عوامل خوش‌بختی در خانواده
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: سعادت، خوش‌بختی، زندگی، خانواده.
پرسش: در ابتدای یک زندگی مشترک، دانستن چه مسائلی یا انجام دادن چه کارهایی زندگی را زیباتر می‌کند؟
پاسخ:
مهم‌ترین عوامل
سعادت و
خوش‌بختی در زندگی خانوادگی، عبارت‌اند از:
نخستین گام موفقیت
انسان در گستره
حیات و
زندگی، بهره‌مندی از بینش روشن و بصیرتی معنوی و الهی است. دیدگاهی که
آفرینش را در آیینه نگاه آدمی، با صورتی زیبا و حقیقی به تصویر می‌کشاند. آنان که از این مائده الهی بی‌بهره‌اند، زندگی خویش را «ساحل
تفریح و خوش‌گذرانی» و یا میدان بازی و سرگرمی» می‌دانند و دامنه تلاش خود را در روزهایی زودگذر، به دست
فراموشی می‌سپرند.
فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها) آن بزرگ بانوی
اسلام ـ شبی که در
سن ۹ سالگی به منزل شوهر خود
علی (علیه‌السلام) پا نهاد، با چشمانی اشک‌بار و حالتی نگران رو به همسر خود کرد و فرمود: «درباره حال و رفتار خود فکر کردم و به یاد پایان عمر خویش و منزلگاه دیگر به نام
قبر افتادم، امروز از خانه پدر به خانه شوهر منتقل شدم و روزی دیگر از این‌جا به خانه قبر و جایگاه ابدی خود خواهم رفت، در این آغازین لحظه‌های زندگی تو را به
خدا سوگند می‌دهم که بیا به
نماز بایستیم تا با هم در این
شب خدا را
عبادت کنیم ...».
آری، داشتن چنین بینشی از زندگی بود که این زوج موفق، در طول
تاریخ، الگوی همه
مسلمانان قرار گرفتند.
با همسرتان با مهربانی و
صداقت صحبت کنید. می‌گویند: «صداقت، رمز بزرگ موفقیت در زندگی است؛ حتی اگر وانمود به صداقت کنید، باز هم موفقید».
گاهی صادقانه رفتار کردن ـ خصوصاً اگر احساسات منفی فراوانی نسبت به همسرتان داشته باشید ـ بسیار دشوار است؛ اما اگر به جای زخم‌زبان زدن و نفرت، با همسرتان صادقانه برخورد کنید، او را وادار خواهید کرد به حرف‌های شما گوش بدهد، شما را درک کند و در برابر شما پاسخ‌گو باشد. تغییرات رفتاری می‌توانند موجب تغییرات فکری شوند. یادتان باشد اگر با همسرتان مهربانانه صحبت کنید،
خشم و تدافع، بین شما کم می‌شود و جوّ آرام‌تری فراهم می‌آید که می‌توانید در آن جو آرام،
مشکلات خود را به بحث بگذارید و دل به حل آن‌ها ببندید.
با دیگران به گونه‌ای رفتار کنید که دوست دارید با شما رفتار شود.
نقش یک الگو را
بازی کنید و با همسرتان همان طور رفتار کنید که دوست دارید با شما رفتار شود، اگر می‌خواهید همسرتان محترمانه‌تر رفتار کند و صبورتر باشد و همکاری،
عشق، حمایت و مهربانی بیشتری نشان دهد باید در اکثر مواقع با او همین برخوردها را داشته باشید. با این کار،
احساس خوبی نسبت به خودتان در همسر خود ایجاد می‌کنید.
بین شخصیت و رفتار دیگران فرق بگذارید.
انسان باید در برخورد با رفتار ناشایست دیگران (از جمله همسر) صرفاً همان
عمل را تقبیح نماید، نه کل وجود و
شخصیت او را. چون در این صورت باعث
تحریف شخصیت همسر و تضعیف
عزت نفس او می‌شود و مشکلاتی را در
زندگی به بار می‌آورد.
در مورد کارهای خوب همسرتان اظهارنظر کنید.
مردان و
زنان به یک اندازه نسبت به بازخوردهای مثبت و تشویق، واکنش نشان می‌دهند. اگر به طور مرتب رفتارهای مسئولانه همسرتان را تشویق کنید، او نیز رغبت بیشتری به برآورده کردن خواسته‌هایتان نشان می‌دهد.
کلامی که ما در ارتباط با دیگران به
زبان می‌آوریم، بسیار بیشتر از آن‌چه تصور می‌کنیم، دارای پیام و معنا هستند، حجم و آهنگ صدا، نوع نگاه کردن، وضعیت ایستادن و حتی نفس کشیدن‌ها، همگی به شنونده کمک می‌کند تا کلمات ما را
تفسیر کند و پیام آن را دریابد. بنابراین اگر چه ممکن است ناخودآگاه مراقب این موارد در هنگام ارسال پیام خود نباشیم، اما باید توجه داشته باشیم که به هر حال شیوه دریافت و استنباط یک سخن دقیقاً به شیوه ابراز آن برمی‌گردد. از‌این‌روست که بسیار اتفاق می‌افتد که یک پیام به‌آسانی، مغایر با منظور ما دریافت می‌شود. گفتار فقط «۷ الی ۲۴» درصد از کل پیام ما را تشکیل می‌دهد.
از وضعیت روحی همسرتان درک درستی داشته باشید و متناسب با آن رفتار کنید. همسرانی که روحیه همسرانشان را می‌شناسند و می‌دانند در وضعیت‌های مختلف روحی او، چه‌گونه با او برخورد نمایند، بدون
شک زندگی موفقی خواهند داشت. وقتی همسر کسی خندان است، صدایش زنگ شادی دارد، حرکاتش توأم با اعتماد است، همسر تیز بین باید درک کند که همسرش روز خوبی را در پی داشته است و موقعیت خوبی است جهت بحث و گفت‌وگو و...، برعکس وقتی احساس می‌کنید همسر شما از روحیه خوبی برخوردار نیست، روحیه او را خراب‌تر نکنید، از مشقت‌های زندگی ننالید، درخواست نکنید، فشار وارد نیاورید و... تا بدین ترتیب روابط شما آسیب نبیند.
در رابطه با برآوردن توقعات، آن‌چه مهم است چگونگی خواستن است. ما با عبارات و جملات متفاوتی می‌توانیم یک موضوع را مطرح کنیم. بهترین و مؤثرترین روش این است که نحوه بیان ما، از لحن آمرانه و دستور به دور باشد و جمله‌ها، بیانی گرم و زبانی صمیمی داشته باشد. در این صورت، معمولاً طرف مقابل متقاعد می‌گردد که در صورت فراهم بودن شرایط، خواسته‌های ما را تحقق ببخشد. زنان و مردان به طور یکسان و همگون فکر نمی‌کنند،
عمل نمی‌کنند، واکنش نشان نمی‌دهند؛ لذا باید این خصیصه جنسیتی را در انتظار داشتن از همسرتان مدنظر داشته باشید و از آن‌ها توقعات غیر واقعی و غیر هماهنگ با جنس آن‌ها نداشته باشید.
گاهی
انسان در زندگی خود با این گلایه همسرش مواجه می‌شود که: «تو هیچ‌گاه به حرف من گوش نمی‌دهی»، یا «اگر گوش کرده بودی، متوجه خواسته من شده بودی» و... آیا تا به حال به این گلایه‌ها توجهی کرده‌اید؟ گوش دادن یکی از دشوارترین رفتارهایی است که انسان بدان احتیاج دارد. پژوهشگران اثبات کرده‌اند که ۴۵% از زمان عمده ارتباطی انسان به «گوش دادن» می‌گذرد و بقیه، صرف «سخن گفتن»، «خواندن» و «نوشتن» می‌شود. با این وجود هنوز بسیاری از انسان‌ها «گوش دادن» را یک مهارت نمی‌دانند؛ بلکه آن را مساوی با «شنیدن» می‌پندارند. درحالی‌که «گوش دادن» عملی ارادی است که نیاز به دقت و توجه دارد؛ اما «شنیدن» عملی غیر ارادی است که به دقت نیاز ندارد. بنابراین می‌توان یکی از لوازم زندگی مشترک شیرین را «هنر گوش دادن» دانست و فراگیری آن را ضروری.
از کاه، کوه نسازید و مسائل را بزرگ نکنید، بدانید که در
زندگی افراد خوش‌بین، کاه و کوه هر دو وجود دارد؛ ولی در زندگی افراد بدبین فقط کوه وجود دارد؛ زیرا آن‌ها از هر کاه، کوهی می‌سازند و در برابر آن اظهار عجز می‌کنند.
داشتن همت بلند در موقعیت‌های دشوار زندگی.
بحران‌ها و مشکلات زندگی، محکِ
لیاقت و شایستگی شما به شمار می‌آیند. سعی کنید با عبور از این بحران‌ها، لیاقت، جدیت و توان خود را به اثبات رسانید.
از یک بُعد نگری بپرهیزیم. یک بُعد نگری عبارت است از: «تمرکز شدید و افراطی بر یک روی سکه».
۱. اخلاق در خانواده، سید علی‌اکبر حسینی، تهران، انتشارات اسلامی، ۱۳۶۹ ش.
۲. راز کام‌یابی در بحران‌های زندگی، آل‌سیبزت، ترجمه: امین برجسته، کرمان، انتشارات خدمات فرهنگی، ۱۳۸۰ ش.
۳. معیارهای زندگی، محمد اکبری، قم، انتشارات پارسیان، ۱۳۸۲ ش.
۴. اخلاق خانواده، سید علی‌رضا فاخری و محمدحسین منتظری، نمایندگی ولی‌فقیه در سپاه، ۱۳۷۸ ش.
۵. همسرداری، ابراهیم امینی، دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۳۸۰ ش.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «عوامل خوش‌بختی در خانواده»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۸/۲۰.
