فرق تحت و اسفل
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: قرآن، پایین، تحت، سفل، اسفل، زیر فوق.
پرسش: در فرهنگ
قرآن واژه «تحت» با «اسفل» چه تفاوت دارد؟
پاسخ: اولا: «تحت» در موارد منفصل به کار می‌رود مثلا گفته می‌شود
مال تحت او است که مال چیزی غیر از صاحب مال است، اما اسفل در موارد متصل استعمال می‌شود؛ مانند این که می‌گویند پایین آن غلیظ‌تر از بالای آن است. ثانیا: اسفل هم در مادیات به کار می‌رود و هم در معنویات.
«تحت» به معنای زیر و پایین، مقابل «فوق» یعنی بالا است. تحت از
ظروف مکانیه است، در مقابل فوق؛ مانند «تحت ارجلهم»، «و ما تحت الثری»، «تحت اقدامنا»، «تحت الشجرة»، که در این موارد تحت به مکان پایین اطلاق شده است. بر خلاف «سفل» که در مقابل «علو» است و مفهوم آن نسبی است.
«لاکلوا من فوقهم و من تحت ارجلهم...
؛ هر آینه روزی می‌خوردند از بالای سرشان (آسمان) و از زیر قدم هایشان (زمین).» در این جا تحت مقابل فوق قرار گرفته است.
«اسفل» به معنای پایین‌تر است: «ان المنافقین فی الدرک الاسفل من النار...
؛منافقان در پایین‌ترین درکات دوزخ قرار دارند.»
البته در
قرآن کریم در
نکاح و
ازدواج نیز به طور
کنایه از واژه «تحت» استفاده شده است؛ مانند «... امرات نوح و امرات لوط کانتا تحت عبدین من عبادنا...» ؛
زن نوح و
زن لوط در نکاح دو نفر از بندگان ما بودند.
«تحت» در موارد منفصل به کار می‌رود مثلا گفته می‌شود مال تحت او است که مال چیزی غیر از صاحب مال است، اما اسفل در موارد متصل استعمال می‌شود؛ مانند این که می‌گویند پایین آن غلیظ‌تر از بالای آن است.
اسفل هم در مادیات به کار می‌رود و هم در معنویات. در معنویات نظیر: «و جعل کلمة الذین کفروا السفلی و کلمة الله هی العلیا».
«ربنا ارنا الذین اضلانا من الجن و الانس نجعلهما تحت اقدامنا لیکونا من الاسفلین؛
کافران گفتند: پروردگارا! آنهایی که از
جن و
انس ما را گمراه کردند به ما نشان ده تا زیر پای خود نهیم (و لگدمالشان کنیم) تا از پست‌ترین مردم باشند.» یعنی کسانی که در پایین‌ترین جایگاه از
منازل آخرت مستقر می‌شوند. و بدیهی است که درجات غیر مادی است.
اما در مادیات؛ مانند: «لقد خلقنا الانسان فی احسن تقویم ثم رددناه اسفل سافلین الا الذین...» .
در این آیه به بعد مادی انسان اشاره شده است که در بهترین حالت آفریده شد، و در پیری تمام زیبایی‌هایش از بین می‌رود.
روشن است که اسفل در این تعبیر کاربرد مادی دارد.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «فرق تحت و اسفل»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱/۲۲.
