عدم رضایت حضرت زهرا از عمر و ابو بکر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: معصومین،
حضرت زهرا،
پیامبر،
شیعه.
پرسش: در روایات در مورد فضیلت حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) آمده است که حضرت در حق خیلی از مردم حتی کسانی که به آن حضرت
ستم کرده بودند دعا می‌فرمود. سؤال من این است که آیا ممکن است حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) با این همه دلسوزی و اخلاصی که داشت، به ابو بکر (که در حق او ظلم کرده) کینه‌ای داشته باشد؟ این با اوصافی که در مورد او بیان شده خیلی متناقض به نظر می‌آید.
پاسخ: عدم رضایت حضرت زهراء (علیه‌السّلام) دختر گرامی
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) از خلیفه اول و دوم در روایات نقل شده است. اگر چه عمر و ابو بکر برای دریافت رضایت از کارها و اعمال خود به حضور حضرت زهراء (سلام‌الله‌علیها) رسیدند اما حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) هرگز آنان را نبخشیدند و از آنان ابراز رضایت نکردند. دلیل این کار آن است که بخشش آن حضرت مربوط به ظلم‌هایی است که نسبت به حقوق فردی و شخصی ایشان مرتکب می‌شدند و عدم گذشت ایشان در مورد خلیفه اول و دوم به جهت مخالفت عالمانه آنان با دستورات پیامبر از جمله جانشینی امام علی (علیه‌السّلام) بوده است و این حق مکتبی، دینی و اجتماعی است نه حق فردی. اگر حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) از این انحراف بزرگ چشم پوشی می‌کردند ممکن بود بعضی از نسل‌های آینده بگویند که کار آنان اشکال چندانی نداشته است. علاوه بر این که این افراد گرچه به زبان عذر خواهی کردند ولی واقعا از اعمال خود پشیمان نبودند؛ زیرا برای جبران اشتباهات خود و باز گرداندن منصب
امامت به
(علیه‌السّلام) و باز گرداندن دیگر حقوق غصب شده نظیر
فدک، اقدامی انجام ندادند.
عدم رضایت حضرت زهراء (علیه‌السّلام) دختر گرامی رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) از خلیفه اول و دوم مطلب مسلمی است که در روایات نقل شده است. توجه شما را به روایتی در این زمینه جلب می‌کنیم:
امام صادق (علیه‌السّلام) در روایتی از دیدار عمر و ابوبکر با حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) به منظور عذر خواهی گزارش فرموده است. این دیدار با وساطت حضرت علی (علیه‌السّلام) انجام شد. در این روایت آمده است: هنگامی که چشم آنان به حضرت زهرا (علیه‌السّلام) افتاد به او
سلام کردند اما زهرا جواب سلام آنان را نداد و صورت خود را از آنان بر‌گرداند!. پس آن دو نفر جای خود را عوض کرده و در مقابل حضرت زهرا (علیه‌السّلام) نشستند چند بار این کار تکرار شد!. تا این که حضرت زهرا (علیه‌السّلام) گفت : علی جان پرده را بینداز! و به زنانی که در پیرامونش بودند فرمود : صورت مرا بر‌گردانید وقتی صورتش را بر‌گرداندند مجددا عمر و ابوبکر به سوی او آمدند! ابوبکر گفت‌ای دختر رسول خدا ما آمده‌ایم تا رضایت شما را جلب کنیم و از نا رضایتی شما بر حذر باشیم از شما در خواست بخشش و گذشت داریم!. حضرت زهرا فرمود: "یک کلمه با شما سخن نخواهم گفت تا پدرم را ملاقات کنم و شکایت کارها و ظلم‌هایی را که در حق من کرده‌اید را به آن حضرت بیان کنم. "
علل الشرائع : حدثنا علی بن احمد قال حدثنا ابو العباس احمد بن محمد بن یحیی عن عمرو بن ابی المقدام و زیاد بن عبدالله قالا اتی رجل ابا عبدالله فقال له یرحمک الله.... فلما مرضت فاطمة مرضها الذی ماتت فیه اتیاها عائدین و استاذنا علیها فابت ان تاذن لهما فلما رای ذلک ابو بکر اعطی الله عهدا لا یظله سقف بیت حتی یدخل علی فاطمة ع و یتراضاها فبات لیلة فی الصقیع ما اظله شی‌ء ثم ان عمر اتی علیا ع فقال له ان ابا بکر شیخ رقیق القلب و قد کان مع رسول الله صفی الغار فله صحبة و قد اتیناها غیر هذه المرة مرارا نرید الاذن علیها و هی تابی ان تاذن لنا حتی ندخل علیها فنتراضی فان رایت ان تستاذن لنا علیها فافعل قال نعم فدخل علی علی فاطمة ع فقال یا بنت رسول الله قد کان من هذین الرجلین ما قد رایت و قد ترددا مرارا کثیرة و رددتهما و لم تاذنی لهما و قد سالانی ان استاذن لهما علیک فقالت و الله لا آذن لهما و لا اکلمهما کلمة من راسی حتی القی ابی فاشکوهما الیه بما صنعاه و ارتکباه منی قال علی ع فانی ضمنت لهما ذلک قالت ان کنت قد ضمنت لهما شیئا فالبیت بیتک و النساء تتبع الرجال لا اخالف علیک بشی‌ء فاذن لمن احببت فخرج علی ع فاذن لهما فلما وقع بصرهما علی فاطمة ع سلما علیها فلم ترد علیهما و حولت وجهها عنهما فتحولا و استقبلا وجهها حتی فعلت مرارا و قالت یا علی جاف الثوب و قالت لنسوة حولها حولن وجهی فلما حولن وجهها حولا الیها فقال ابو بکر یا بنت رسول الله انما اتیناک ابتغاء مرضاتک و اجتناب سخطک نسالک ان تغفری لنا و تصفحی عما کان منا الیک قالت لا اکلمکما من راسی کلمة واحدة حتی القی ابی و اشکوکما الیه و اشکو صنعکما و فعالکما و ما ارتکبتما منی.
مطابق این روایت اگر چه عمر و ابو بکر برای دریافت رضایت از کارها و اعمال خود به حضور حضرت زهراء (سلام‌الله‌علیها) رسیدند اما حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) هرگز آنان را نبخشیدند و از آنان ابراز رضایت نکردند.
همچنین در روایات دیگر وارد شده است که حضرت زهرا با وصیت و سفارش حضرت علی (علیه‌السّلام) به این که مراسم تجهیز و تدفین ایشان در شب برگزار شود از حضور این افراد در تشییع جنازه خود جلو گیری نمودند.!
اما چرا حضرت زهرا (علیه‌السّلام) با آن مقام
عصمت و با آن لطف و مهربانی و گذشت و بخششی که در سیره ایشان ثبت شده است، این دو نفر را نبخشیدند؟ باید بگوئیم لطف و مهربانی و گذشت و بخشش آن حضرت مربوط ظلم‌هایی است که افراد نا آگاه نسبت به حقوق فردی و شخصی ایشان مرتکب می‌شدند. در چنین مواردی ایشان نه تنها از کسی کینه‌ای به دل نمی‌گرفتند که برای هدایت او از صمیم دل و از روی عطوفت و مهربانی
دعا می‌کردند. اما عدم گذشت ایشان در مورد
خلیفه اول و
دوم به این جهت بوده است که اینان دستورات پیامبر را زیر پا گذاشتند و علی رغم اینکه خود در مواقع و زمان‌های مختلف شاهد تصریح پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به جانشینی امام علی (علیه‌السّلام) بودند، اما عالمانه و از روی عمد این فرمان را زیر پا گذاشتند و
امامت حضرت علی را نادیده گرفتند و با این کار خود در حق پیامبر و همه مسلمانان و همه بشریت
ظلم کردند! و با این کار خود دیگر قابل
عفو نبودند. بنابر این اینجا مسئله بسیار فراتر از یک اذیت و آزار شخصی بوده است تا آن حضرت آنان را مورد عفو قرار دهد. از طرف دیگر اگر حضرت زهرا از این انحراف بزرگ چشم پوشی کرده و آنان را مورد عفو قرار می‌دادند ممکن بود بعضی از نسل‌های آینده از این کار ایشان استفاده کنند که حضرت زهرا هیچ گونه اعتراضی به این اعمال نداشته‌اند. علاوه بر این که این افراد گرچه به زبان عذر خواهی کردند ولی واقعا از اعمال خود پشیمان نبودند؛ زیرا در صدد جبران اشتباهات خود و باز گرداندن منصب امامت به امام علی (علیه‌السّلام) و باز گرداندن دیگر حقوق غصب شده نظیر
فدک ، اقدامی انجام ندادند! در حالی که شرط توبه واقعی این است که اعمال ناشایست گذشته را جبران نماید. بنابراین حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) برای آگاهی دادن به همه نسل‌های جویای حقیقت که تا قیامت می‌آیند و تاریخ را مطالعه می‌کنند این موضع را اختیار کردند.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «عدم رضایت حضرت زهرا از عمر و ابو بکر»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱/۲۹.
