اراده قوی در مقابله با گناه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: تقویت اراده، اراده، نماز اول وقت، ترک گناه،
توبه.
پرسش: لطفاً بیان کنید چگونه
اراده قویتری در باب
مقابله با گناه و در زندگی روزمره داشته باشیم؟
پاسخ:
برای روشن شدن پاسخ، نخست بهتر است شخص با اراده و فرد بی‌ثبات و فاقد اراده را توصیف کنیم. شخص با اراده کسی است که وقتی در مورد کاری، به خوبی تأمل کرد، و انجام آن را برای خود ضروری دانست، تصمیم به انجام آن می‌گیرد و با فعالیت و
ثبات قدم، آن را به اجرا در می‌آورد. (البته پافشار‌ی در تصمیمی غلط یا داشتن
تکبر،
غرور نابجا و میلی قهرمانانه، ثبات قدم نخواهد بود و از دیدگاه ارزشی فاقد اعتبار است). در مقابل فرد سست اراده، با کمترین مشکلی از انجام دادن کار، دلسرد شده و پس از آن هر‌گونه کوششی را در جهت تحقّق هدف، متوقف می‌نماید.
پس شخص با اراده کسی است که دارای هدفی معقول بوده و تا موقعی که به آن نرسیده است، از تعقیب آن باز نمی‌ایستد. مشکلات و موانع روانی یا مادی، به اراده و عزم او لطمه نمی‌زند و از پیشرفتش جلوگیری نمی‌کند.
و از آنجا که انسان دارای دو بعد روحی (فکری) و جسمی (عملی) است راه‌کارهایی برای تقویت اراده در دو بخش فکری و عملی توصیه می‌شود:
راهکاری فکری عبارتند از:
ابتدا هدف و یا اهداف دقیق و مشخص خود را از
زندگی یا کاری که می‌خواهید انجام دهید برای خود ترسیم کنید. طبیعی است این هدف، باید شفاف، معقول، قابل دستیابی، بدون
افراط و
تفریط، مطابق با توان و استعداد خود و واقع بینانه باشد؛ نه آرمانی و بلند پروازانه و خارج از توانایی‌های شما! در غیر این صورت وقتی با مشکلات و سختی‌های طاقت فرسا و خارج از توان خود، روبرو شوید، نا امید و دلسرد شده و از ادامه کار منصرف می‌گردید و همچنین از انجام کارهای دیگر منصرف شده و خود را ناتوان و بی‌اراده می بینید!!
همه ما در وجود خود، از استعدادهایی بر خورداریم؛ کافی است این نیروها را بشناسیم و برای رسیدن به هدف، آنها را به کار گیریم.
باید برای تمام کارها و فعالیت‌های شبانه‌روزی، برنامه‌ای مدون و منظّم داشته باشید. بدین منظور از جدولی استفاده کنید که در ستون افقی آن، ساعات شبانه روز و در ستون عمودی، ایام هفته را یادداشت و تمام کارهای روزانه را در آن درج کنید ( از
خواب،
استراحت،
عبادت،
ورزش،
مطالعه، و...) هر فعالیتی را در زمان خاص خود در جدول بنویسید و هیچ زمانی را بدون کار خالی نگذارید. هر روز صبح با نگاهی به آن برنامه، به اجرای دقیق آن بپردازید و شب‌ها قبل از خواب، آن را محاسبه و ارزیابی کنید، شایسته است همچون یک محاسبه گر جدی و قاطع، فعالیت‌های روزانه و میزان موفقیت خود را در انجام دادن آنها بررسی کنید؛ در صورت موفقیت، خود را تشویق و در صورت تخلّف و
سهل انگاری، تنبیه کنید.
تلقین به خود در
تقویت اراده، اثر قابل ملاحظه‌ای دارد؛ بنابراین هر روز جملاتی را به خود تلقین کنید؛ مانند این جملات: «من اراده لازم برای انجام کارهایم را دارم»، «هیچ چیز نمی‌تواند اراده ام را متزلزل کند»، «آنچه را که به نظرم انجام دادنی است، انجام می‌دهم و هیچ قدرتی نمی‌تواند مرا از آن باز دارد»، «
اراده من هر روز محکم‌تر می‌شود»، «بر من لازم است که موفق شوم؛ زیرا موفقیت از آن نیرومندان است» و....
برای بدست آوردن اراده‌ای قوی و محکم، توجه به تدریجی بودن آن و نیاز به تمرین و ممارست، امری بایسته است، گمان نکنید می توانید به طور دفعی و بدون هیچ تلاشی، به آن دست یابید.
برای تقویت اراده به راه‌کارهای عملی زیر توجه کرده، و به آنها پای بند باشید:
همواره بر خداوند
توکل کرده و در همه امور از او استمداد جویید.
هر روز صبح حداقل بیست دقیقه، به طور مرتب و در ساعتی معین ورزش کنید.
خواندن نمازها در اول وقت، و در صورت امکان، چند دقیقه قبل از
اذان صبح از خواب بیدار شده،
نماز شب بخوانید و اگر در آن وقت بیدار نشدید، قضای آن را به جای آورید.
مقید باشید هر روز تعداد آیات معینی از قرآن را
تلاوت کنید (حداقل ۳۰ تا ۵۰ آیه) و در صورت تمایل در هفته‌های بعد، به میزان آن بی‌فزایید.
ترک گناه و مخالفت با
هواهای نفسانی، نقش بسیار مؤثری در تقویت اراده و نهادینه کردن آن در درون
انسان دارد؛ و برای این منظور باید توجه به آثار و عواقب خطرناک گناهان داشت(مطالعه کتابهائی مانند گناهان کبیره، و کیفر گناهان، و... در این زمینه مناسب است.)
کارهایی را که به عهده می‌گیرید، ناتمام رها نکنید. آنها را به نحو احسن و تا رسیدن به نتیجه مطلوب ادامه دهید.
از پراکنده کاری و آشفتگی در کارها که موجب به هم ریختگی فکری می‌شود بپرهیزید و به فعالیت‌های خود تمرکز و انسجام بخشید.
اگر می‌توانید
روزه بگیرد که در
تقویت اراده مفید است، و اگر نمی‌توانید روزه بگیرید حداقل در خوردن و نوشیدن امساک کنید.
مطالعه کتابهای اخلاقی (مانند کتاب معراج السعاده مرحوم نراقی) مخصوصا
زندگینامه اولیای الهی و علمای وارسته (مانند کتابهای نشان از بی نشان‌ها، برگی از دفتر آفتاب، کیمیای محبت، در محضر لاهوتیان و...) در تقویت اراده مؤثر است.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «اراده قوی در مقابله با گناه»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۹/۲۱.
