طلب مرگ کردن حضرت زهرا
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: معصوم،
مرگ،
حضرت زهرا.
پرسش: آیا حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) طلب مرگ کرده است؟
پاسخ: در منابع معتبر، چنین مطلبی که حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) دست فرزندانش را گرفته باشد و بر سر قبر پیامبر طلب مرگ کند وجود ندارد. البته، در برخی از کتاب‌ها، دعای طلب مرگ به حضرت نسبت داده شده است. حضرت زهرا در خطبه مفصل که به خاطر اعتراض بر
غصب فدک ، بیان کرده است، طلب مرگ می‌کند و می‌فرماید: "ای کاش در این لحظه مرده بودم". طلب مرگ نمودن از خداوند می‌تواند دلیل‌های گوناگون داشته باشد که اگر به دلیل برخورد با مشکلات زندگی و ضعف
نفس باشد کاری قبیح و ناپسند است. اما اگر منشا آن، ایمان قوی و
عشق و
محبت وصف ناشدنی نسبت به خداوند باشد، به طوری که عاشق تحمل دوری معشوق خویش را ندارد و وصال وی تمام آرزوی او است، این طلب مرگ، ممدوح است.
در منابع معتبر، که بیان کند حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) دست فرزندانش را گرفته و بر سر
قبر پیامبر طلب مرگ کند، وجود ندارد. البته در برخی از کتاب‌ها، دعای طلب مرگ به حضرت نسبت داده شده است. حضرت زهرا در خطبه مفصل که به خاطر اعتراض بر غصب فدک، بیان کرده است، طلب مرگ می‌کند و می‌فرماید: « لیتنی مت قبل هنیئتی؛ ای کاش در این لحظه مرده بودم.»
البته باید شرایط سخت آن زمان را در نظر گرفت. چنین
دعا و آرزویی می‌تواند، نوعی اعلام انزجار از وضعیت موجود باشد. در هر صورت، اگر بپذیرم که حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) با قصد جدی، چنین مطلبی فرموده‌اند، در این صورت به مطالب زیر توجه کنید.
عمر طولانی، یکی از نعمت‌های ارزشمند الاهی است و از نظر اسلام آرزوی مرگ امر ناپسندی است که
پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و ائمه طاهرین (علیه‌السّلام) در روایات زیادی از داشتن چنین آرزوهایی منع کرده‌اند. طلب مرگ نمودن از خداوند دلیل‌های گوناگون می‌تواند داشته باشد که اگر به دلیل برخورد با مشکلات زندگی و ضعف نفس باشد کاری قبیح و ناپسند است.
"ابن مخلد عن ابی عمرو عن الحارث بن محمد عن الواقدی محمد بن عمر عن عبدالله بن جعفر الزهری عن یزید بن الهاد عن هند بنت الحارث الفراسیة عن‌ام الفضل قالت دخل رسول الله صعلی رجل یعوده و هو شاک فتمنی الموت فقال رسول الله صلا تتمن الموت فانک ان تک محسنا تزدد احسانا الی احسانک و ان کنت مسیئا فتؤخر لتستعتب فلا تمنوا الموت".
اما اگر منشا آن، ایمان قوی و
عشق و محبت وصف ناشدنی نسبت به
خداوند باشد، به طوری که عاشق تحمل دوری معشوق خویش را ندارد و وصال وی تمام آرزوی او است، این طلب مرگ، ممدوح است.
امیر مؤمنان (علیه‌السّلام) در
نهج البلاغه در خطبه معروف به
خطبه متقین در اوصاف و ویژگی‌های
اهل تقوا و
ایمان می‌فرماید: اگر خداوند عمر معینی را برای اهل ایمان و تقوا معین نکرده بود، یک چشم به هم زدن نیز روح آنان در بدنشان نمی‌ماند، به دلیل اشتیاق به پاداش الاهی و
بیم از
کیفر او؛ یعنی مؤمن مشتاق دیدار و لقای پروردگار خوش است.
حضرت علی (علیه‌السّلام) در کلام دیگری می‌فرماید: "بسیار به یاد مرگ و منزل‌های پس از آن باش، اما هرگز آرزوی مرگ مکن، مگر آن گاه که صددرصد به رضایت الاهی مطمئن باشی.
بنابراین، در دو مورد است که مرگ برای
اولیا الله یک آرزو می‌شود و دیگر از خدا طول عمر نمی‌خواهد:
کسی که در دنیا طوری زندگی کرده است که آنچه که پیش فرستاده
خیر و
برکت است، دیگر برای او
دنیا یک
زندان است، چون وظایف خود را به نحو احسن انجام داده و مسئولیت خود را ایفا نموده است و احساس می‌کند دیگر بعد از این برای او فرصت و توانایی انجام کار نیست و زندگی در این دنیا فقط موجب تاخیر در ملاقات او با حضرت
رب الارباب است، در این جا آرزوی مرگ از خداوند آرزوی تسریع در رسیدن به
لقاء الله است. همان طور که دانشجویی که برای تحصیل به خارج رفته و در آن جا به خوبی درس خوانده و کار کرده و دانشنامه گرفته است، آرزوی بازگشت به
وطن دارد؛ چون مسئولیت خود را به حد اعلا انجام داده است. به عبارت دیگر؛ مرگ برای اولیاالله یک آرزو است، آما آیا آنها در صدد تحقق بخشیدن به این آرزو هستند یا در عین این که مرگ برای آنها یک امر آرزویی است، با آن مبارزه هم می‌کنند؟ نکته این است که هم آرزویش را دارند و هم با آن مبارزه می‌کنند (مگر در دو صورت که خواهیم گفت)؛ چرا؟ برای این که مثل آنان همان، مثل دانشجو است، دانشجویی که در خارج از کشور است تا آن آخرین لحظه‌ای که هنوز فرصت کار کردن و پیشرفت دارد با بیرون رفتن از این محل مبارزه می‌کند با این که آرزوی آن را دارد، مگر آن ساعتی که احساس کند که دیگر در این جا کاری برایش نمانده است؛ یعنی آنچه باید انجام می‌داده، انجام داده است.
دوم مسئله شهادت است. از آن جا که شهادت در راه خدا بالاترین درجه کمال انسانی است، آرزوی شهادت و مرگ در راه خدا آرزوی بالاترین درجه کمالاتی است که انسان پس از سال‌ها
عبادت و بندگی خالصانه و انجام اعمال صالح ممکن است به آن برسد و ممکن است به آن نرسد، اما شهادت یک کمال تضمین شده است.
پیغمبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: هر صاحب عمل نیکی، فوق عملش، بر و نیکی هست، مگر شهادت که دیگر مافوق این بر و نیک، بری نیست،
بنابراین، آرزوی شهادت (
مرگ در راه خدا) یک آرزوی مطلوب است، اما در هیچ یک از دو مورد هم انسان
مؤمن اجازه ندارد خود را در معرض مرگ و کشته شدن قرار دهد و اگر در چنین حالی مریض شد، باید خود را مداوا نماید تا سلامتی خود را باز یابد. یا اگر در
میدان جهاد در راه خدا حاضر شده، باید تمام مسائل حفاظتی را برای حفظ جان خود رعایت کند.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «طلب مرگ کردن حضرت زهرا»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۲/۱۲.
