• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تجافی و تنزیل

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: تجافی، تنزیل، علت، معلول.

پرسش: منظور از تجافی و تنزیل در رابطه‌ علت و معلول چیست؟

پاسخ: تجافی و تنزیل از یک جهت مشترک‌اند و آن، نشات گرفتن و نازل شدن چیزی از چیز دیگر است، ولی با این تفاوت که تجافی به معنای تخلیه و خالی شدن منبع و منشا این شیء نازل شده از حقیقت نازل شده و از بین رفتن این حقیقت در موطن و منشا اولیه است.




تجافی و تنزیل از یک جهت مشترک‌اند و آن، نشات گرفتن و نازل شدن چیزی از چیز دیگر است، ولی با این تفاوت که تجافی به معنای تخلیه و خالی شدن منبع و منشا این شیء نازل شده از حقیقت نازل شده و از بین رفتن این حقیقت در موطن و منشا اولیه است؛ مانند منبع آب وقتی که آب از منبع سرازیر می‌شود و مورد استفاده قرار می‌گیرد، منبع از آب خالی می‌شود. اما تنزیل لزوماً مفید این معنا نیست، بلکه تنزیل با این معنا نیز سازگار است که شیء در عین حال که در موطن و منشا اولیه خود به نحو اعلی و اشرف موجود است، مرتبه پایین‌تری از آن به صورت تجلی و ظهور آن حقیقت بالا تحقق پیدا کند. بهترین نمونه و مثال برای مسئله‌ تنزیل حالات نفس انسان است؛ انسان هنگامی‌که مطلبی را از عالم عقل و ذهن خود به صورت نوشته یا گفتار بیان می‌کند، در حقیقت این یک نوع تنزیل است.

۱.۱ - تجافی در جهان‌بینی اسلامی‌

در این‌جا مطالب علمی‌بدون این‌که در عقل و ذهن محو و نابود شوند، در عالم نوشته و گفتار ظهور پیدا می‌کنند. به همین جهت از نظر حکیمان و عارفان اسلامی‌تجافی در جهان‌بینی اسلامی‌ و در چینش عالم هستی راه ندارد و باطل است؛ از این‌رو حکیمان و عارفان اسلامی‌ به تبعیت از قرآن کریم برای تبیین چگونگی تکوین و چینش عالم، از واژه تنزیل استفاده می‌کنند.
[۱] حسن زاده آملی، حسن، نصوص الحکم بر فصوص الحکم، ص۸۵، تهران، رجاء، چاپ دوم، ۱۳۷۵ش
[۲] حسن زاده آملی، حسن، نصوص الحکم بر فصوص الحکم، ص۲۱۵، تهران، رجاء، چاپ دوم، ۱۳۷۵ش
[۳] حسن زاده آملی، حسن، نصوص الحکم بر فصوص الحکم، ص۳۲۵، تهران، رجاء، چاپ دوم، ۱۳۷۵ش



۱. حسن زاده آملی، حسن، نصوص الحکم بر فصوص الحکم، ص۸۵، تهران، رجاء، چاپ دوم، ۱۳۷۵ش
۲. حسن زاده آملی، حسن، نصوص الحکم بر فصوص الحکم، ص۲۱۵، تهران، رجاء، چاپ دوم، ۱۳۷۵ش
۳. حسن زاده آملی، حسن، نصوص الحکم بر فصوص الحکم، ص۳۲۵، تهران، رجاء، چاپ دوم، ۱۳۷۵ش



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «تجافی و تنزیل»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۴/۱۵.    



جعبه ابزار