• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سیدمحمد بن هادی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: امام هادی (علیه‌السلام)، سیدمحمد، جعفر کذاب.

پرسش: آیا امام هادی (علیه‌السلام) فرزندی به نام سیدمحمد داشتند؟ آیا امام‌زاده‌های در ایران نسلشان به سیدمحمد می‌رسند؟ و اگر می‌رسند آرامگاه ایشان در کجا هست؟ و آیا سادات نسلشان به این سید می‌رسند و اگر می‌رسند در کدام شهرها و یا کشورها زندگی می‌کنند؟

پاسخ: جناب سید محمد یکی از فرزندان امام هادی (علیه‌السلام) است که کنیه ایشان ابوجعفر می‌باشد. وی در میان فرزندان امام هادی (علیه‌السلام) از چنان جایگاهی برخوردار بود که گمان می‌رفت، امام یازدهم باشد.
مشهور آن است که نسل امام هادی (علیه‌السلام) از دو فرزند ایشان، یعنی امام حسن عسکری (علیه‌السلام) و پسر دیگرشان، جعفر، معروف به جعفر کذاب است و برای جناب سیدمحمد فرزندی ذکر نشده است. مرقد جناب سیدمحمد در منطقه «بلد» در نزدیکی سامراء واقع شده و به عنوان یکی از امام‌زادگان جلیل القدر، مورد احترام است.



براساس آن‌چه در بیش‌تر کتاب‌های انساب و تاریخ امامان معصوم (علیه‌السلام) آمده است، امام هادی (علیه‌السلام) دارای این فرزندان بودند: امام حسن عسکری (علیه‌السلام)، حسین، محمد، جعفر و دختری به نام عالیه.
در اسم دختر ایشان اختلاف است. شیخ مفید اسم ایشان را عائشه ثبت کرده؛ ولی علمایی مانند مرحوم طبرسی اسم ایشان را عالیه نوشته‌اند.


جناب سیدمحمد یکی از فرزندان امام هادی (علیه‌السلام) است که کنیه ایشان ابوجعفر می‌باشد. وی در میان فرزندان امام هادی (علیه‌السلام) از چنان جایگاهی برخوردار بود که گمان می‌رفت، امام یازدهم باشد.
[۳] قمی، شیخ عباس، منتهی الآمال، ج۳، ص۱۸۹۱، دلیل ما، قم، ۱۳۷۹ش.
شیعیان زیادی بودند که به محضر امام هادی (علیه‌السلام) شرف‌یاب می‌شدند و گمان می‌کردند که جناب ابوجعفر، امام بعدی است.

۲.۱ - دیدگاه نوفلی

علی بن عمرو نوفلی می‌گوید: خدمت امام هادی بودم که فرزندشان ابوجعفر آمد، از ایشان پرسیدم: فدایتان شوم آیا ایشان بعد از شما صاحب (امام) ماست؟ حضرت فرمودند: نه، فرزندم حسن امام بعد من است.

۲.۲ - دیدگاه یکی از اصحاب امام

یکی دیگر از اصحاب امام هادی (علیه‌السلام) که از سامراء دور بود، می‌گوید: (چون گمان می‌کردیم ابوجعفر امام بعدی است) وقتی ابوجعفر وفات کرد، مضطرب شده و نامه‌ای به امام هادی (علیه‌السلام) نوشته و قصد داشتم دربارۀ امام بعد از ایشان بپرسم؛ ولی (به خاطر احساس وجوب تقیه در این مورد) ترسیدم و سؤال نکردم و از امام درخواست دعا کردم. امام (علیه‌السلام) در پایان جواب نامه نوشتند: تو می‌خواستی از جانشین من بعد از وفات ابوجعفر بپرسی، غمگین نباش خداوند هیچ قومی را بعد از هدایتشان گمراه نمی‌کند، امام بعد از من، ابومحمد (امام حسن عسکری) است.

۲.۳ - دیدگاهی دیگر

در برخی منابع چنین آمده است که جناب سید محمد قصد جهاد داشت و به سمت حجاز در حرکت بود که در منطقه‌ای در عراق به نام «بلد» وفات کرد. قبر ایشان مزاری شد که مورد احترام شیعیان و اهل سنت قرار گرفت.
[۶] خزعلی، ابوالقاسم، موسوعة الامام الهادی (علیه‌السلام)، ج۱، ص۶۱، مؤسسه ولی عصر، قم، ۱۴۲۴ق.



مشهور آن است که نسل امام هادی (علیه‌السلام) از دو فرزند ایشان، یعنی امام حسن عسکری (علیه‌السلام) و پسر دیگرشان جعفر، معروف به جعفر کذاب است و برای جناب سیدمحمد فرزندی ذکر نشده است.
[۷] خزعلی، ابوالقاسم، موسوعة الامام الهادی (علیه‌السلام)، ج۱، ص۵۵، مؤسسه ولی عصر، قم، ۱۴۲۴ق.


۳.۱ - دیدگاه عباس قمی

اما شیخ عباس قمی (رحمة‌الله‌علیه) از قول برخی چنین می‌گوید:
از اولاد سیدمحمد، شمس‌الدین محمد بن علی بن محمد بن حسین بن محمد بن علی بن محمد بن امام هادی (علیه‌السلام) است که مشهور به میر سلطان بخاری می‌باشد. (یعنی جناب سیدمحمد فرزندی داشته به نام علی).


میر سلطان بخاری در بخارا بوده و پس از بخارا به بلاد روم رفته و در شهر بروسا ساکن شد و همان‌جا هم در سال ۸۳۲ یا ۸۳۳ فوت نمود؛ و (گویا) قبرش در آن‌جا مشهور است. می‌گویند فرزندان جناب سیدمحمد و ادامه نسل ایشان، از همین شمس‌الدین بخارایی است.
[۸] قمی، شیخ عباس، منتهی الآمال، ج۳، ص۱۸۹۳، دلیل ما، قم، ۱۳۷۹ش.



۱. شیخ مفید، عکبری بغدادی، أبی‌عبد‌الله محمد بن محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۳۱۲، انتشارات کنگرۀ شیخ مفید، قم، ۱۴۱۳ق.    
۲. طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری، ج۲، ص۱۲۷، آل البیت، قم، ۱۴۱۷ق.    
۳. قمی، شیخ عباس، منتهی الآمال، ج۳، ص۱۸۹۱، دلیل ما، قم، ۱۳۷۹ش.
۴. شیخ مفید، عکبری بغدادی، أبی‌عبد‌الله محمد بن محمد بن نعمان، الارشاد، ج۲، ص۳۱۴، انتشارات کنگرۀ شیخ مفید، قم، ۱۴۱۳ق.    
۵. شیخ طوسی، ابی‌جعفر، محمد بن حسن، کتاب الغیبة، ص۲۰۱، محقق و مصحح:تهرانی، عباد الله، ناصح، علی احمد، دارالمعارف الاسلامیة، قم، چاپ اول، ۱۴۱۱ق.    
۶. خزعلی، ابوالقاسم، موسوعة الامام الهادی (علیه‌السلام)، ج۱، ص۶۱، مؤسسه ولی عصر، قم، ۱۴۲۴ق.
۷. خزعلی، ابوالقاسم، موسوعة الامام الهادی (علیه‌السلام)، ج۱، ص۵۵، مؤسسه ولی عصر، قم، ۱۴۲۴ق.
۸. قمی، شیخ عباس، منتهی الآمال، ج۳، ص۱۸۹۳، دلیل ما، قم، ۱۳۷۹ش.



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «سیدمحمد بن هادی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱/۱۶.    



جعبه ابزار