• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مباشرت با زنان در حال حیض

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: مباشرت، زنان، جماع، حائض، استمتاع.

پرسش: شیعیان مباشرت با زنان را در حال حیض حرام می‌دانند؛ در حالی که روایات بسیاری بر جواز آن وجود دارد؛ مثل روایت در مسند احمد که «اخرج الاامام احمد عن الاسود، عن عائشة قالت: کان رسول الله (صلی‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم) یامر احدنا اذا حاضت ان تاتزر ثمّ یباشرها».

پاسخ: اگر مراد از مباشرت، عمل زناشویی و جماع باشد، این مسئله را همه فقهای اسلام (چه شیعه و چه سنی) حرام می‌دانند. اگر مراد از مباشرت، استمتاع و لذت بردن از زنان باشد، فقها این عمل را بر دو نوع تقسیم کرده‌اند که توضیحات آن‌ها در ذیل می‌آید.

فهرست مندرجات

۱ - مراد از مباشرت
       ۱.۱ - جماع با زن حائض
              ۱.۱.۱ - دیدگاه علامه حلی
              ۱.۱.۲ - دیدگاه نووی
       ۱.۲ - استمتاع از زنان
              ۱.۲.۱ - اول
                     ۱.۲.۱.۱ - دیدگاه علامه حلی
                     ۱.۲.۱.۲ - دیدگاه ابن‌رشد
              ۱.۲.۲ - دوم
                     ۱.۲.۲.۱ - دیدگاه علامه
                     ۱.۲.۲.۲ - دیدگاه نووی
۲ - منابع
۳ - پانویس
۴ - منبع


در مورد سؤال که فرمودید: شیعیان مباشرت با زنان را در حال حیض حرام می‌دانند، باید گفت که سؤال دارای ابهاماتی است و مشخص نشد که منظور از مباشرت چیست؟

۱.۱ - جماع با زن حائض

اگر مراد از مباشرت، عمل زناشویی و جماع باشد، این مسئله را همه فقهای اسلام (چه شعیه و چه سنی) حرام می‌دانند.

۱.۱.۱ - دیدگاه علامه حلی

علامه حلی از علمای بزرگ شیعه در کتاب «منتهی المطلب» می‌فرماید: «یحرم علی الرجل وطیء الحائض، و هو مذهب عامّة علماء الاسلام، قال الله تعالی: «فاعتزلوا النساء فی المحیض» و هذا امر و الامر یدلّ علی الوجوب، ثمّ قال: «فلا تقربوهنّ حتّی یطهرن» و هذا نهی و هو یدلّ علی التحریم؛ عمل زناشویی با زن حائض بر مرد حرام است و این حکم نظر همه علمای اسلام است، خداوند در قرآن فرمود: در حال قاعدگی از زنان کناره‌گیری کنید و این کلام خدا امر است و امر بر وجوب دلالت می‌کند؛ سپس خداوند می‌فرماید: و با آن‌ها نزدیکی ننمایید تا پاک شوند و این کلام خدا نهی است و نهی بر حرمت دلالت دارد».

۱.۱.۲ - دیدگاه نووی

و محیی‌الدین نووی از علمای اهل سنت در کتاب «المجموع» می‌نویسد: اجمع المسلمون علی تحریم وطیء الحائض، للآیة الکریمة و الاحادیث الصحیحة، قال الشافعی: من فعل ذلک فقد اتی کبیرة، قال اصحابنا: من استحلّ وطیء الحائص حکم بکفره؛ اجماع همه مسلمانان است که نزدیکی با زن حائص حرام است، به دلیل آیه قرآن و روایات صحیح، و شافعی گفته: کسی که این عمل را انجام دهد مرتکب گناه کبیره‌ای شده است و اصحاب ما گفته‌اند: کسی که حلال بداند نزدیکی با حائض را محکوم به کفر است.

۱.۲ - استمتاع از زنان

اگر مراد از مباشرت، استمتاع و لذت بردن از زنان باشد، فقها این عمل را بر دو نوع تقسیم کرده‌اند:

۱.۲.۱ - اول

استفاده از آن‌ها در بالاتر از ناف و پایین‌تر از زانو که این قسم را نیز همه فقهای اسلام جایز می‌دانند.‌

۱.۲.۱.۱ - دیدگاه علامه حلی

علامه حلی می‌فرماید: و امّا غیر القبل؛ فما فوق السرّة و دون الرکبة یجوز الاستمتاع به؛ اما غیر از جماع، پس استمتاع در قسمت بالاتر از ناف و پایین‌تر از زانو جایز است.

۱.۲.۱.۲ - دیدگاه ابن‌رشد

و ابن‌رشد یکی از علمای اهل سنت در کتاب «بدایة المجتهد» گوید: «اختلف الفقهاء فی مباشرة النساء و ما یستباح منها، فقال مالک و الشافعی و ابوحنیفة: له منها ما فوق الازار فقط؛
[۸] مقدسی جماعیلی، عبدالله بن قدامه، المغنی، ج۱، ص۳۵۰، بیروت، دارالکتاب العربی.
علما اختلاف دارند درباره مباشرت با زنان حائض و آن‌چه که مباح است، پس مالک و شافعی و ابوحنیفه گفتند: آن‌چه که برای مرد مباح است، تنها از کمر به بالای زن‌هاست».

۱.۲.۲ - دوم

استفاده از زن‌ها در بین ناف تا زانو، این قسم را اکثر قریب به اتفاق علمای شیعه جایز می‌دانند.

۱.۲.۲.۱ - دیدگاه علامه

علامه حلی می‌گوید: «و اختلف فی الاستمتاع بینهما، فقال اکثر علمائنا بالکراهیة دون التحریم؛ در مورد استمتاع از حائض بین ناف تا زانو اختلاف شده؛ پس اکثر علمای امامیه گفتند این کار مکروه است نه حرام»؛ اما اکثر اهل سنت، مانند مالک، شافعی و ابوحنیفه آن را حرام می‌دانند.

۱.۲.۲.۲ - دیدگاه نووی

محیی‌الدین نووی از بزرگان اهل سنت در کتاب «المجموع» گوید: «ففی مباشرة الحائض بین السرّة و الرکبة ثلاثة اوجه اصحّها عند جمهور الاصحاب انّها حرام؛ در مورد مباشرت با حائض بین ناف تا زانو سه نظریه وجود دارد که صحیح‌ترین آن‌ها نزد جمهور اصحاب ما، ‌حرام بودن است، ولی احمد بن حنبل مباح می‌داند».
[۱۱] مقدسی جماعیلی، عبدالله بن قدامه، المغنی، ج۱، ص۳۵۰، بیروت، دارالکتاب العربی.


لازم به ذکر است که هم تعداد علما زیاد است و هم گفتار آن‌ها در این زمینه فراوان است که به همین مقدار اکتفا شده است و اگر بخواهیم نظر همه آن‌ها را ذکر کنیم، مطلب طولانی حواهد ‌شد، برای مطالعه بیش‌تر می‌توانید به آدرس‌هایی که داده شد مراجعه کنید.


۱. مسند، احمد بن حنبل، دار الهادی، بیروت، ج۲، ص۲۵۰.
۲. المجموع، محیی‌الدین نووی، دار‌الفکر، ج۲، ص۳۶۲.


۱. بقره/سوره۲، آیه۲۲۲.    
۲. بقره/سوره۲، آیه۲۲۲.    
۳. حلی، حسن بن یوسف، منتهی المطلب، ج۲، ص۳۵۸، مؤسسه طبع آستان قدس رضوی، چاپ جدید.    
۴. بقره/سوره۲، آیه۲۲۲.    
۵. نووی، محیی‌الدین، المجموع شرح مهذب، ج۲، ص۳۵۹، دارالفکر.    
۶. حلی، حسن بن یوسف، منتهی المطلب، ج۲، ص۳۵۸، مؤسسه طبع آستان قدس رضوی، چاپ جدید.    
۷. الحفید، ابن‌رشد، بدایه المجتهد، ج۱، ص۴۹، دارالفکر.    
۸. مقدسی جماعیلی، عبدالله بن قدامه، المغنی، ج۱، ص۳۵۰، بیروت، دارالکتاب العربی.
۹. حلی، حسن بن یوسف، منتهی المطلب، ج۲، ص۳۵۸، مؤسسه طبع آستان قدس رضوی، چاپ جدید.    
۱۰. نووی، محیی‌الدین، المجموع شرح مهذب، ج۲، ص۳۶۲، دارالفکر.    
۱۱. مقدسی جماعیلی، عبدالله بن قدامه، المغنی، ج۱، ص۳۵۰، بیروت، دارالکتاب العربی.




سایت ‌اندیشه قم، برگرفته از مقاله «مباشرت با زنان در حال حیض»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۴/۱۱.    



جعبه ابزار