دایناسور
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: علوم طبیعی، قرآن، دایناسور،
شناخت خدا، آموزه‌های
اسلام ، قضایای حقیقیه.
پرسش: چرا در
قرآن نامی از حیوانات عصر حجر مثل دایناسورها نیامده است؟
پاسخ:
قرآن کتاب
هدایت است و هر آنچه به این منظور کمک می‌رساند، در این
کتاب مقدس آمده است و روش آن در بیان مطالب، اشاره به اصل و کلیات آنهاست و کمتر به بیان فروع و جزئیات پرداخته است که شاید دلیل آن گستردگی بیش از حد
تصور موضوعات و
احکام جزئی باشد.
در
قرآن مجید اگرچه درباره اصل حیات و انواع موجودات، تقسیم موجودات زنده به
گیاهان و جانوران، تقسیم
جانوران خشکی به
چهارپایان و پرندگان
و تقسیم چهارپایان به خزندگان و حیواناتی که با چهار ا و حیواناتی که با دو پا حرکت می‌کنند
اشارات زیادی شده است و از بعضی انواع حشرات و ماهی‌ها و دیگر موجودات نام برده شده و نکات ارزشمندی درباره آنها بیان گردیده است، ولی در خصوص
دایناسور و حیات طبیعی آن، در قرآن سخنی به میان نیامده و
اسلام نیز نظر خاصی ابراز نداشته؛ بلکه در این‌گونه مسائل، به نظرات دانشمندان و متخصصان هر
علم احترام گذاشته و
احکام و دستورات خود را بر پایه یافته‌ها و نظرات آنان استوار ساخته است.
مباحث مربوط به اقسام و انواع و جزئیات جانوران و گیاهان و جمادات مربوط به
علوم طبیعی است و باید نظر علم را در مورد آنها جویا شد، اطلاعات مربوط به دایناسور را نیز باید در کتب مربوط به دیرینه‌شناسی و جانوران منقرض شده و یا در موزه‌های حیات وحش جست‌وجو نمود.
همان‌طوری که بیان شد در
قرآن و دیگر منابع اسلامی به طبیعت و مظاهر آن و موجودات مختلف توجه بسیاری شده و از آنها به‌عنوان
نعمت ها و نشانه‌های خداوند یکتا و عظمت و قدرت او یاد شده است؛ زیرا یکی از راه‌های
خداشناسی توجه به مخلوقات و آثار خداست؛ به همین دلیل بیشتر، از حیواناتی که در معرض دید مردم بوده، یاد شده تا در
خلقت آنها دقت شود.
اگر
علم بتواند سابقه و ویژگی‌های موجودات باستانی و منقرض شده‌ای همچون دایناسورها را اثبات کند، در حقیقت نشانه‌ای از نشانه‌های بی‌شمار خداوند را اثبات کرده است که راه جدیدی برای
شناخت عظمت پروردگار است.
قرآن کریم می‌فرماید: «(ای
پیامبر) بگو: در زمین سیر کنید و بنگرید خداوند چگونه
آفرینش را آغاز نموده است. سپس خداوند (به همین‌گونه)
جهان آخرت را ایجاد می‌کند. خدا بر هر چیزی قادر است.»
در
تفسیر نمونه در توضیح این آیه چنین آمده است: امروزه این‌گونه آیات برای دانشمندان معنی دقیق‌تر و عمیق‌تری می‌تواند ارائه دهد و آن این است که بروند و آثار موجودات زنده نخستین را که به‌صورت فسیل‌ها و غیر آن، در اعماق دریاها، در دل کوه‌ها و در لابه‌لای طبقات زمین است، ببینند؛ و به گوشه‌ای از اسرار آغاز حیات در کره زمین و عظمت و قدرت خدا پی ببرند و بدانند که او بر اعاده حیات قادر است.
نکته دیگری که باید به آن توجه داشت این است که برخلاف برخی ادیان که گاهی آموزه‌هایشان با مسائل علمی (و مخصوصاً علوم طبیعی و مطالب مربوط به آفرینش) تضاد و تعارض دارند و به همین جهت مسائل جدا بودن
زبان علم از زبان
دین ، جدا بودن نحوه معیشت علمی و دینی و یا بی‌معنایی زبان دینی و ... را مطرح نموده‌اند؛ آموزه‌های اسلام و
قرآن ، هیچ‌گونه تعارضی با مسائل علمی نداشته و از همان عصر
بعثت به بسیاری از پیشرفت‌ها و اختراعات اکتشافات علمی اشاره داشته است و مقام علم و عالمان را ارج نهاده و برای نظریات آنان احترام و ارزش قائل است و در موارد بسیاری، از رهیافت‌های علمی و عجایب و غرایب خلقت به‌عنوان بر هان‌هایی برای اثبات مبدأ و معاد استفاده کرده است.
اما دستورات و
احکام فقهی موجوداتی که علم وجود آنها را ثابت می‌کند، از نظر طهارت و نجاست و حلیت و
حرمت ، در
فقه اسلام به‌صورت «قضایای حقیقیه» مطرح گردیده؛ یعنی به‌صورت قوانین عمومی که بر فرض وجود موضوع، احکام و دستورات آنها بیان شده است. بنابراین اگر دایناسوری وجود داشته باشد، یا در آینده موجودی با خصوصیات ذکر شده برای دایناسور، پدید آید، هرچند فقه اسلام در مورد خصوص آن نظر نداده است، اما فقها می‌توانند از روی قواعد
فقه بدون هیچ ابهامی احکام آن را استخراج نمایند. چنان‌که تاکنون حکم ده‌ها مسئله مستحدثه (بدون سابقه) را استنباط و استخراج نموده‌اند.
پایگاه اسلام کوئست.
