• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جایگاه قرآن

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: قرآن کریم، تفکر علوی، جایگاه.

پرسش: جایگاه قرآن در تفکر علوی در جامعة اسلامی کجاست؟

پاسخ:



قرآن کریم برترین و آخرین پیام خداوند متعال و بزرگ‌ترین گوهر گران‌بهای به جای مانده از پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) سرچشمة جوشان معارف اسلامی و مدار و محور اتحاد مسلمانان است. اولین گام در شناخت جایگاه این کتاب آسمانی، شناخت دقیق این کتاب گران‌سنگ است.

۱.۱ - خطبه‌ای از پیامبر

در حقیقت پیامبر اکرم (صلي‌الله‌عليه‌وآله) در خطبه‌ای جامع، جایگاه قرآن و شأن و مقامش را در تفکر علوی چنین بیان می‌فرماید: «پس هرگاه فتنه‌ها همچون پاره‌های شب ظلمت‌افزا شما را فرا گرفت و به شبهه ‌انداخت، پس بر شما باد مصاحبت با قرآن؛ چرا‌که آن شفاعت‌گری مورد پذیرش و شکایت‌کننده‌ای مورد تصدیق می‌باشد، هر که او را در پیش رویش قرار دهد، او را به سوی بهشت خواهد کشانید و هر که او را در پشت خود قرار دهد، او را به سوی آتش به پیش خواهد راند و قرآن یگانه راه‌نماست که به بهترین راه راه‌نمایی می‌کند و او کتابی است که در آن تفصیل و توضیح و برگرداندن به حاصل کلام موجود است... .
در آن چراغ‌های هدایت و منار حکمت قرار دارد و راه‌نمایی بر شناخت حقیقت است برای آن‌که صفت قرآن را بشناسد، پس باید هر محققی دیده‌اش را به گردنش درآورد و نگاه دقیقتش را به نهایت صفت قرآن برساند که در نتیجه از هلاکت نجات و از گرفتاری رهایی می‌یابد؛ چراکه تفکر در قرآن موجب حیات دل فرد بیناست؛ همان‌گونه که شخص در تاریکی‌ها با استمداد از نور گام بر‌می‌دارد، پس بر شما باد التزام به زیبا رها شدن و کمی انتظار کشیدن و معطل شدن».

۱.۲ - حدیثی از امام علی

هم‌چنین برای شناخت بیش‌تر جایگاه قرآن مجید و شأن و منزلت آن می‌توان به کلام گهربار امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) تأسی کرد که درباره آن می‌فرماید:

۱.۲.۱ - عبرت‌آموزی

عبرت‌آموزی و پندپذیری از آیات آن: «ای بندگان خدا، از عبرت‌های سودمند پند گیرید و از آیات روشنگر عبرت آموزید، انذارهای رسا را پذیرا شوید و باز ایستید و بکوشید از یاد پندها بیش‌ترین سود ممکن را فراچنگ آرید».
آن‌که دائماً قرآن بخواند، ولی آن را نشناسد و در مفهوم آن تفکر نکند و پند نگیرد، مانند کسی است که در شب ظلمانی، چراغ را در پشت سر خود قرار داده است.

۱.۲.۲ - عمل به قرآن

عمل به قرآن کریم: «والله، والله، فی القرآن لا یسبقکم بالعمل به غیرکم؛ خدای را، خدای را، درباره قرآن، مبادا که در عمل بدان، بیگانگان بر شما پیشی گیرند.» به گونه‌ای که قرآن همواره در صحنة زندگی‌مان حضور داشته باشد و عملاً‌ ما را از تاریکی‌ها به سوی نور هدایت کند.

۱.۲.۳ - هدایت‌گری

در بیان دیگر می‌فرمایند: «بدانید که شما چراغی چونان قرآن خدا راه دارید که تنها ناصحی است که نصیحت خویش را به خیانت نمی‌آلاید و تنها هدایتگری است که هرگز به گمراهی نمی‌کشاند و تنها سخن‌گویی است که هیچ‌گاه سخن به دروغ نمی‌گوید. در کنار مائده قرآن کسی ننشست، مگر این‌که با فزونی و کاستی برخاست فزونی هدایت و کاستی کوری و کوربینی این حقیقت را نیز بدانید که از پس قرآن، هیچ کس نباید نیازمند بماند؛ هم‌چنان که پیش از قرآن کسی را بی‌نیازی نبوده است.


پس بیایید و درمان دردهایتان را از قرآن بخواهید و با یاری قرآن بر مشکلات سخت خویش پیروز آیید، که درمان بزرگ‌ترین دردهای شما کفر و نفاق، بیراهه روی و گم‌راهی ـ همه ـ در قرآن است. برای درخواست از حضرت حق، به قرآن چنگ یازید و با دوستی قرآن به سوی خداوند رو کنید؛ اما مبادا که آن را وسیلة تکدی از خلق رو کنید، که آن وسیله‌ای است بی‌مانند، در توجه بندگان به جانب حق» آری، قرآن معدن ایمان و گوهر ناب آن، سرچشمه‌ها و دریاهای دانش، بستان‌ها و آبگیرهای عدالت، زیربنا و ساختار اسلام و وادی‌ها و دشت‌های گستردة حق است. قرآن آن دریاست که هر چه از آبش ببرند، پایان نگیرد، چشمه‌ساری است که هر چه از آن برگیرند، فرو نخشکد، آبشخوری است که خیل واردان بر آن، از آن نکاهند، منزلگاهی است که مسافران راه آن را گم نکنند، نشانه‌هایی است که رهروان با دیدن آن‌ها گمراه نشوند، جای جای راهش به سرعت‌گیر‌هایی مجهز است که رهروان را تجاوز از آن‌ها امکان‌پذیر نباشد. خداوند قرآن را برای عطش عالمان زلال گوارا، برای قلب‌های ژرف‌اندیش بهاران خرم، و برای حرکت صالحان راهی روشن مقرر داشته است!

رشته‌ای است محکم و فروغی است روشن‌گر، دارویی است سودمند و چشمه‌ای است سیراب‌کننده و هم کسانی را که بدان تمسک جویند، از هر خطایی مصون دارنده است و هر آن‌که را بدان چنگ زند، وسیلة نجات است، کتابی است که هرگز کژی نخواهد یافت تا برای راست کردنش به دیگران نیاز افتد؛ چهره‌اش را غبار و زنگار باطل نخواهد پوشاند، تا زمینه از دست نهادن آن فراهم آید و تکرار و شنیدن پیاپی، کهنه‌اش نخواهد کرد. هر کس با منطق قرآن سخن بگوید، صادق است. و هر که بدان عمل کند، پیشتاز است.
[۲] معادی‌خواه، عبدالمجید، فرهنگ آفتاب، ج۸، ص۴۱۰۶، تهران، انتشارات ذره، چاپ اول، ۱۳۷۳.
[۳] مصباح یزدی، محمدتقی، قرآن‌شناسی، ج۱، ص۱۱، مرکز آموزشی و پژوهشی امام خمینی (رحمة‌الله‌علیه)، چاپ اول، ۱۳۷۶.

هیچ‌کس با داشتن قرآن فقیر نیست و بدون قرآن غنی نخواهد بود، دریایی است که به عمق آن کسی نخواهد رسید و هیچ‌گاه شگفتی‌های آن تمام نمی‌شود! به امید این‌که این چراغ هدایت و نورانیت هر چه بیش‌تر راه انقلاب اسلامی و جامعة علوی را هر چه بیش‌تر هموار بفرماید.


۱. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۲، ص۵۹۹، ح ۲.    
۲. معادی‌خواه، عبدالمجید، فرهنگ آفتاب، ج۸، ص۴۱۰۶، تهران، انتشارات ذره، چاپ اول، ۱۳۷۳.
۳. مصباح یزدی، محمدتقی، قرآن‌شناسی، ج۱، ص۱۱، مرکز آموزشی و پژوهشی امام خمینی (رحمة‌الله‌علیه)، چاپ اول، ۱۳۷۶.



سایت ‌اندیشه قم، برگرفته از مقاله «جایگاه قرآن»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۹/۱۶.    



جعبه ابزار