• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

امور حسبی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: امور حسبی، مصلحت عمومی، شارع، شریعت، خمس، زکات.

پرسش: امور حسبی چه اموری هستند؟

پاسخ: امور دارای مصلحت عمومی را امور حسبی گویند.



امور حسبی به اموری می‌گویند که دارای مصلحت عمومی باشد.


امور حسبی عبارت است از آن‌چه که در دو بعد دنیوی و اخروی به مصالح عمومی ارتباط دارد و شارع مقدس، به اهمال آن راضی نیست و برپایی آن را ضروری می‌داند.


عنوان یادشده در کلمات فقها به دو گونه به کار رفته است:

۳.۱ - مفهوم خاص

گاه در مفهوم خاص به کار رفته و از آن، اموری اراده شده که در شریعت متصدی خاص یا عامی برای آن تعیین نشده است؛ مانند سرپرستی افراد صغیر و دیوانۀ بدون سرپرست، اموال فرد مفقود الاثر، موقوفات بدون متولّی، وصایای بدون وصی و صرف خمس.

۳.۲ - مفهوم کلی

گاه نیز در مفهومی کلی به کار رفته و از آن، همه اموری اراده شده که شارع راضی به اهمال آن نیست و اقامه آن را ضروری می‌بیند؛ چه متصدی با عنوان خاص مانند امام معصوم (علیه‌السلام) برای جهاد ابتدایی یا عام مانند فقیه واجد شرایط برای قضاوت، و مکلف آگاه به معروف و منکر برای امر به معروف و نهی از منکر برای آن تعیین شده باشد یا نشده باشد.


عمده بحث از امور حسبی در باب‌های اجتهاد و تقلید، تجارت و قضا آمده است.


۱. مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج‌۱، ص۶۹۹.    



سایت حوزه نت، برگرفته از مقاله «امور حسبی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۸/۲۳.    



جعبه ابزار