• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اهمیت ایمان به قضا و قدر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: قضا و قدر، توحید، صفات خداوند.

پرسش: ایمان به قضا و قدر چه اهمیتی دارد؟



ایمان به تقدیر الهی، از آن‌جا که ملازم با انکار نقش غیر خدای یگانه در تدبیر جهان هستی است، یکی از پایه‌های اصلی توحید شمرده شده است. در حدیثی از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) آمده است:
« الاِیمانُ بِالقَدَرِ نِظامُ التَّوحید؛ قوام توحید، ایمان به قدر است.»

۱.۱ - روایات

در احادیث فراوانی، تأکید شده است که انسان، تا وقتی به تقدیر الهی ایمان نداشته باشد، از برکات ایمان حقیقی، بی‌بهره خواهد بود. هم‌چنین کسی که مدّعی اسلام باشد و قَدَر را انکار کند، «کافر»، «مجوسی» و «ملعون» نامیده شده است.

۱.۲ - نکته

البتّه به این نکته مهم باید توجّه داشت که ایمان به تقدیر، با تدبیر و برنامه‌ریزی و تلاش برای زندگیِ برتر، نه تنها منافات ندارد، بلکه تدبیر و تلاش، نوعی تقدیرند، چنان‌که قرآن تصریح می‌کند:
«وَ اَنْ لَّیْسَ لِلْاءِنسَـنِ اِلَا مَا سَعَی؛ برای انسان، جز حاصل تلاش او نیست.»
آیه بدین معناست که در نظام آفرینش، بر اساس تقدیر الهی، انسان، تنها از تدبیر و تلاش خود، سود می‌برد. بر همین پایه نیز بهره‌بردن از دارو و دعا و سایر اسباب، برای انسان مفید است، چنان‌که در حدیث پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) آمده است:
«الدَّواءُ مِنَ القَدَرِ، وَ قَد یَنفَعُ بِاِذنِ اللّه؛ درمان، جزیی از قَدَر است و گاهی به اذن خداوند، سودمند است.»
بر این اساس، اگر احادیثی به ظاهر، بر تنافی تدبیر و تقدیر، دلالت داشته باشند، قطعا مقصود از آنها چیزی دیگر است.


۱. محمدی ری‌شهری، محمد، دانش‌نامه عقاید اسلامی، ج۹ ص۹۴، ح ۶۲۱۴.    
۲. متقی هندی، علی بن حسام، کنز العمال، ج۱، ص۴۸۰.    
۳. محمدی ری‌شهری، محمد، دانش‌نامه عقاید اسلامی، ج۹ ص۹۸، ح۶۲۲۷.    
۴. متقی هندی، علی بن حسام، کنز العمال، ج۱، ص۱۱۸.    
۵. نجم/سوره۵۳، آیه۳۹.    
۶. محمدی ری‌شهری، محمد، دانش‌نامه عقاید اسلامی، ج۹ ص۱۰۳ (آنچه با ایمان به تقدیر، منافات ندارد).    
۷. محمدی ری‌شهری، محمد، دانش‌نامه عقاید اسلامی، ج۹ ص۱۰۹ (توضیحی درباره آنچه به ظاهر بر تنافی تقدیر و تدبیر دلالت دارد).    
۸. محمدی ری‌شهری، محمد، دانش‌نامه عقاید اسلامی، ج۹، ص۱۰۴.    



حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «اهمیت ایمان به قضا و قدر» تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۳/۱۵.    



جعبه ابزار