خواب نامه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: خواب‌نامه.
پرسش: آیا خواب‌نامه‌هایی که بعضی از افراد آن را در میان مردم توضیح می‌کنند اعتبار دارند و عمل به آن بر
انسان واجب است؟
پاسخ: هر جور خواب‌نامه از هر کسی به دست انسان برسد به کلی از اعتبار خالی است و هیچ کس مسئول نیست حتی برای خود شخص خواب بیننده نمی‌تواند حجت و دلیل باشد.
خواب دیدن تا اندازه زیادی بستگی به
سلامت و کسالت
روح و جسم و ساعات مختلف شبانه و روز و زندگی روزمره و گرفتاری‌ها،
شادی‌های افراد خواب بیننده دارد، و نمی‌توان برای همه آن‌ها یک نسخه واحدی پیچید بعضی از آن‌ها صادق و درستند و به بعضی دیگر نمی‌توان اعتنا کرد.
و علاوه بر آن خواب دیدن امر اختیاری نیست چون در موقع
خواب حرکات ارادی متوقف است و فقط حرکات طبیعی و غریزی به کار خود ادامه می‌دهند و چون امری غیر ارادی است تکلیفی به آن تعلق نمی‌گیرد،
و علاوه بر آن
خداوند به وسیله افراد معمولی بشر برای مردم هیچ‌گونه امر و دستوری آن هم در عالم
رؤیا نمی‌فرستد. بنابراین هر جور خواب‌نامه از هر کسی به دست
انسان برسد به کلی از اعتبار خالی است و هیچ کس مسئول نیست حتی برای خود شخص خواب بیننده نمی‌تواند حجت و دلیل باشد. مثلا خواب دیدن این‌که انسان از فردی طلبی دارد یا مقروض است نه انسان را
بدهکار می‌کند و نه
طلبکار ، علاوه بر این‌که در مورد سؤال شما اصلا معلوم نیست چنین خوابی را کسی دیده یا حتی خود این مطلب هم جعلی می‌باشد.
خرافات چیست؟ و راه مبارزه با آن کدام است؟
خرافات، جمع
خرافه است، و به عقاید و سخنان باطل یا عمل
دینی نامعقول گفته می‌شود، که از
ترس واهی و پدیده‌های ناشناخته و مرموز نشأت گرفته است، و در عرصه
حیات فردی و اجتماعی انسان در اشکالی گوناگون به ظهور می‌رسد.
در
تاریخ زندگی بشر، خرافات، سابقه‌ای طولانی دارد. شاید بتوان عمر
خرافه‌پرستی را به اندازه عمر کلیه ادوار حیات نوع انسان دانست، که شدت و ضعف، رواج و رکود یا فراز و نشیب آن، رابطه مستقیمی با انحطاط یا اعتلای فکری، عدم
بلوغ ،
خردمندی و
واقع بینی جوامع بشری دارد.
ریشه پیدایش شوم خرافات به ضعف فکری و ناکارآمدی
عقلی بسیاری از انسان‌ها مربوط می‌شود و این‌که فهم آن‌ها از هستی و ادراک‌شان از راز و رمزهای موجود ناقص است. به عبارت دیگر چون
معرفت‌شناسی اکثر آنان مبتنی بر استدلال و
عقلانیت نیست، و عوامل وجود و حقیقت برای آن‌ها نا آشکار است، در نتیجه به خرافه پناه می‌برند و از راه‌های غلط و نادرست پندارهای خودش را توجیه می‌کنند.
تقلید کورکورانه؛ از عوامل دیگری است که تاکنون در رواج خرافات نقشی مؤثر داشته. در همه جوامع از اقشار مختلف مردم بدون اندیشیدن درباره درستی و نادرستی عقایدی با
تقلید کورکورانه از دیگران به چیزهایی دل می‌بنندند که دارای هیچ‌گونه مدرک و دلیل مقتضی نیست.
بعضی از خرافات ساخته و پرداخته افراد سودجو و شیادی است که به چشم مردم بی‌سواد و عوام دارای قدر و منزلت هستتند.
در میان
ادیان آسمانی ،
اسلام تنها دینی است که مبارزه منطقی، فراگیر و مستمر را علیه انواع خرافات آغاز کرده و پیروان خویش را با اصولی متقن و جاودانی، به مبارزه با خرافه‌پرستی که جلوه‌هایی از
شرک و
ضلالت است دعوت کند که به طور اختصار اشاره می‌شود.
یکی از راه‌حل‌ها به
جهان‌بینی و معرفت‌شناسی افراد و مردم مربوط می‌شود، باید مردم بتوانند مطالب سره را از ناسره تشخیص دهند، زیرا اگر معرفت‌شناسی دینی مورد نظر دانشمندان
حق جوی اسلامی تقویت شود و عقل و منطق بر آموزه‌های فکری انسان‌های متدین حکم فرما باشد، اعتقاد به موهومات و مطالب خرافه‌گونه از دین نیز کاهش می‌یابد. مثلا همین خواب‌نامه‌ای که شما در پی جواب آن هستید، معلوم می‌شود طرح این‌گونه خواب‌نامه‌ها در جهان‌بینی اسلامی و معرفت‌شناسی شدیداً در ضعف
فکری قرار دارد، چون که مطالب آن با هیچ یک از معارف اسلامی همخوانی ندارد و با ادله متقن مجال توضیح آن نیست، مردود است.
اصولاً از نظر اسلام،
دینداری عاری از
علم و آگاهی و عقایدی که مبتنی بر براهین محکم استوار نباشد، ارزش ندارد، آیات فراوانی داریم که
خداوند انسان‌ها و حتی پیامبر خویش را از تقلید کورکوانه و پیروی از اکثریت مردم بر حذر می‌دارد و انسان‌هایی را که بدون
تعقل از دیگران پیروی می‌کنند به جانورانی کر و کور تشبیه کرده است.
مثلاً در آیه شریفه‌ای خداوند می‌فرماید:« همانا بدترین جانوران نزد خداوند کسانی هستند که از شنیدن و گفتن حرف حق، کر و لالند و تعقل نمی‌کنند.
ما روایات بسیاری داریم که
معصومین (ع) تکیه بر
اندیشه و خرد کرده‌اند و انسان‌ها را بر آن داشته‌اند تا در پرتو چراغ عقل و فکر با خرافات مبارزه کنند، و شما برادر گرامی هم از این چراغ فروزان استفاده کنید، نه تنها خود این مطالب را قبول نکنید بلکه به عنوان یک
مبلغ اسلامی جدا با آن مبارزه نمایید منتهی باید با دلایل متقن آن را از
جامعه اسلامی پاک کرد.
(۱) روان‌شناسی و رؤیا از دیدگاه اسلام و فلاسفه، تألیف حبیب الله اسلامی ( تهران: انتشارات اشراق).
(۲) خوابیدن ائمه اطهار علیهم‌السلام، میرزا خلیل کمره‌ای.
(۳) مجله مشکاة، مقاله خرافات و راه مبارزه با آن از دیدگاه اسلام ( آستان قدس رضوی، تابستان ۱۳۷۰، شماره ۳۱).
(۴) مجله زائر، بخش ویژه مبارزه با خرافات ( مشهد: آستان قدس رضوی، سال هشتم، شماره سوم و چهارم(
سایت اندیشه قم.
