فرق دو عبارت لا اله الا الله و لا اله الا هو
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: لا اله الا هو، لا اله الا الله
پرسش: چه فرقی بین این دو عبارت وجود دارد؟ "لا اله الا هو" و "لا اله الا الله"؟
پاسخ: در برخی روایات ذکر شده است که یَا هُوَ، یَا مَنْ لَا هُوَ إِلَّا هُو، اسم اعظم خدا است. واضح است که تفاوت بین لا اله الاهو و لا اله الا الله که در
قرآن ذکر شده است، به تفاوت بین هو و الله بر می‌گردد.
در
قرآن کریم می‌خوانیم: «هو الله الذی لا اله الا هو؛
او خدایی است که جز او
معبودی نیست. » در عین این که از نظر ترکیبات عربی، "و" ضمیر است، باید دانست که اصلا "و" خودش اسمی از اسم‌های پروردگار است. اما به چه معنا اسم پروردگار است؟
هر صفتی که صفت کمال باشد و آن را به پروردگار نسبت دهیم به اسم تبدیل می‌شود. مثلاً علم را به ذات نسبت بدهیم که بشود عالم، آن وقت می‌شود اسم؛ یعنی "علم" صفت است و "
عالم " اسم. "قدرت" صفت است و "
قادر " اسم. "
رحمت " صفت است و "رحمان" و "
رحیم " اسم. حال در این جا وقتی که ما می‌گوییم "و" اسم پروردگار است، در این صورت چه چیزی صفت است و چه چیزی اسم؟
آن که صفت است همان
غیب مطلق بودن است. غیب مطلق بودن یعنی چه؟ یعنی حقیقتی که احاطه به کنه ذاتش و اطلاع بر کنه ذاتش برای هیچ موجودی امکان پذیر نیست. البته این که
معرفت خدا پیدا می‌شود و معرفت خدا هم خیلی درجات دارد یک مطلب است و مسئله معرفت به کنه ذات یعنی خدا را آن چنان شناختن که دیگر ماورای آن شناختن، شناختنی نباشد، مطلب دیگری است که آن مختص به خود ذات پروردگار است. حتی
پیامبر اکرم صلوات‌الله‌علیه که عارف اول عالم است، باز می‌فرماید:«ما عرفناک حق معرفتک؛
ما تو را آن گونه که حق معرفت و شناخت تو است، نشناختیم. »
این جمله(ما عرفناک حق معرفتک) همان معنای "و" است؛ یعنی تو در مرتبه و درجه‌ای هستی که هر چه تو برای من، "انت" باشی، باز در یک درجه‌ای او "و" است؛ یعنی برای هیچ بشری امکان این که احاطه به ذات پروردگار پیدا کند نیست؛ به همین دلیل به او می‌گوید "غیب الغیوب" (غیب همه غیب‌ها) که اشاره به آن جهتی است که جز ذات پروردگار هیچ موجودی نمی‌تواند بر آن دست بیابد و احاطه پیدا کند: «لا احصی ثناء علیک انت کما اثنیت علی نفسک؛ پروردگارا من هر چه تو را ستایش کنم و ثنا بگویم قادر نخواهم بود که تو را آن چنان که شایسته هستی و باید، ثنا بگویم، تو آن‌چنان هستی که خود، خود را وصف و توصیف می‌کنی. » پس این، معنای اسم بودن "و" است.
اما وقتی گفته می‌شود؛ لا اله الاالله یعنی خدایی جز الله (ذاتِ جامع همه صفات جلال و جمال) نیست، او (هو) همان الله است (سوره اخلاص) یعنی صفات خدا با ذات او یکی است. بدون این که اشاره‌ای داشته باشیم که این ذات، همواره ناشناخته باقی می‌ماند.
پایگاه اسلام کوئست
