• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

علت حسادت به امام علی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: پیامبر، علی، حضرت یعقوب، محبت، یوسف، مخالفان امام علی، حسادت، برادران یوسف.

پرسش: آیا محبت بیش از‌ اندازه پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به امام علی (علیه‌السّلام) و نیز حضرت یعقوب (علیه‌السّلام) به حضرت یوسف (علیه‌السّلام) منشا حسادت دیگران نشد؟

پاسخ: تفاوت در محبت اگر ناشی از هوای نفس و بدون هیچ دلیلی باشد مذموم بوده و تصور آن در پیامبران صحیح نیست. اما اگر این تفاوت ناشی از عملکرد مثبت خود افرادی باشد که به آنان محبت می‌شود، عملی کاملاً منطقی و درست بوده و توجیه‌گر حسادت و اعمال ناشایست دیگران نمی‌شود.



برای مؤمنان برترین ملاک دوستی، ایمان، فضیلت، تقوا و... است؛ زیرا دوست داشتن انسان‌های با فضیلت و دارای کمال و محبت به آنان، تنها دوست داشتن یک شخص نیست، بلکه یک نوع ارج نهادن، بزرگ‌داشت و ترویج فضیلت است که خود مشوقی برای کارهای خوب و شایسته است.


تفاوت در محبت اگر ناشی از هوای نفس و بدون هیچ دلیلی باشد مذموم بوده و تصور آن در پیامبران صحیح نیست. اما اگر این تفاوت ناشی از عملکرد مثبت خود افرادی باشد که به آنان محبت می‌شود، عملی کاملاً منطقی و درست بوده و توجیه‌گر حسادت و اعمال ناشایست دیگران نمی‌شود. مطمئناً در وجود یوسف و رفتار و کردار او برجستگی‌هایی وجود داشت که محبّت پدرش به او را جلب می‌کرد و حضرت یعقوب برای قدردانی از چنین رفتار نیکی، محبت بیشتری را متوجه او می‌ساخت.


دلایل دیگری نیز برای چنین حسادت‌هایی وجود داشت مانند آنکه بسیاری از سردمداران کفر و شرک به دست علی (علیه‌السّلام) کشته شدند که برخی از بستگانشان که از اصحاب پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بودند، چندان از این موضوع دلخوش نبودند و نیز به دلیل فضائلی که در وجود آن‌ حضرت وجود داشت، برخی، اقدام به ترور شخصیت حضرتشان نموده و حتی در برخی از مواقع بدگویی او را نزد پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌کردند؛ پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در واکنش به این رفتارها ضمن بیان فضائل آن‌ حضرت، محبت خود را نسبت به او ابراز می‌نمودند و دیگران را نیز به این امر ترغیب می‌کردند.

۳.۱ - روایت ابو سعید خدری

از ابو سعید خدری نقل شده است؛ رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: «علی را دوست بدارید؛ زیرا گوشت او از گوشت من و خونش از خون من است. خدا لعنت کند گروه‌هایی از امّتم را که پیمان مرا در حقّ او ضایع ساخته و وصیّتم را درباره وی از یاد بردند. آنان نزد خدا هیچ بهره‌ای ندارند».


علاوه بر اینها زمانی که پیامبر اسلام پس از حجة الوداع مامور به ابلاغ ولایت و امامت علی (علیه‌السّلام) می‌شود؛ نخست به دلایلی از جمله به دلیلی که در پرسش مطرح شد، پیامبر در آن زمان خواست این موضوع را مطرح نکند که خداوند فرمود: «ای رسول تبلیغ کن آنچه را از پروردگارت به تو نازل شده و اگر نکنی، تبلیغ رسالت نکردی، خدا تو را از مردم نگه‌می‌دارد، براستی خدا کفار را هدایت نکند.» پیغمبر مردم را دعوت کرد و گرد آمدند و دستور داد زیر سایه درختان خار را جارو کردند و خارهای آن‌را گرفتند، سپس فرمود: ‌ای مردم، کیست ولی و پیشوای شما و اولی به شما از خودتان؟ همه گفتند: خدا و رسولش، فرمود: هر که را من مولا و آقا هستم، علی مولا و آقا است، بار خدایا دوستش را دوست بدار و دشمنش را دشمن دار- تا سه بار-. و از اینجا نفاق و دوئیّت در دل آن مردم شعله‌ور شده و گفتند: هرگز این دستور از طرف خدا به محمد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نرسیده و مقصودی ندارد جز این‌که رتبه پسر عمّ خود را بالا ببرد.
ملاحظه می‌شود گروهی که با علی (علیه‌السّلام) مخالفت می‌کنند کاری ندارند که وی از جانب خداوند تایید شده باشد و یا نشده باشد، وانگهی مسئله ولایت علی (علیه‌السّلام) به دستور خداوند است و کسی حق ندارد از آن سرپیچی نماید.


۱. طبری آملی، عماد الدین ابی جعفر‌، بشارة المصطفی لشیعة المرتضی، ج‌۱، ص۱۴۸.    
۲. مائده/سوره۵، آیه۶۹.    
۳. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج‌۱، ص۲۹۵، محقق، مصحح، علی اکبر غفاری، محمد آخوندی، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق‌.    



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «علت حسادت به امام علی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۳/۹.    



جعبه ابزار