اقامت می‌کند.

۲.۲ - مکان تپنده قلوب مومنین

امام صادق (علیه‌السّلام) خطاب به ابوبصیر فرمود:
یا ابا مُحَمَّدٍ، کاَنّی اری نُزولَ القائِمِ فی مَسجِدِ السَّهلَةِ بِاَهلِهِ وعِیالِهِ.قُلتُ: یکونُ مَنزِلَهُ؟ قالَ: نَعَم، هُوَ مَنزِلُ ادریسَ (علیه‌السّلام)، وما بَعَثَ اللّهُ نَبِیا الّا وقَد صَلّی فیهِ، وَالمُقیمُ فیهِ کالمُقیمِ فی فُسطاطِ رَسولِ اللّهِ صلی اللَّه علیه و آله، وما مِن مُؤمِنٍ ولا مُؤمِنَةٍ الّا وقَلبُهُ یحِنُ الَیهِ....
‌ای ابا محمّد! گویا نزول قائم به همراه خانواده‌اش را در مسجد سهله نظاره می‌کنم. ابوبصیر گفت: آیا مسجد سهله، محلّ اقامت ایشان است؟ امام فرمود: «آری آن‌جا منزل حضرت ادریس است. هیچ پیامبری مبعوث نگردیده جز این که در آن‌جا به نماز ایستاده است و هر کس در آن‌جا اقامت نماید، گویا در خیمه پیامبر خدا (صلی‌اللّه‌علیه‌وآله) اقامت نموده و هیچ مرد و زن مؤمنی یافت نمی‌گردد جز این که قلبش برای آن مکان می‌تپد».

۲.۳ - محل سکونت قائمان

امام باقر (علیه‌السّلام) فرمود:
وفیها یکونُ قائِمُهُ وَالقُوّامُ مِن بَعدِهِ.
در آن مسجد، قائم و قائمان بعد از وی سکنا دارند.
این احادیث، سبب شده‌اند که در طول قرون متمادی، این مکان، مورد توجه بزرگان شیعه و عموم شیعیان قرار گیرد و نیز آن را نخستین مقام منسوب به قائم (علیه‌السّلام) بدانند.


البته در منابع حدیثی، دلیلی بر این که در این مکان، به عنوان نام مهدی (علیه‌السّلام) عملی عبادی انجام شود و یا زمان خاصّی به یاد ایشان به این مکان رفت و آمد شود، وجود ندارد.


مهم‌ترین عمل در مسجد سهله، دو رکعت نماز تحیت میان نماز مغرب و عشاست. گرچه مرسوم است که شیعیان در شب چهارشنبه به آن مسجد می‌روند، و لیکن در این زمینه، دلیل دینی در دست نیست. البته سید بن طاووس گفته است: اگر خواستی به مسجد سهله بروی، آن را در میان مغرب و عشای شب چهارشنبه قرار بده که افضل از دیگر وقت‌هاست.
[۲۶] ابن طاووس حلی، سیدعلی بن موسی، مصباح الزائر، ص۱۰۵.
[۲۸] محمدی ری‌شهری، محمد، دانش‌نامه امام مهدی (عجّل‌الله‌فرجه) بر پایه قرآن و حدیث و تاریخ، ج۳، سال انتشار: ۱۳۹۳، ص۵۶-۶۹.




۱. مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، ص۱۱۳.    
۲. مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، ص۱۴۱.    
۳. قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، ص۲۶.    
۴. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۱۰۰، ص۴۴۴.    
۵. مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، ص۱۳۴.    
۶. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۱۰۰، ص۴۳۶.    
۷. مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، ص۱۳۵.    
۸. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۱۰۰، ص۴۳۶.    
۹. مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، ص۱۴۱.    
۱۰. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۱۰۰، ص۴۴۴.    
۱۱. قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، ص۲۶.    
۱۲. مفید، محمد بن محمد بن نعمان، المزار، ص۱۳.    
۱۳. طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۳۸.    
۱۴. طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۳۸.    
۱۵. مفید، محمد بن محمد بن نعمان، الارشاد، ج ۲، ص۳۸۰.    
۱۶. ر.ک: محمدی ری‌شهری، محمد، دانش‌نامه امام مهدی (عجّل‌الله‌فرجه)، بر پایه قرآن و حدیث و تاریخ، ج۳، ص۴۸ پانوشت ۱.
۱۷. قطب راوندی، سعید بن هبة‌الله، قصص الانبیاء، ص۸۰، ح ۶۳.    
۱۸. مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، ص۱۳۴، ح ۷.    
۱۹. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۵۲، ص۳۱۷، ح ۱۳.    
۲۰. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۱۰۰، ص۴۳۵، ح ۳.    
۲۱. طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۳۱، ح ۵۷.    
۲۲. مفید، محمد بن محمد بن نعمان، المزار، ص۵، ح ۱.    
۲۳. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۱۰۰، ص۴۴۰، ح ۱۷.    
۲۴. مفید، محمد بن محمد بن نعمان، المزار، ص۲۶.    
۲۵. طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۳۸.    
۲۶. ابن طاووس حلی، سیدعلی بن موسی، مصباح الزائر، ص۱۰۵.
۲۷. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۱۰۰، ص۴۴۵.    
۲۸. محمدی ری‌شهری، محمد، دانش‌نامه امام مهدی (عجّل‌الله‌فرجه) بر پایه قرآن و حدیث و تاریخ، ج۳، سال انتشار: ۱۳۹۳، ص۵۶-۶۹.



حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «مسجد سهله» تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۱۲/۱۴.    






جعبه ابزار