• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ذنبْ

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: ذنب، اثم، عصیان، گناه.
پرسش: فرق بین ذنب و اثم و عصیان چیست؟ آیا هر سه کلمه در قرآن آمده؟
پاسخ:



این کلمات با مشتقات آن در قرآن، در موارد زیادی استعمال شده است. کلمه ذنب در سوره شعراء (۲۶)، آیه ۱۴     و سوره تکویر (۸۱)، آیه ۹     ، کلمه إثم در سوره بقره (۲)، آیه ۱۷۳    ، سوره بقره (۲)، آیه ۱۸۲     و سوره بقره (۲)، آیه ۲۰۳     و کلمه عصیان در سوره حجرات (۴۹)، آیه ۷     و مشتقات آن مانند عصیتم، یعص، عصوا در سوره‌های دیگر قرآن آمده است.

۱.۱ - معنای لغوی ذنب و اثم و عصیان

این سه کلمه از نظر معنا مترادف هستند؛ اما در‌عین‌حال در کلام عرب تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند.

۱.۱.۱ - معنای "اثم"

"اثم" به معنای گناه است و گفته شده مراد از آن انجام کاری است که حلال نیست.

۱.۱.۲ - معنای "ذنب"

کلمه "ذنب" عبارت از هر عملی است که به دنبالش ضرر و یا فوت نفع و مصلحتی بوده باشد و اصل کلمه از "ذَنَب" گرفته شده که به معنای دم و دنباله حیوان است و به گناهان نیز اطلاق ذنب شده است؛ زیرا گناه، جنایت و ستم به دیگران دنباله و تبعاتی دارد و مستلزم کیفر و عقوبت و انتقام است.
[۲] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۲، ص ۷۱۳، انتشارات ناصر خسرو، تهران، ۱۳۷۲ ش.


۱.۱.۳ - معنای "عصیان"

اما واژه عصیان، در مقابل طاعت به معنای نافرمانی است. اصل این کلمه به معنای چوب است. می‌گویند: جلو فلانی را با عصا گرفت و به کسی که از جمعیت کناره‌گیری می‌کند، گفته می‌شود "شق العصا"؛ یعنی از جمعیت جدا شد.
[۳] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۵۷۰ ؟؟؟، دار العلم، الدار الشامیة، دمشق بیروت،۱۴۱۲ ق.



بنابراین به هر یک از ذنب، عصیان و اثم، گناه اطلاق می‌شود؛ اگرچه تفاوت‌هایی از نظر معنا با همدیگر دارند.


۱. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج ۱۲، ص ۵، دار صادر، بیروت، ۱۴۱۴ ق.    
۲. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۲، ص ۷۱۳، انتشارات ناصر خسرو، تهران، ۱۳۷۲ ش.
۳. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۵۷۰ ؟؟؟، دار العلم، الدار الشامیة، دمشق بیروت،۱۴۱۲ ق.



پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : تفسیر | قرآن شناسی | واژگان قرآنی




جعبه ابزار