فلسفه پوشش و حجاب
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلید واژه: حجاب،
پوشش ،
فلسفه حجابپرسش: با توجه به اینکه در
قرآن مجید ، صراحتا از پوشش موی سر خانمها صحبتی به میان نیامده، آیات در خصوص حجاب چطور بدین گونه تفسیر شده اند و فلسفه آن چیست؟ با توجه به اینکه بسیاری از ما در خارج از ایران زندگی میکنیم و در این باره سوالات زیادی از ما میگردد ممنون میشوم پاسخ صریح و واضحی عنایت بفرمایی؟
پاسخ:در باره
حجاب هم اصل آن در
قرآن تصریح شده است و هم تا مقدار زیادی، حدود و شرائط آن ذکر شده است. خدای متعال در قرآن کریم می فرماید:
« به زنان مؤمنه بگو، که چشمان خود را از
نامحرم بپوشند و فروج خود را از حرام محفوظ بدارند و زینت و آرایش خود را جز آنچه اجبارا ظاهر می شود بر نامحرم آشکار نسازند. و
زنان مؤمنه باید سر و سینه خود را با روسری بزرگ بپوشانند و زینت و جمال خود را بر نامحرم آشکار نسازند، مگر به شوهر یا پدر و یا پدر شوهر یا پسر خود یا پسران شوهرش یا برادران خود یا پسران برادر و خواهر خود و یا بزنان نجیب از خودشان و یا به خدمتکاران زن و پیشخدمتان مرد که بسبب پیری (زیاد) از زن بی‌نیازند و یا کودکانی که هنوز بر زنان واقف نیستند. زنان مؤمنه نباید در راه رفتن طوری حرکت کنند و پاهایشان را بزمین بزنند که زینت و آرایش مخفی آنان معلوم شود. ای
اهل ایمان ، همه بدرگاه خدا توبه کنید تا رستگار شوید."
قبل از پرداختن به پاسخ ذکر نکته ای لازم و ضروری است و آن اینکه منابع اصلی
احکام اسلام مانند
حجاب و غیره عبارت است از
قرآن و سنت . سنت یعنی قول و فعل و تقریر
پیامبر و امامان
اهل بیت (ع) که همگی معصوم بوده و سخن و عملشان حجت است بر مردم و مردم وظیفه تبعیت از آن را به عنوان
حکم الهی دارند.
قرآن اصول کلی احکام اسلام را بیان می کند و وظیفه تشریح و توضیح و تعیین حدود آن بر عهده پیامبر و اهل بیت او که آشنای به مراد و منظور قرآن هستند می باشد.
در
قرآن کریم آمده است:« ِ وَ أَنْزَلْنا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَیْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُون»
" و بر تو این قرآن را نازل نمودیم تا آنچه را که برای هدایت مردم فرستاده شده بیان کنی، باشد که بهتر بیندیشید»
همچنین می فرماید:
« وَ ما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدیدُ الْعِقاب»
" و آنچه پیامبر خدا به شما میدهد، آن را (با کمال میل) بگیرید و از هر چه شما را منع می کند (جدا) از آن دوری کنید و از
خشم خدا بترسید که مجازات خدا بسیار سخت و شدید است."
بنابراین تبیین حدود دقیق حجاب بر عهده
پیامبر(ص) است همانگونه که حکم برپایی نماز در
قرآن هست. اما تبیین تعداد رکعات هر یک از نمازها در هیچ یک از آیات قران نیست و بر عهده پیامبر (ص) نهاده شده است.
در باره
حجاب هم اصل آن در
قرآن تصریح شده است و هم تا مقدار زیادی، حدود و شرائط آن ذکر شده است. خدای متعال در قرآن کریم می فرماید:
« به زنان مؤمنه بگو، که چشمان خود را از
نامحرم بپوشند و فروج خود را از حرام محفوظ بدارند و زینت و آرایش خود را جز آنچه اجبارا ظاهر می شود بر نامحرم آشکار نسازند. و
زنان مؤمنه باید سر و سینه خود را با روسری بزرگ بپوشانند و زینت و جمال خود را بر نامحرم آشکار نسازند، مگر به شوهر یا پدر و یا پدر شوهر یا پسر خود یا پسران شوهرش یا برادران خود یا پسران برادر و خواهر خود و یا بزنان نجیب از خودشان و یا به خدمتکاران زن و پیشخدمتان مرد که بسبب پیری (زیاد) از زن بی‌نیازند و یا کودکانی که هنوز بر زنان واقف نیستند. زنان مؤمنه نباید در راه رفتن طوری حرکت کنند و پاهایشان را بزمین بزنند که زینت و آرایش مخفی آنان معلوم شود. ای
اهل ایمان ، همه بدرگاه خدا توبه کنید تا رستگار شوید."
اگر به این بخش از آیه کریمه توجه فرمائید
وجوب حجاب و حدود آن روشن می شود.
« ولا یبدین زینتهن الا ما ظهر منها ولیضربن بخمرهن علی جیوبهن و لایبدین زینتهن الا لبعولته»
" لام " امر بر سر فعل یضربن و "لا" ی نهی بر سر فعل یبدین در عربی نشانه امر و نهی است، امر به پوشش و نهی از آشکار نمودن زینت.
« ولیضربن بخمرهن علی جیوبهن » نیز بیان حدود آن است چرا که:
"خُمُر" جمع خمار است و
خمار به معنای مقنعه است و
مقنعه نیز پوششی است که به طور کامل سر و اطراف آن مثل مو، گردن و گریبان را میپوشاند.
در
روایات صحیح و معتبر از پیامبر و نیز
ائمه معصومین (ع) حدود دقیق حجاب تبیین شده است:
از
پیامبر (ص) نقل شده است که خطاب به اسماء (خواهر
عایشه ) فرمود:" ای اسماء زن هنگامی که به
بلوغ می رسد، صحیح نیست که غیر از این قسمت و این قسمت از بدنش پیدا باشد و بصورت و دو کف دست خویش اشاره کرد "
از
امام رضا علیه السّلام در روایتی نقل شده است «یؤخذ الغلام بالصلاه و هو ابن سبع سنین و لا تغطی المرأه شعرها منه حتی یحتلم.»پسرهفت ساله درباره نماز قابل مؤاخذه و پرسش است اما بر زن
واجب نیست از پسران غیر بالغ موی سر خود را بپوشاند....»
مفهوم این روایت، وجوب پوشش موی سر زنان را می رساند که در برابر پسران بالغ زنان باید موی سر خود را بپوشانند.
یا در روایت دیگر:در روایتی از
امام صادق (ع) نقل شده است:علی الصبی اذا احتلم الصیام و علی الجاریه اذا حاضت الصیام والخمار...بر پسر بالغ روزه واجب است بر دختر بالغ نیز روزه و پوشش سر از
نامحرم واجب است.
سایت:مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
