• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

شایعه‌پراکنی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: جامعه، شایعه، خبر، دروغ، وحشت.

پرسش: نگاه آیات و روایات به انتشار اخبار ناامیدکننده و نیز شایعه‌پراکنی در جامعه اسلامی‌ چگونه است؟

پاسخ: گرچه باید با نیتی الهی و سازنده، به بررسی و نقد وضعیت موجود در جامعه پرداخت، اما نباید رویکردی را دنبال کرد که در نهایت به ناامید کردن جامعه اسلامی‌ و یا آسیب‌رساندن نامشروع به افراد بی‌انجامد.



گرچه باید با نیتی الهی و سازنده، به بررسی و نقد وضعیت موجود در جامعه پرداخت، اما نباید رویکردی را دنبال کرد که در نهایت به ناامید کردن جامعه اسلامی‌ و یا آسیب‌رساندن نامشروع به افراد بی‌انجامد.
در همین راستا، انتشار خبرهای دروغ،‌ انداختن رعب و وحشت در دل مسلمانان و فتنه‌انگیزی، رسانه‌ای‌کردن اخبار محرمانه – حتی اخبار صحیح و درست - با هدف امیدواری کاذب و یا ناامید کردن مردم (و نه با اهداف مثبتی چون نهی از منکر) کار پسندیده‌ای نیست و در آیات و روایات مذمت شده است:

۱.۱ - روایت امام صادق

امام صادق (علیه‌السّلام): «همانا خدای عزّ و جلّ گروهی را به دلیل رسانه‌ای کردن اخبار محرمانه ملامت کرد که: "هر گاه خبری از آرامش (و فرار دشمن) و یا خبری از ناامنی (و هجوم دشمن) بشنوند، آن‌ خبر را عمومی‌کرده و در جامعه منتشر می‌سازند! «وَ اِذا جاءَهُمْ اَمْرٌ مِنَ الْاَمْنِ اَوِ الْخَوْفِ اَذاعُوا بِهِ؛ پس (برای اینکه مصداقی از افراد مندرج در این آیه نباشید) از شایعه‌پراکنی پرهیز کنید».

۱.۲ - روایت امام باقر

امام باقر (علیه‌السّلام): «بنده‌ای در روز قیامت محشور شود و (با این‌که در دنیا) دستش به خونی آلوده نشده، اما یک ظرف شیشه‌ای خون و یا بیشتر از آن به دست او دهند و بگویند: این سهم تو است از خون فلان شخص؟!
او (با تعجب) عرضه می‌دارد:
پروردگارا! تو خود می‌دانی که جان مرا گرفتی (و تا آن لحظه) من خون کسی را نریخته بودم (و هیچ خونی بر گردنم نبود؟!)
خداوند فرماید:
آری! تو خبرهای مختلفی از فلانی شنیده بودی و برای دیگران بازگو کردی، پس این خبر زبان به زبان به فلان ستمکار رسید و با استناد به همین خبر، او را کُشت، و این بهره تو از خون اوست».


۱. نساء/سوره۴، آیه۸۳.    
۲. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج‌۲، ص۳۶۹ – ۳۷۰، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    
۳. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج‌۲، ص۳۷۰ – ۳۷۱، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «شایعه‌پراکنی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۳/۲۸.    



جعبه ابزار