فحاشی به دیگران
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: فحاشی، ناسزاگویی، اهانت به دیگران، احترام.
پرسش: فحاشی و اهانت به دیگران چه حکمی دارد؟ (
زن و شوهری دچار
مشاجره و درگیری می‌شوند. والدین خانم پس از شنیدن کلیات ماجرا از
زبان دخترشان بدون هیچ‌گونه توضیح دیگری اقدام به
ناسزاگویی و فحاشی و اهانت به داماد خود می‌نمایند و به او نسبت‌هایی نظیر فاقد شرف و
غیرت و
دیوانه و ... می‌دهند. آیا ادای این
الفاظ و کلمات ـ حتی در صورت مقصر بودن داماد ـ از طرف والدین دختر شرعاً صحیح است؟).
پاسخ: اسلام شخصیت و آبروی افراد ـ به‌ویژه آبروی
مسلمان و
مؤمن ـ را بسیار باارزش می‌داند و فحاشی و ناسزاگویی را یکی از صفات زشت و ناپسند می‌شمارد.
اسلام شخصیت و آبروی افراد ـ به‌ویژه آبروی
مسلمان و
مؤمن ـ را بسیار باارزش می‌داند.
از
امام کاظم (علیه‌السلام) نقل شده است که روزی آن حضرت در مقابل
کعبه ایستاد و خطاب به کعبه فرمود:
«
فِقْهُ الرِّضَا (علیه‌السلام) اَرْوِی عَنِ الْعَالِمِ (علیه‌السلام) اَنَّهُ وَقَفَ حِیَالَ الْکَعْبَةِ ثُمَّ قَالَ مَا اَعْظَمَ حَقَّکِ یَا کَعْبَةُ وَ اللَّهِ اِنَّ حَقَّ الْمُؤْمِنِ لَاَعْظَمُ مِنْ حَقِّکِ»؛ «ای کعبه! چه‌قدر حق تو والاست؛ اما قسم به
خدا حق مؤمن از حق تو بالاتر است.
اسلام، فحاشی و ناسزاگویی را یکی از صفات زشت و ناپسند می‌داند.
«
الْکَافِی، بِاِسْنَادِهِ عَنْ سُلَیْمِ بْنِ قَیْسٍ عَنْ اَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (علیه‌السلام) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صاِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ الْجَنَّةَ عَلَی کُلِّ فَحَّاشٍ بَذِیٍّ قَلِیلِ الْحَیَاءِ لَا یُبَالِی مَا قَالَ وَ لَا مَا قِیلَ لَهُ فَاِنَّکَ اِنْ فَتَّشْتَهُ لَمْ تَجِدْهُ اِلَّا لِغَیَّةٍ اَوْ شِرْکِ شَیْطَانٍ قِیلَ یَا رَسُولَ اللَّهِ وَ فِی النَّاسِ شِرْکُ شَیْطَانٍ فَقَالَ صاَ مَا تَقْرَاُ قَوْلَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ شارِکْهُمْ فِی الْاَمْوالِ وَ الْاَوْلادِ الْخَبَرَ»؛
پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) فرمود: «خداوند
بهشت را بر افراد فحاش و بدزبان و کم‌حیایی که نسبت به حرف زدن خود بی‌مبالات هستند،
حرام کرده است ...».
توجه کنید که بسیاری از نسبت‌هایی که در کلمات فحش بر
زبان افراد جاری می‌شود، نسبت
دروغ و
تهمت است.
قرآن در تقبیح بدزبانی می‌فرماید: «
لا یُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ اِلاَّ مَنْ ظُلِمَ»؛
«خداوند دوست ندارد کسی با سخنان خود، بدی‌های (دیگران) را اظهار کند، مگر آن کس که مورد
ستم واقع شده باشد».
زیرا همان‌گونه که خداوند
ستار العیوب است، دوست ندارد که افراد بشر پرده‌دری کنند و عیوب مردم را فاش سازند و آبروی آنها را ببرند ـ به علاوه می‌دانیم هر انسانی معمولاً نقاط ضعف پنهانی دارد که اگر بنا شود، این
عیوب اظهار گردد، یک
روحبدبینی عجیب بر سراسر جامعه سایه می‌افکند و همکاری آنها را با یک‌دیگر مشکل می‌سازد؛ بنابراین به خاطر استحکام پیوندهای اجتماعی و هم به خاطر رعایت جهات انسانی، لازم است بدون در نظر گرفتن یک هدف صحیح پرده‌دری نشود.
بنابراین
آیه تنها در یک مورد اجازه داده شده که بدی‌های دیگران در جامعه بیان شود و آن درمورد افرادی است که مورد
ظلم واقع شده‌اند، چنین افرادی می‌توانند بدی‌ها و عیوب فرد ظالم را بیان کنند و دیگران را از آن آگاه نمایند.
بنابراین هیچ کس نباید به محض کوچک‌ترین و کم‌ترین
اختلاف و ناراحتی با فرد یا افرادی، به آنان
توهین کند یا عیب‌های آنان را برملا نماید؛ بلکه باید سعی کند بدی‌ها و عیب‌های آنها را با
مهربانی و
دل‌سوزی برطرف سازد و آنان را
هدایت کند. مخصوصاً درباره اقوام و نزدیکانی که قصد داریم سال‌ها با آنان
زندگی کنیم. همیشه باید توجه داشته باشیم
زخم زبان بسیار دردناک است و اثر طولانی مدت در روحیه انسان باقی می‌گذارد. بر این اساس اگر چنین عملی از
انسان سر بزند، باید در اولین فرصت از او عذرخواهی کند و این توهین را جبران نماید.
از طرف دیگر کسی که مورد
ظلم و
بدگویی دیگران واقع می‌شود، باید با بزرگواری و
سعه صدر این توهین آنان را فراموش کند و از هرگونه کینه‌توزی و
مقابله به مثل خودداری کند؛ به‌ویژه اگر از طرف افراد نزدیک به خود مثل
پدر و مادر و مادر همسر و... که مسلماً
حق زیادی بر گردن انسان دارند، مورد توهین واقع شود. پس باید به طور کلی فراموش کند و بداند که خداوند این گذشت‌ها را بدون
پاداش نمی‌گذارد.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «فحاشی به دیگران»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۷/۰۶.
