• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

برتری امامان بر پیامبران

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه:امامان شیعه، ائمه،معصومین، پیامبران، تشریع دین، تبلیغ دین، انسان کامل، مقامات ائمه.
پرسش :دلیل برتری امامان شیعه بر همه پیامبران غیر از پیامبر اعظم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) چیست؟



این جانب در جایی خوانده ام که شیعیان معتقدند دوازده امام از تمامی رسولان و پیامبران بجز حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) برتر هستند. و یک دلیلی که آنها برای اثبات این مطلب می آورند، این است که حضرت عیسی (علیه‌السلام) در پشت سر حضرت امام زمان (عج‌الله‌فی‌فرجه) نماز خواهد خواند. هر چند در مذهب اهل سنت آمده است که حضرت عیسی (علیه‌السلام) به زمین خواهد آمد، اما نه به عنوان یک رسول یا یک پیامبر، بلکه به عنوان یکی از اعضای امت حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، بنابراین آیا این مطلب صحت ندارد که دوازده امام برتر از همه رسولان و پیامبران بجز حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) باشند. همچنین، آیا این باور و اعتقاد در تضاد و تناقض با اعتقاد به قطعیت رسولان و پیغمبران نیست؛ چرا که در این جا (به گفته شیعیان) بعد از خاتم رسولان حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) هستند افرادی که از تمامی پیامبران و رسولان بجز حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) برترند؟


در آموزه های دینی ما پیامبران و اولیای الهی و امامان شیعه مقام و منزلت مشخصی دارند و برتری امام معصوم (علیهم‌السلام) بر همه پیامبران، غیر از حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) قابل اثبات است که در این جا به بعضی از این دلیل ها اشاره می کنیم:

۲.۱ - دلیل اول

منصب امامت بر منصب نبوت برتری دارد قرآن کریم در شأن حضرت ابراهیم (علیهم‌السلام) می فرماید:"وَ إِذِ ابْتَلی‌ إِبْراهیمَ رَبُّهُ بِکَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّی جاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّیَّتی‌ قالَ لا یَنالُ عَهْدِی الظَّالِمینَ".
علامه طباطبائی در تفسیر این آیه می فرماید:حضرت ابراهیم (علیه‌السلام) در اواخر عمر شریفش بعد از پیروزی در امتحان های مختلف و سنگین به مقام امامت رسید، در حالی که قبل از این، جایگاه رسالت را در اختیار داشت، ولی در عین حال ظرفیت پذیرش مقام امامت را نداشت.

۲.۲ - دلیل دوم

امام (علیه‌السلام) هدایت کننده ای است که با امری ملکوتی که در اختیار دارد هدایت می کند، و امامت از نظر باطن یک نحوه ولایتی است که امام (علیه‌السلام) در اعمال مردم دارد، و هدایتش؛ مانند هدایت انبیا و رسولان و مؤمنان صرف راهنمائی از طریق نصیحت و موعظه حسنه نیست، بلکه هدایت امام (علیه‌السلام) گرفتن دست خلق و به راه راست رساندن است.

۲.۳ - دلیل سوم

حضرت عیسی که از پیامبران اولوالعزم و دارای مقام نبوت است، هنگام ظهور امام زمان (علیه‌السلام) ظاهر خواهد شد و به آن حضرت اقتدا می کند.
[۴] مجلسی، بحارالأنوار، ترجمه دوانی، ص ۱۶۷، انتشارات دارالکتب اسلامیة، چاپ ۲۸، تهران، ۱۳۷۸ش.

در توضیح این مطلب باید گفت که به حسب موازین کتاب و سنت ، و قواعد حکمت متعالیه و اصول معارف عرفانیه که در حقیقت همان شرح و تفسیر بطون و اسرار کتاب و سنت هستند، صحیح است که انسانی به حقائق و دقائق اسماءالله تعالی متصف باشد، ولی دارای مقام نبوت که منصب تشریعی است نباشد، و در غیر این منصب از جهات دیگر بر نبی مقدم و راهنمای او باشد؛ مانند کسی که دارای منصب قضاوت است و حکم او نافذ است، ولی جایگاه او عرضی و زوال پذیر است، اما ممکن است در کنار او شخص دیگری باشد که دارای مقام قضاوت نباشد، و لی اعلم و افضل از او باشد. بنابراین، هر چند حضرت عیسی (علیه‌السلام) به حسب ولایت تشریعی افضل است، ولی حضرت مهدی (علیه‌السلام) در ولایت تکوینی افضل است و از این جهت بر پیامبران حتی حضرت عیسی که یکی از پیامبران اولوالعزم است برتری دارد.
[۵] حسن زاده آملی، حسن، انسان کامل از دیدگاه نهج البلاغه، ص ۸۴، چاپ دوم، انتشارات قیام، قم.
شاهد این مطلب پیروی موسای پیامبر (علیهالسلام) از خضر است که در چند آیه از قرآن کریم بیان شده است. در این آیات آمده است که موسای صاحب شریعت که مقام رسالت و امامت را دارا بود و کلیم الله نیز بود، از عبدی از عباد الاهی که معلم به علم لدنی بود و صاحب کتاب و شریعتی نبود (حضرت خضر) درخواست می کند که او را به همراهی خودش بپذیرد و آنچه را که خودش می داند به او تعلیم دهد، و خضر به موسی خطاب می کند که شما هرگز تحمل همراهی مرا نداری، بلکه با خطابی شدیدتر به او می گوید مگر نگفتم تو نمی توانی با من همراه شوی و در نتیجه خطاب شدیدتر از آن این که به موسی (علیه‌السلام) گفت:دیگر بیش از این نمی توانی با من همراه باشی.

۲.۴ - دلیل چهارم

اسم اعظم الهی هفتاد و سه حرف است که « آصف بن برخیا »یک حرف آن را، حضرت عیسی (علیه‌السلام) دو حرف، حضرت موسی چهار حرف، حضرت ابراهیم (علیه‌السلام) هشت حرف، نوح (علیه‌السلام) پانزده حرف، حضرت آدم (علیه‌السلام) بیست و پنج حرف و حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) هفتاد و دو حرف را در اختیار داشتند و همچنین به امامان بعد از پیامبر اعظم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) نیز همان هفتاد و دو حرف داده شد.

۲.۵ - دلیل پنجم

تمام وسائلی که پیغمبران در دست داشتند؛ از جمله عصای موسی در دست امامان شیعه قرار گرفت و اکنون در دست امام زمان (علیه‌السلام) قرار دارد.
[۷] کلینی، اصول کافی، ترجمه، کمره ای، ج ۲، ص ۲۱۵، چاپ چهارم، انتشارات اسوه، قم، ۱۳۷۹ش.


۲.۶ - دلیل ششم

همه آنچه را که پیامبر اعظم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) داشت، امام معصوم (علیه‌السلام) نیز دارد مگر این که امام نبی نیست. نبی مکرم اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) خطاب به حضرت علی (علیه‌السلام) می فرماید:"آنچه را که من می بینم تو هم می بینی و آنچه را که من می شنوم تو هم می شنوی، مگر این که تو نبی نیستی».
[۹] حسن زاده آملی، حسن، انسان کامل از دیدگاه نهج البلاغه، ص۸۰، چاپ دوم، انتشارات قیام، قم.
امام حسن (علیه‌السلام) می فرماید:"احدی از پیشینیان یعنی انبیا و اوصیا و اولیا بر امام (علیه‌السلام) در هیچ فضیلتی سبقت نگرفته اند، مگر به فضل نبوت ".
[۱۰] مسعودی، مروج الذهب، ج ۱، ص ۳۴۱.

بنابراین، همان گونه که رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) از تمام پیامبران برتر است، امامان معصوم (علیهم‌السلام) شیعه نیز از تمام پیامبران جز پیامبر خاتم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) برترند.


۱. سوره بقره/۲، آیه۱۲۴.    
۲. موسوی همدانی، سید محمد باقر، ترجمه تفسیر المیزان، ج ۱، ص ۴۰۵، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه، ۱۳۷۴ ش.    
۳. موسوی همدانی، سید محمد باقر، ترجمه تفسیر المیزان، ج ۱، ص ۴۱۱، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه، ۱۳۷۴ ش.    
۴. مجلسی، بحارالأنوار، ترجمه دوانی، ص ۱۶۷، انتشارات دارالکتب اسلامیة، چاپ ۲۸، تهران، ۱۳۷۸ش.
۵. حسن زاده آملی، حسن، انسان کامل از دیدگاه نهج البلاغه، ص ۸۴، چاپ دوم، انتشارات قیام، قم.
۶. سوره کهف/۱۸، آیات۶۰ الی ۸۲.    
۷. کلینی، اصول کافی، ترجمه، کمره ای، ج ۲، ص ۲۱۵، چاپ چهارم، انتشارات اسوه، قم، ۱۳۷۹ش.
۸. سید رضی، نهج البلاغه، خطبه ۱۹۲ (قاصعه)،    
۹. حسن زاده آملی، حسن، انسان کامل از دیدگاه نهج البلاغه، ص۸۰، چاپ دوم، انتشارات قیام، قم.
۱۰. مسعودی، مروج الذهب، ج ۱، ص ۳۴۱.



پایگاه اسلام کوئست    



جعبه ابزار