• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رؤیای صادقه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: خواب‌های صادقه، حجت بودن خواب.

پرسش: رؤیای صادقانه چه علایمی دارد؟ و برای چه افرادی حجت است، و آن هم تا چه حدود؟

پاسخ: کسانی که روح کامل و مجردی دارند، و بعد از خواب رفتن حواس ظاهره، با عالم عقل مرتبط شده و حقایقی راصاف و روشن از دنیای دیگر دریافت می‌کنند. این‌گونه خواب‌ها که دریافت مستقیم و صاف است، نیازی به تعبیر ندارد.
کسی که می‌خواهد با دلیل و علامت صحیح از درستی خواب خود آگاه شود، اموری را باید رعایت کند؛ از جمله: ۱. وضو داشته باشد؛ ۲. بر پهلوی راست بخوابد؛ ۳. در هنگام خواب خداوند متعال را یاد کند؛ ۴. شکمش نه زیاد پر شده باشد و نه گرسنه باشد.
همچنین اموری که احتمال صادق بودن رؤیا را تقویت می‌کند، از این قرارند: ۱. خواب در ثلث آخر شب دیده شود، که آن وقت نزول ملائکه است؛ ۲. خواب در حالت جنب و بی‌وضویی دیده نشده باشد.



در حدیثی از رسول اللّه (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) چنین نقل شده: «الرؤیا ثلاثة: بُشْری مِنَ اللّهِ، تَحرینٌ مِن الشیطانِ، و الذی یَحدِثَ به الانسانُ نَفسَه فَیراهُ فی مَنامه؛
[۱] قرائتی، محسن، تفسیر نور، ج۶، ص۲۳، قم، مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن، ۱۳۷۸ش.
خواب بر سه قسم است: یا بشارتی از سوی خداوند است، یا غم و‌ اندوهی از طرف شیطان است و یا مشکلات روزمره انسان است که در خواب آن را می‌بیند».
خواب صادق از دو قسم آخری نیست.


به طور کلی می‌توان خواب‌ها را به چند دسته تقسیم کرد:

۲.۱ - خواب حاصل از تخیلات

خوابی که حاصل افکار و تخیلات انسان در بیداری است، هر چه در روز فکر کرده، در شب هم همان را خواب ببیند.

۲.۲ - خواب مربوط به غلبه مزاج

خوابی که مربوط به غلبه مزاج در یک انسان است؛ مثلاً کسی که مزاجش گرم است، بیشتر وقت‌ها خواب آتش و حمام و ... را ببیند.

۲.۳ - خواب شیطانی

خوابی شیطانی که وسوسه اوست، خواب‌های ناراحت‌کننده.

۲.۴ - خواب‌های صادق

خواب‌های شایسته و صادق که از ناحیه خداوند است یا او را بشارت به امر خیری می‌کند یا او را راهنمایی و هدایت می‌کند.

۲.۵ - خواب‌های ناشی از وضع خوابیدن انسان

می‌توان با توجه به روایات یک دسته دیگر را نیز اضافه کرد:
خواب‌هایی که ناشی از وضع خوابیدن انسان است؛ مثل خواب انسان جنب یا خواب اول شب یا خواب کسی که زیاد خوابیده یا زیاد غذا خورده و...

معلوم است تنها دسته چهارم صادق و قابل تعبیر است و باید به آنها اعتنا کرد.خواب دستة اول و دوم و پنجم که تعبیری ندارند. در مورد دسته سوم که انسان خواب‌های بد و ناراحت‌کننده می‌بیند، در روایت است که این‌ها وسوسه ‌شیطان است.


کسی که می‌خواهد با دلیل و علامت صحیح از درستی خواب خود آگاه شود، اموری را باید رعایت کند؛ از جمله:
۱. وضو داشته باشد؛
۲. بر پهلوی راست بخوابد؛
۳. در هنگام خواب خداوند متعال را یاد کند؛
۴. شکمش نه زیاد پر شده باشد و نه گرسنه باشد.
[۴] ابوالفضل جیش بن ابراهیم تفسیلی، تعبیر خواب کامل، ص۵، مترجم، عبدالله موسوی، ایران، فؤاد، ۱۳۷۸ش.



همچنین اموری که احتمال صادق بودن رؤیا را تقویت می‌کند، از این قرارند:
۱. خواب، در ثلث آخر شب دیده شود، که آن وقت نزول ملائکه است.
[۵] مجلسی، محمدباقر، حلیة المتقین، ص۲۴۶، قم، هجرت، ۱۳۷۳ش.

۲. خواب در حالت جنایت و بی‌وضویی دیده نشده باشد.
[۶] ابوالفضل جیش بن ابراهیم تفسیلی، تعبیر خواب کامل، ص۵، مترجم، عبدالله موسوی، ایران، فؤاد، ۱۳۷۸ش.


۴.۱ - یادآوری یک نکته

البته باید دقت کرد که علاوه بر موارد بالا حالات و روحیات و ... اشخاص در خواب‌ها تأثیر می‌گذارد و این به این معنی نیست که هر کس موارد بالا را رعایت کرد، هر خوابی ببیند، صادق است؛ بلکه اینها زمینه خواب‌های صادق را فراهم می‌کند.


برای چه کسانی رؤیا حجت است؟
برای افرادی حجت است که در حالت بیداری از عالم طبیعت منزه‌اند
[۷] جوادی آملی، عبدالله، تفسیر موضوعی قرآن، ج۷، ص۱۱۳، مرکز نشر فرهنگی رجاء، چ۱.
و از اولیای الهی‌اند و راه معصیت و گناه را نمی‌پویند و چون خود را در عالم طبیعت مشغول نکرده‌اند و به عالم مثال دست یافته‌اند، خواب‌های آنها صادق و همچنین حجت برای آنها می‌شود؛ مانند خواب حضرت ابراهیم (علیه‌السلام) که مأمور می‌شود تا اسماعیل (علیه‌السلام) را ذبح کند.


رؤیا در مورد ما انسان‌ها که معصوم نیستیم، در صورتی حجت است که بدانیم از نوع رؤیاهای صادق است و افرادی که کارشناس این فن هستند، حجیت رؤیا را تأیید کنند؛ اما به‌هر‌حال باید دانست که رؤیا امری قائم به شخص (بیننده خواب) است و نمی‌توان آن را در مورد دیگران تعمیم داد.


۱. تفسیر نمونه، سوره یوسف، آیه ۴.
۲. تعبیر خواب ابن سیرین و دانیال.


۱. قرائتی، محسن، تفسیر نور، ج۶، ص۲۳، قم، مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن، ۱۳۷۸ش.
۲. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۵۸، ص۲۰۹، دار احیاء تراث عربی، چ۳، ۱۴۰۳ق.    
۳. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۵۸، ص۱۹۴، دار احیاء تراث عربی، چ۳، ۱۴۰۳ق.    
۴. ابوالفضل جیش بن ابراهیم تفسیلی، تعبیر خواب کامل، ص۵، مترجم، عبدالله موسوی، ایران، فؤاد، ۱۳۷۸ش.
۵. مجلسی، محمدباقر، حلیة المتقین، ص۲۴۶، قم، هجرت، ۱۳۷۳ش.
۶. ابوالفضل جیش بن ابراهیم تفسیلی، تعبیر خواب کامل، ص۵، مترجم، عبدالله موسوی، ایران، فؤاد، ۱۳۷۸ش.
۷. جوادی آملی، عبدالله، تفسیر موضوعی قرآن، ج۷، ص۱۱۳، مرکز نشر فرهنگی رجاء، چ۱.
۸. صافات/سوره۳۷، آیه۱۰۰-۱۰۹.    




سایت ‌اندیشه قم، برگرفته از مقاله «رؤیای صادقه»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۰۷/۰۳.    







جعبه ابزار