مخرج
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: خداوند، قرآن، حدیث.
پرسش: صفت مُخرِج
خداوند را با توجه به
لغت،
قرآن و
حدیث توضیح دهید؟
صفت «مُخرج (بیرون آورنده)»،
اسم فاعل از «اخْرَجَ، یُخْرِجُ»، و از ریشه «خرج» (نقیض «دخل») است پس، خروج، نقیض دخول است، و مُخرِج، کسی است که چیزی را از چیزی بیرون می‌آورد.
در قرآن کریم، برگرفته‌ها از مادّه «خرج»، ۵۲ بار به خدا نسبت داده شده‌اند و صفت «مُخرِج»، سه بار در این آیات بکار رفته است: «وَ اللَّهُ مُخْرِجٌ مَّا کُنتُمْ تَکْتُمُونَ؛
و خدا، آنچه را پنهان می‌داشتید، بیرون آورنده است»، «اِنَّ اللَّهَ مُخْرِجٌ مَّاتَحْذَرُونَ؛
خدا، آنچه را که از آن می‌پرهیزید، بیرون آورنده است»، و «وَ مُخْرِجُ الْمَیِّتِ مِنَ الْحَیِّ؛
بیرون آورنده مرده از زنده است».
در قرآن و احادیث، بیرون آوردن چیزی از چیزی، به‌گونه‌های مختلف به خدا نسبت داده شده است. در یک تقسیم، می‌توان این گونه‌ها را به دو قسمِ: بیرون آوردن مادّی (تکوینی) و بیرون آوردن معنوی (تشریعی) تقسیم کرد.
از قسم نخست، می‌توان به آیه کریمه: «بیرون آورنده مرده از زنده است» و حدیث: «مُخرج الموجود من العدم»
بیرون آورنده هستی از نیستی است»، و از قسم دوم، می‌توان به آیه کریمه: «اوست آنکه بر بنده خود، آیات روشنی فرو می‌فرستد تا شما را از تاریکی‌ها به روشنایی در آورد»، اشاره کرد. نوع اخیر، مشروط به خواست بنده و پرهیزگاری اوست.
حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «مخرج» تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۳/۱.
