• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ارتباط صمیمی با خانواده

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: ارتباط صمیمی، خانواده.

پرسش: چگونه می‌توان با خانواده ـ اعم از پدر، مادر، خواهر و برادر ـ رابطه صمیمی برقرار کرد و چه رفتاری شایسته است؟
پاسخ:




بشر موجودی است که ذاتاً اجتماعی است و انزوا و گوشه‌گیری و تنها زیستن را هرگز نمی‌پسندد و در سایه همین اجتماعات بشری است که نیازها برطرف شده و دادوستدها صورت گرفته و به پیشرفت بشر کمک شایانی می‌کند؛ لذا بشر راه چاره‌ای برای زیستن ندارد، جز این‌که در ارتباط با همنوعان خویش باشد؛ لذا برای عده‌ای ایجاد ارتباط با دیگران مشکل، ولی عده‌ای در ایجاد ارتباط با همنوعان خود به‌آسانی به هدف خویش می‌رسند که هر کدام از این‌ها به خاطر دلایلی است که در این مقاله سعی شده راه‌های ایجاد ارتباط با دیگران به صورت فشرده بیان شود؛ البته فقط وجود ارتباط کافی نیست؛ بلکه باید شخص از مقبولیت نیز در نزد دوستان و والدین برخوردار باشد و همین مقبولیت است که فرد از لحاظ روحی و روانی در شرایط مناسب قرار می‌گیرد و در نتیجه باعث موفقیت او می‌باشد.


راه‌های مقبولیت، عبارت‌اند از:

۲.۱ - علاقه‌مندی به دیگران

هر کس در زندگی اجتماعی خویش خواهان مقبولیت عمومی است و این مقبولیت باعث حمایت‌های اجتماعی مردم از فرد را به دنبال خواهد داشت که نهایتاً او را فردی موفق خواهد کرد؛ ولی برای مقبولیت، و اگر می‌خواهید مردمان را با خود دوست کنید، نخستین دستوری که باید پیروی کنید این است: «صمیمانه به آن‌ها علاقه‌مند شوید».
[۱] کارنگی، ویل، آیین دوست‌یابی، ص۹۲، ترجمه رشید یاسمی، چاپ دوم، ۱۳۷۱ ش.


۲.۲ - خوش‌رویی، تبسم و مهربان بودن

در راستای ایجاد ارتباط سالم و ایجاد دوستی، خوش‌رویی و تبسم بر لب داشتن یکی از راه‌های مهم است که نمی‌توان به سادگی از کنار آن گذشت.

۲.۲.۱ - فواید تبسم کردن

چینی‌ها در این زمینه مثلی دارند، از این قرار:
«مردی که تبسم کردن نمی‌داند، نباید وارد هیچ دکانی شود».
«تبسم کردن خرجی ندارد؛ ولی سود بسیار می‌دهد. لحظه‌ای بیش پایدار نیست؛ ولی یاد آن در سراسر عمر باقی می‌ماند».
«تبسم را نه می‌توان خرید، نه به گدایی گرفت، نه به وام ستاد، نه دزدید». ‌
«تبسم به هیچ کار نمی‌آید، مگر وقتی که عطا شود و سود آن در دادن است».
«بنابراین هرگاه در مدت عمر کسی را دیدید که از فرط خستگی نمی‌تواند بر روی شما لبخند بزند، شما تبسم خود را نثار او کنید».
«زیراکه هیچ‌کس به تبسم محتاج‌تر از کسی نیست که از دادن آن محروم و عاجز شده است».
بنابراین اگر می‌خواهید که محبوب باشید، قاعده زیر را به کار ببرید:
«بر لب تبسم داشته باشید».
[۲] کارنگی، ویل، آیین دوست‌یابی، ص۹۹، ترجمه رشید یاسمی، چاپ دوم، ۱۳۷۱ ش.


۲.۳ - تلفظ صحیح اسم شخص

طرف مقابل را با اسم صحیح و کامل خود مورد خطاب قرار دهید، از شیوه‌هایی که در رابطه با یکدیگر مؤثر است، این‌که اسم صحیح او را بگویید و از دادن لقب‌های زشت جداً بپرهیزید و اسم او را ناصحیح تلفظ نکنید؛ به طوری که موجب آزار و رنجش خاطر او شود.
درست است که این عمل محتاج صرف وقت است، لکن به قول امرسون حکیم «حسن معاشرت مرکب از فداکاری‌ها و گذشت‌های کوچک است». بنابراین اگر می‌خواهید که محبت خلق را به سوی خود جلب کنید این قاعده را (تلفظ صحیح اسم شخص) را به خاطر بسپارید.
«به یاد بیاورید که نام هر کس برای او مطبوع‌ترین و مهمترین کلمات قاموس بشری است».
[۳] کارنگی، ویل، آیین دوست‌یابی، ص۱۰۸-۱۰۹، ترجمه رشید یاسمی، چاپ دوم، ۱۳۷۱ ش.


۲.۴ - توجه به نقطه‌نظر طرف مقابل

یکی از نکات مهم در ارتباطات میان فردی، توجه به نقطه نظرات طرف مقابل است و آن عبارت است از: در نظر گرفتن نقطه‌نظر، عقاید، افکار و احساسات طرف مقابل. وقتی دیدگاه طرف مقابل را در نظر می‌گیریم می‌توانیم طرز فکر و احساس طرف مقابل را هم درک کنیم. برای این‌که بتوانیم گفت‌وگوی خالصانه‌ای با دیگری داشته باشیم، باید نگرش او را در مورد خودش، وضعیت و افکار و احساسش درک کنیم. شاید ما در مورد برخی مسائل نقطه‌نظری بسیار متفاوت داشته باشیم و بخواهیم تصورات خود را بیان کنیم؛ اما باید نقطه‌نظر طرف مقابل را هم در نظر بگیریم و به آن احترام بگذاریم.
برای در نظر گرفتن نقطه‌نظر دیگران باید سه نکته را رعایت کنید:

۲.۴.۱ - نکته اول

قبول کنید که گرایش دارید مسائل را از دید خودتان نگاه کنید و در برابر این گرایش مقاومت ورزید.

۲.۴.۲ - نکته دوم

به نحوه بیان افکار و احساسات دیگران به دقت گوش بدهید و سعی کنید بفهمید مسائل مطرح‌شده از نظر آن‌ها چه معنایی و در مورد آن مسائل چه احساسی دارند،

۲.۴.۳ - نکته سوم

از دیگران بخواهید، برداشت و نقطه‌نظر خود را برای شما شرح دهند. پرس‌و‌جو و بررسی جزئیات به طرف مقابل نشان می‌دهد که به رابطه با او علاقه‌مندید و می‌خواهید او را درک کنید.
[۴] جولیاتی وود، ارتباطات میان فردی، ص۸۷-۸۸، ترجمه، مهرداد فیروزبخت، نشر مهتاب، چاپ اول، ۱۳۷۹ ش.


۲.۵ - صحبت کردن درباره دوست‌داشتنی‌ها

با مخاطب از آن‌چه دوست دارد، صحبت کنید. این شیوه نیز در ارتباط کلامی بسیار مؤثر است و همدل و همرنگ شدن با دیگری، از راه‌های خوب در جهت برقراری ارتباط است. اگر با کسی که از چیزی یا مطلبی تنفر دارد، حرف بزنید، هرگز حاضر به شنیدن سخنان شما نخواهد بود.
«برای راه یافتن در دل هر کسی باید از چیزی صحبت کرد که نزد او عزیزتر است».
[۵] کارنگی، ویل، آیین دوست‌یابی، ص۱۲۳، ترجمه استاد رشید یاسمی، نشر اساطیر، چاپ دوم، ۱۳۷۱ ش.

پس اگر می‌خواهید محبت مردمان را جلب کنید: «از چیزی که به آن علاقه دارند سخن برانید و آن‌چه را در قلب آنان جای‌گزین است، نام ببرید».
[۶] کارنگی، ویل، آیین دوست‌یابی، ص۱۲۷، ترجمه استاد رشید یاسمی، نشر اساطیر، چاپ دوم، ۱۳۷۱ ش.


۲.۶ - چشم‌پوشی از عیوب دیگران

از دیگران عیب‌جویی نکنید: یکی از شیوه‌هایی که فرد را در برقراری ارتباط و ایجاد صمیمیت با دیگر افراد موفق می‌نماید، چشم‌پوشی از عیب‌ها و نقص‌های دیگران است، هرگز دنبال عیب و ضعف دیگران نباشید و اگر عیبی در کسی دیدید، با راه حل مناسب درصدد رفع آن عیب برآیید. اگر عیب‌جوی دیگران باشید، شما در ایجاد ارتباط با دیگران با مشکل روبه‌رو خواهید شد..

۲.۷ - اظهار کردن نیکی افراد

به جای عیب‌جویی و انتقاد، نیکی فرد را اظهار کنیم: چنان‌که ذکر شد، عیب‌جویی کردن به جدایی دوستان و منزوی شدن فرد منجر می‌شود و به پیکره ارتباط سالم با دیگران ضربه می‌زند. بنابراین لازم است به جای عیب‌جویی، کمالات و نقاط مثبت فرد را بزرگ جلوه بدهیم و فرد را در مسیر همین نقطه مثبت تشویق کنیم؛ در نتیجه باعث جذب فرد به سمت شما خواهد شد.


پدر و مادر از نعمت‌های ارزشمند خداوند است که به ما عنایت شده؛ لذا احترام به آن‌ها واجب است و اذیت و آزار آن‌ها شرعاً حرام و موجب عقوبت الهی می‌باشد.
برای ارتباط و هماهنگی با والدین، نوجوانان و جوانان آن‌چه راکه باید بدانند این است که والدین شما چند سال از شما بزرگ‌تر هستند و فرهنگ آن‌ها با شما شاید مقداری تفاوت داشته باشد، برای این‌که آموزش و امکانات زمان آن‌ها با زمان فعلی فرق دارد و حتی محیطی که آن‌ها در آن زیسته‌اند، با محیط فعلی بسیار متفاوت است؛ لذا اگر کسی بخواهد به‌آسانی با والدین خویش ارتباط برقرار کند، باید نکات مزبور را در نظر بگیرد و با زبان حال خود با آن‌ها سخن نگوید؛ چون والدین شما با فکر و‌ اندیشه‌ای جدای از‌ اندیشه شما پرورش یافته‌اند و عقیده و فکر آن‌ها با تفکرات امروزی متفاوت است؛ بنابراین لازم است با آن‌ها با زبان خودشان سخن برانید و مطابق رسوم و فرهنگ و عادات متناسب با آن‌ها برخورد نمایید.

۳.۱ - بیان یک نکته

بشر برای زندگی خویش نیازمند ارتباط با دیگران و ایجاد دوستی با افراد دیگر است ولی باید توجه داشت هر دوستی، نمی‌تواند دوست مناسب و خوب باشد.


در این باره به روایت زیر توجه کنید:

۴.۱ - حدیثی از امام علی

قال علی (علیه‌السلام): من دعاک الی الدار الباقیة و اعانک علی العمل لها، فهو الصّدیق الشّفیق؛ امام علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: هر که تو را به سرای جاویدان فرا خواند و در راه کار کردن برای رسیدن به آن سرا تو را یاری رساند، همو دوست دلسوز است.
[۸] محمدی ری‌شهری، محمد، منتخب میزان‌الحکمه، ج۲، ص۵۷۱، ترجمه حمیدرضا شیخی، تلخیص سیدحمید حسینی، دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۸۱ ش.



بعضی از دوستان دوست خوبی نیستند و مایه ننگ هستند و لازم است آدم از آن‌ها دوری گزیند. در این زمینه حدیثی می‌آوریم:

۵.۱ - حدیثی از حضرت علی

قال علی (علیه‌السلام): احذر مصاحبة الفساق و الفجار و المهاجرین بمعاصی الله؛ علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: از هم‌نشینی با افراد فاسق و فاجر و متظاهر به معاصی (آشکارا گناه می‌کند) خدا دوری کن.
[۱۰] محمدی ری‌شهری، محمد، منتخب میزان‌الحکمه، ج۲، ص۵۷۱، ترجمه حمیدرضا شیخی، تلخیص سیدحمید حسینی، دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۸۱ ش.



۱. تکنیک‌های ارتباط با فرد و خانواده، اقلیمی، مصطفی، چاپ دوم تابستان ۱۳۷۹، نشر انتشارات سازمان بهزیستی کشور در دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی.
۲. معجزه ارتباط وان، ال، پی، جری ریچاردسون، ترجمه، مهدی قراچه داغی، چاپ هفتم ۱۳۸۱، نشر پیکان.
۳. الگوهای ارتباطی، کودک، بزرگ‌سالان، هم‌سالان، مایا ایوانونالیزنیما، ترجمه محمدجعفر مدبرنیا، چاپ اول، زمستان ۷۵، نشر دنیای نو.
۴. روان‌شناسی و ارتباط، هیئت مؤلفان، ترجمه محمدرضا طالبی‌نژاد، چاپ اول، ۱۳۶۸، مرکز نشر دانشگاهی.


۱. کارنگی، ویل، آیین دوست‌یابی، ص۹۲، ترجمه رشید یاسمی، چاپ دوم، ۱۳۷۱ ش.
۲. کارنگی، ویل، آیین دوست‌یابی، ص۹۹، ترجمه رشید یاسمی، چاپ دوم، ۱۳۷۱ ش.
۳. کارنگی، ویل، آیین دوست‌یابی، ص۱۰۸-۱۰۹، ترجمه رشید یاسمی، چاپ دوم، ۱۳۷۱ ش.
۴. جولیاتی وود، ارتباطات میان فردی، ص۸۷-۸۸، ترجمه، مهرداد فیروزبخت، نشر مهتاب، چاپ اول، ۱۳۷۹ ش.
۵. کارنگی، ویل، آیین دوست‌یابی، ص۱۲۳، ترجمه استاد رشید یاسمی، نشر اساطیر، چاپ دوم، ۱۳۷۱ ش.
۶. کارنگی، ویل، آیین دوست‌یابی، ص۱۲۷، ترجمه استاد رشید یاسمی، نشر اساطیر، چاپ دوم، ۱۳۷۱ ش.
۷. محمدی ری‌شهری، محمد، میزان‌الحکمة، ج۶، ص۱۵۹.    
۸. محمدی ری‌شهری، محمد، منتخب میزان‌الحکمه، ج۲، ص۵۷۱، ترجمه حمیدرضا شیخی، تلخیص سیدحمید حسینی، دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۸۱ ش.
۹. محمدی ری‌شهری، محمد، میزان‌الحکمة، ج۶، ص۱۹۸.    
۱۰. محمدی ری‌شهری، محمد، منتخب میزان‌الحکمه، ج۲، ص۵۷۱، ترجمه حمیدرضا شیخی، تلخیص سیدحمید حسینی، دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۸۱ ش.




سایت ‌اندیشه قم، برگرفته از مقاله «ارتباط صمیمی با خانواده»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۹/۱۵.    



جعبه ابزار