• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

انواع معرفت خدا

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: خداوند، محبت، شهود.

پرسش: کدام معرفت خدا، مبدأ محبت اوست؟ معرفت برهانی؟ یا شهودی، و یا هر دو؟



هر دو معرفت برهانی و معرفت شهودی مبدأ محبت خدا است.
دو نوع معرفت برای انسان نسبت به حضرت حق (عزّوجلّ) امکان‌پذیر است: اوّل، معرفت از طریق برهان که تکیه‌گاه ایمان است و دوم، معرفت از طریق شهود که یقین نامیده می‌شود. هر قدر انسان نسبت به خداوند متعال معرفت پیدا کند، به همان میزان، با زیبایی‌ها و کمالات او آشنا می‌شود و نسبت به او علاقه پیدا می‌کند. به‌همین جهت، معرفت برهانی هم می‌تواند مبدا محبّت خدا باشد و از‌ این‌رو، وقتی حضرت داوود (علیه‌السّلام) از خداوند می‌پرسد: «کَیفَ اُحَبِّبُکَ الی خَلقِکَ؟؛ چگونه محبّت تو را در دل مردم ایجاد کنم؟» پاسخ می‌شنود: «اُذکُر اَیادِیَّ عِنْدَهُم، فَاِنَّکَ اذا ذَکَرتَ لَهُم ذلِکَ اَحَبّونی؛ نعمت‌هایم را نزد آنان یاد کن که با یادآوری آنها، مرا دوست خواهند داشت».
با این همه، تردیدی نیست که محبّت تامّ و کامل (که از آن به عشق تعبیر می‌شود)، جز از طریق معرفت شهودی حاصل نمی‌گردد.


به گفته برخی از اهل معرفت:
تمام مطلب، این است که انسان، تا معرفت شهودی نسبت به خدا پیدا نکند، عاشق نمی‌شود. اگر این‌گونه عارف شد، می‌بیند که همه خوبی‌ها در خدا جمع است: «ءَآللَّهُ خَیْرٌ اَمَّا یُشْرِکُونَ». بنا‌بر‌این، محال است انسان به غیر خدا توجّه کند.
[۳] خیاط، رجبعلی، کیمیای محبت، ص۱۵۸ (مبادی محبّت خدا).



۱. محمدی ری‌شهری، محمد، دوستی در قرآن و حدیث، ص۳۹۵، ح۹۴۱.    
۲. نمل/سوره۲۷، آیه۵۹.    
۳. خیاط، رجبعلی، کیمیای محبت، ص۱۵۸ (مبادی محبّت خدا).



حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «انواع معرفت خدا» تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۴/۲۷.    



جعبه ابزار